Cùng Trường Cao đẳng Tài nguyên và Môi trường miền Trung tìm hiểu một số đề đọc hiểu quốc gia (Nguyễn Đình Thi) để làm quen với những dạng thắc mắc đọc hiểu về tác phẩm trong kì thi sắp tới nhé!

Đề đọc hiểu quốc gia (Nguyễn Đình Thi) – Đề số 1:

Đọc đoạn trích” quốc gia” (Nguyễn Đình Thi) và trả lời những thắc mắc sau :

Bạn đang xem bài: 3 Bộ đề đọc hiểu quốc gia (Nguyễn Đình Thi) chọn lựa lọc hay nhất

Mùa thu nay khác rồi
Tôi đứng vui nghe giữa núi đồi
Gió thổi rừng tre phất phới
Trời thu thay áo mới
Trong biếc nói cười thiết tha
Trời xanh đây là của chúng ta
Núi rừng đây là của chúng ta
Những cánh đồng thơm mát
Những ngả đường bát ngát
Những dòng sông đỏ nặng phù sa
Nước chúng ta, nước những người chưa bao giờ khuất
Đêm đêm rì rầm trong tiếng đất
Những buổi ngày xưa vọng nói về

Câu 1.Đoạn trích trên nằm trong tác phẩm nào? của người nào?

Câu 2. Nêu nội dung đoạn thơ? Đoạn thơ được viết theo thể thơ gì?

Câu 3. Trong ba dòng thơ “Gió thổi rừng tre phất phới/ Trời thu thay áo mới/ Trong biếc nói cười thiết tha”, tác giả đã sử dụng giải pháp tu từ  gì ? Hãy nêu tác dụng của giải pháp tu từ đó.

Câu 4. Đoạn thư từ câu “Trời xanh đây là của chúng ta” tới câu “Những buổi ngày xưa vọng nói về” có sử dụng giải pháp tu từ nào. Hãy nêu tác dụng của giải pháp tu từ đó.

Câu 5. Cả đoạn thơ cho ở đề bài tập trung trình bày hình ảnh gì? Hình ảnh đó hiện ra thế nào ?

Câu 6. Chữ “khuất” trong câu thơ “Nước chúng ta, nước những người chưa bao giờ khuất” có ý nghĩa gì ?

Câu 7. Hãy viết 1 đoạn văn khoảng 10 dòng ghi lại cảm nhận của em về quốc gia.

Đáp án:

Câu 1. ” quốc gia” (Nguyễn Đình Thi)

Câu 2. Thể hiện niềm vui sướng hoan hỉ khi mùa thu cách mệnh tháng 8/1945 thành công Việt Bắc cái nôi của CM Việt nam được phóng thích .Thể thơ tự do

Câu 3. giải pháp tu từ nhân hóa. Tác dụng: trình bày sinh động, trung thực hình ảnh đất trời vào thu: sắc trời mùa thu trong xanh, gió thu lay động cành lá khiến lá cây xào xạc như tiếng reo vui, tiếng nói cười. Đó là một hình ảnh quốc gia mới mẻ, tinh khôi, rộn ràng sau ngày phóng thích.

Câu 4. Tác dụng của phép tu từ điệp ngữ: cụm từ “của chúng ta”, “chúng ta” được nhắc lại nhiều lần trong đoạn thơ nhằm khẳng định, nhấn mạnh quyền làm chủ quốc gia của dân tộc ta.

Câu 5. Cả đoạn thơ tập trung trình bày hình ảnh quốc gia. Qua đoạn thơ, hình ảnh quốc gia hiện ra sinh động, trung thực, sắp gũi. Đó là một quốc gia tươi đẹp, rộng lớn, phì nhiêu, phì nhiêu, tràn đầy sức sống.

Câu 6. Chữ “khuất” trong câu thơ “Nước chúng ta, nước những người chưa bao giờ khuất” trước hết được hiểu với ý tức là mất đi, là khuất lấp. Với ý nghĩa tương tự, câu thơ ngợi ca những người đã ngã xuống hiến dâng cuộc thế cho quốc gia sẽ nghìn năm vẫn sống mãi với quê hương. Chữ “khuất” còn được hiểu là quật cường, kiên cường. Với ý nghĩa này, câu thơ thể hiện thái độ tự hào về dân tộc. Dân tộc Việt Nam quật cường, kiên cường, chưa bao giờ khuất phục trước quân thù.

Câu 7. Học sinh có thể trình bày theo nhiều cách khác nhau nhưng phải hợp lí và đãi đằng xúc cảm một cách thực lòng, không sáo rỗng. Cảm nhận của tư nhân chứ không phải nhắc lại cảm nhận của tác giả trong đoạn thơ
Gợi ý : yêu mến, tự hào về quốc gia , tự hào trước truyền thống của tổ tông…

…………………………………………..

Đề đọc hiểu quốc gia (Nguyễn Đình Thi) – Đề số 2:

Đọc đoạn thơ và thực hiện những yêu cầu sau:

Ôi những cánh đồng quê chảy máu

Dây thép gai đâm nát trời chiều

Những đêm dài hành quân nung nấu

Bỗng phấp phỏng nhớ mắt người yêu

Đề đọc hiểu về “quốc gia” Nguyễn Đình Thi

(Ngữ văn 12, tập một, NXB Giáo dục, 2008, trang 125)

Câu 1. Xác định những phương thức biểu thị được sử dụng trong đoạn thơ. (1,0 điểm)

Câu 2. Hai câu thơ đầu của đoạn thơ sử dụng giải pháp tu từ gì? Nêu ý nghĩa biểu thị của nó. (1,0 điển)

Câu 3. Ý nghĩa tu từ của những từ: nung nấu, phấp phỏng trong đoạn thơ. (1,0 điểm)

Đáp án:

Câu 1. Phương thức biểu thị được sử dụng trong đoạn thơ: trình bày, biểu cảm (1,0 điểm)

Câu 2. Hai câu thơ đầu sử dụng nghệ thuật nhân hóa. Tác dụng: gợi hình ảnh quốc gia đau thương, bị quân thù giày xép trong chiến tranh (1,0 điển)

Câu 3. những từ nung nấu, phấp phỏng trong đoạn thơ gợi vẻ đẹp tâm hồn của người đội viên: lòng căm thù giặc, quyết tâm tranh đấu cùng nỗi thương nhớ người yêu, tình yêu quốc gia hài hòa trong tình yêu riêng tư (1,0 điểm).

……………………………………….

thắc mắc bài quốc gia (Nguyễn Đình Thi) chọn lựa lọc

thắc mắc 1: Thể loại bài thơ quốc gia của Nguyễn Đình Thi?

Trả lời: Thể loại bài thơ quốc gia của Nguyễn Đình Thi là thể thơ tự do.

thắc mắc 2: Hoàn cảnh sáng tác bài thơ quốc gia của Nguyễn Đình Thi?

Trả lời: Hoàn cảnh sáng tác:

Tác phẩm viết trong khoảng thời gian từ 1948 tới 1955. Bài thơ là sự tổng hợp của những sáng tác Sáng mát trong như sáng năm xưa (1948), Đêm mít tinh (1949) và quốc gia (1955). Đây là thời gian ông trải nghiệm, trưởng thành cùng quốc gia trong kháng chiến chống Pháp lần 2.

thắc mắc 3: trị giá nội dung bài thơ quốc gia của Nguyễn Đình Thi?

Trả lời: trị giá nội dung của bài thơ quốc gia:

– Bài thơ thể hiện cảm hứng về quốc gia. Đó là những suy cảm về một quốc gia giàu đẹp, hiền hòa; về lịch sử cách mệnh của một quốc gia đau thương.

– Bài thơ thể hiện những xúc cảm sâu lắng tinh tế của tác giả về quốc gia trong kháng chiến chống Pháp đau thương nhưng dũng cảm, kiên cường và thắng lợi vẻ vang.

thắc mắc 4: trị giá nghệ thuật bài thơ quốc gia của Nguyễn Đình Thi?

Trả lời: trị giá nghệ thuật của bài thơ quốc gia:

– những câu thơ dài, ngắn xen kẽ nhau, nhịp độ biến đổi linh hoạt.

– Hình ảnh sinh động, biểu cảm, có những đoạn hình ảnh tương phản, có sức khái quát cao.

– thi sĩ chú ý diễn tả sâu sắc, tinh tế tiếng nói nội tâm của nhân vật trữ tình. Trong đó có sự phối hợp giữa xúc cảm và suy tưởng.

thắc mắc 5: Chủ đề của bài thơ quốc gia của Nguyễn Đình Thi?

Trả lời: Chủ đề của bài thơ quốc gia của Nguyễn Đình Thi: Bài thơ thể hiện ý thức yêu nước, niềm tự hào sâu sắc về truyền thống anh hùng quật cường của quốc gia.

thắc mắc 6: Hình ảnh mùa thu Hà Nội trong hoài niệm của tác giả qua 7 câu thơ đầu bài quốc gia của Nguyễn Đình Thi?

Trả lời: – xúc cảm về quốc gia được khơi nguồn từ một buổi sáng mùa thu:

+ sáng mát trong: sáng mùa thu trong thiên nhiên trong sạch của núi rừng Việt Bắc → tác giả nhớ về mùa thu của Hà Nội năm xưa trong không gian thu khoáng đạt, cao vời, sáng trong, mát lành.

+ hương cốm

+ Lặp từ thu

+ sáng chớm lạnh

+ Xao xác khá may

+ Thềm nắng – lá rơi đầy

⇒ Bức tranh mùa thu đẹp nhưng đượm buồn đặc trưng. Đây là mùa thu bước vào cuộc kháng chiến nên dưới cái nhìn của tác giả có chút xao xuyến, bâng khuâng.

– Người ra đi/đầu không ngoảnh lại ⇒ thể hiện ý chí quyết tâm, những con người ra đi lặng lẽ, dứt khoát nhưng cũng đầy lưu luyến.

thắc mắc 7: Bức tranh mùa thu nơi chiến khu Việt Bắc trong bài thơ quốc gia của Nguyễn Đình Thi?

Trả lời:

– Câu thơ 5 chữ Mùa thu nay khác rồi → Lời thơ ngắn gọn, chắc khoẻ nhằm khẳng định sự thay đổi của hoàn cảnh xã hội, trong nhận thức của con người.

– Tâm trạng con người đứng vui nghe: niềm vui, sự hoan hỉ phơi phới khi đứng giữa đất trời tự do.

– Nghệ thuật nhân hóa, lối nói ẩn dụ: Gió thôi rừng tre phất phới/ Trời thu thay áo mới/ Trong biếc nói cười thiết tha → Mùa thu đã thay áo mới, hiện diện bằng những hình ảnh bình dị, dân dã, khỏe khoắn và tươi sáng. Giờ đây thiên nhiên không lặng im mà như đang lên tiếng nói.

⇒ Bức tranh thu đẹp, lóng lánh niềm vui sướng, tự hào. Từ hoài niệm về mùa thu năm xưa Hà Nội, thi sĩ đã vẽ lên một bức tranh mùa thu chiến khu Việt Bắc với một tâm trạng hoàn toàn thay đổi.

– Trời xanh, núi rừng, ngả đường, cánh đồng, dòng sông: bằng thủ pháp nghệ thuật điệp từ, điệp cấu trúc câu phối hợp với giải pháp liệt kê tác giả đã cho người đọc cảm nhận được cái hình hài của quốc gia: vừa có chiều cao, chiều dài, chiều rộng, chiều sâu. → Khẳng định sự trù phú, giàu có của quốc gia.

– Điệp ngữ của chúng ta: thể hiện sự nhấn mạnh vào chủ quyền của quốc gia ta.

– Cụm từ Nước chúng ta – trang nghiêm, trọng thể.

– Nước những người chưa bao giờ khuất: quốc gia được cảm nhận trong chiều dài lịch sử và tự hào về truyền thống anh hùng quật cường của dân tộc.

– Từ láy đêm đêm, rì rầm – sự liên tưởng về mối quan hệ giữa hiện tại và quá khứ.

– Đại từ tôi đã chuyển thành ta sự nhận thức của nhân vật trữ tình cái chung rộng lớn đã thay thế cho cái riêng.

⇒ Giọng điệu khỏe khoắn phấn khởi đầy hào hứng diễn tả sự thay đổi mạnh mẽ. Mùa thu của một quốc gia lầm than nô lệ đã qua, từ đây là một mùa thu của độc lập, tự do. Đoạn thơ như một khái niệm hoàn chỉnh về quốc gia được cảm nhận ở hiện tại lẫn nhìn nhận trong chiều sâu quá khứ.

thắc mắc 8: Hình tượng quốc gia từ trong đau thương đứng lên qua bài thơ quốc gia của Nguyễn Đình Thi?

Trả lời:

* quốc gia trong đau thương:

– Cánh đồng quê – chảy máu.

– Dây thép gai – đâm nát trời chiều.

– Bát cơm chan đầy nước mắt.

– Đứa đè cổ – đứa lột da.

→ Những hình ảnh thể hiện sự đau thương của quốc gia trong chiến tranh. quân thù huỷ hoại tất cả đời sống ý thức cũng như vật chất.

– nhớ mắt người yêu: sự hài hoà giữa cái chung – riêng, tình yêu lứa đôi – tình yêu quốc gia.

→ Những con người hiền lành biến tình yêu nước nồng nàn thành sự cháy bỏng căm hờn và kiên quyết tranh đấu giành quyền sống chính đáng.

* quốc gia của những con người anh hùng, dũng cảm, bất diệt:

– Ngời lên nét mặt quê hương.

– Bật lên những tiếng căm hờn.

→ quyết liệt, dữ dội

– Nghệ thuật đối lập:

Xiềng xích >< trời đầy chim

Súng đạn >< đất đầy hoa

yêu nước,

thương nhà

→ Thể hiện sự tàn bạo của giặc và tấm lòng yêu nước của dân ta. Khẳng định sức mạnh ý thức, tâm hồn người Việt Nam

– Sự thay đổi về cảnh vật → vừa tranh đấu vừa xây dựng.

– Sự thay đổi con người → giản dị mà quật cường, kiên cường, quật khởi.

– Động từ ôm (trong câu thơ: ″ôm quốc gia…″) được hiểu theo nghĩa như một tính từ: sự níu giữ, niềm tin yêu vô bờ, không để người nào cướp lấy.

– vượt trội và đặc sắc nhất vẫn là 4 câu thơ cuối bài ″Súng nổ…đứng dậy sáng loà″

+ phương thức thể hiện: thơ 6 chữ cô đúc, rắn rỏi.

+ văn pháp nhân hoá, phối hợp với sự linh hoạt, nhuần nhuỵ trong việc đưa thành ngữ ″tức nước vỡ bờ″ vào thơ.

⇒ Tạo nên vẻ đẹp hào hùng, tráng lệ về con người Việt Nam, dân tộc Việt Nam. Đoạn thơ đã khái quát được sức vươn dậy thần kỳ của dân tộc Việt Nam chúng ta. Con người Việt Nam đã đứng đúng tư thế hào hùng rũ bỏ vết nhơ nô lệ.

thắc mắc 9: Khổ thơ cuối trong bài thơ quốc gia của Nguyễn Đình Thi?

Trả lời:

Khổ thơ cuối:

– phương thức thể hiện: thơ 6 chữ cô đúc.

– Nhịp thơ nhanh, âm điệu rắn đanh.

– Súng nổ rung trời giận dữ: Khái quát hóa trận đụng độ khốc liệt, khí thế anh hùng của quốc gia. → Không khí của chiến trường không chỉ được bao trùm bởi sự khốc liệt, mà còn nằm ở khí thế của người tranh đấu, đem sự căm thù hóa thành tiếng súng giận dữ, hào hùng.

– Người lên như nước vỡ bờ: Hình ảnh lớp lớp quân dân ta tiến vào chiến trường một cách rầm rộ. → Mang ý nghĩa biểu tượng cho sức mạnh đang tuôn trào sánh ngang với tầm vóc của thiên nhiên kỳ vĩ này.

– Nước Việt Nam từ máu lửa/Rũ bùn đứng dậy sáng lòa: Từ hình tượng người lính chiến bước ra từ trong khói lửa chói lòa, lấm lem bùn đất đã khái quát hóa thành biểu tượng chung cho quốc gia Việt Nam. Mang thiên hướng sử thi và chất anh hùng ca, qua biết bao nhiêu cuộc chiến nhưng vẫn kiêu hùng đứng thẳng, mạnh mẽ vươn mình, rũ sạch bùn đất của kiếp nô lệ lầm than suốt mấy mươi năm. → Nhờ cảm hứng lãng mạn và hiện thực đã cho ta thấy sức sống tiềm tàng mãnh liệt của nhân dân Việt Nam.

⇒ Vậy hình ảnh quật khởi hào hùng của một quốc gia trong một bối cảnh rộng lớn được hiện ra trước mắt. Đó chính là tư thế tranh đấu và thắng lợi lẫm liệt, hào hùng của quân và dân ta trong trận Điện Biên Phủ.

thắc mắc 10: Nhận xét về độ dài ngắn của những câu thơ, cách lựa chọn lựa hình ảnh và nhịp độ trong bài thơ quốc gia của Nguyễn Đình Thi?

Trả lời:

– những câu thơ dài ngắn xen kẽ, cách lựa chọn lựa hình ảnh sinh động, biểu cảm, nhịp độ linh hoạt đã giúp Nguyễn Đình Thi dựng được bức tượng đài về hình ảnh quốc gia trong tranh đấu và thắng lợi. thắng lợi của dân tộc Việt Nam là kết quả của bao nhiêu máu đã đổ, bao nhiêu mồ hôi đã rơi và nỗi đau, gian khổ ập tới. Song thắng lợi ấy cũng là sự kết tinh lớn lao của tình yêu nồng thắm, của ý thức tranh đấu mãnh liệt và khát vọng hòa bình sâu thẳm.

…………………………………………

Cùng tham khảo những đề đọc hiểu bài quốc gia của Nguyễn Đình Thi để làm quen với những dạng thắc mắc đọc hiểu về văn bản này trong những kì thi em nhé!

Bản quyền bài viết thuộc Trường Cao đẳng Tài nguyên và Môi trường miền Trung. Mọi hành vi sao chép đều là gian lận!

Nguồn chia sẻ: https://cmm.edu.vn

https://cmm.edu.vn/de-doc-hieu-dat-nuoc-tac-gia-nguyen-dinh-thi/