Đề bài: Bình giảng bài thơ Bếp lửa của Bằng Việt để cho thấy tình yêu quê hương quốc gia
Bạn đang xem bài: Bình giảng bài thơ Bếp lửa của Bằng Việt để cho thấy tình yêu quê hương quốc gia
Bài văn mẫu Bình giảng bài thơ Bếp lửa của Bằng Việt để cho thấy tình yêu quê hương quốc gia
Bài làm:
Bằng Việt thuộc thế hệ thi sĩ trưởng thành trong kháng chiến chống Mĩ. Ông viết bài thơ Bếp lửa vào năm 1963 khi còn là sinh viên đang học Đại học ở nước ngoài.
xúc cảm dào dạt, lời thơ đẹp, giọng thơ thiết tha bổi hổi, hình tượng thơ độc đáo, sáng tạo, đặc sắc, đó là ấn tượng của nhiều người khi đọc bài Bếp lửa này. Có 41 câu thơ, phần lớn là thơ 8 chữ (31 câu), còn có 7 câu thơ thất ngôn và 3 câu thơ 9 tiếng. Tất cả đều phối hợp một cách hài hòa, phong phú vần điệu, đọc lên ngâm lên nghe rất thích, rất thú vị. Nhắc lại kí ức tuổi thơ một thời gian khổ – nghèo đói, chiến tranh, tao loạn – qua hình tượng bếp lửa, ngọn lửa, đứa cháu ca tụng đức hi sinh, sự tảo tần và tình thương mênh mông của bà, đồng thời nói lên lòng hàm ân bà, thương nhớ bà khôn nguôi.
Ba câu thơ đầu nói về bếp lửa và lòng cháu thương bà. Bếp lửa được nhóm lên trong sương sớm, ngọn lửa “lẩn vẩn” rung rinh, hắt ánh sáng lên tường nhà, liếp cửa. Bếp lửa rét mướt “nồng đượm” ấy còn mang tình thương chở che, ôm ấp, “ấp iu” của lòng bà. Bếp lửa của bà là bếp lửa của một thế cục đã trải qua “biết mấy nắng mưa”, nghèo khổ và vất vả. Nghĩ về bếp lửa, nhớ về bếp lửa gia đình, mà đứa cháu thương hà khôn xiết kể.
Hai câu đầu song hành làm hiện lên hình ảnh bếp lửa của bà. những chữ: “ấp iu nồng đượm”, “lẩn vẩn’! rất hình tượng, gợi tả; chữ “thương” sử dụng thật đắt qua vần thơ cảm thán, làm cho xúc cảm lan tỏa, thấm sâu vào trong hồn người:
Một bếp lửa lẩn vẩn sương sớm
Một bếp lửa ấp iu nồng đượm
Cháu thương bà biết mấy nắng mưa.
2. Năm câu thơ tiếp theo, tác giả nhắc đi nhắc lại: “mùi khói”, “khói hun”, đã làm “nhèm mắt cháu”, làm cho “sống mũi còn cay” tới tận bây giờ. Kỉ niệm thời thơ bé khi “lên bốn tuổi”, kỉ niệm một thời đen tối, đói khổ. Đó là năm “đói mòn đói mỏi”, năm Ất Dậu 1945, khi người chết đói như ngả rạ. Giọng thơ trĩu xuống, nao nao lòng ta:
Lên bốn tuổi cháu đã quen mùi khói
Năm ấy là năm đói mòn đói mỏi
Bố đi đánh xe, khô rạc ngựa gầy
Chỉ nhớ khói hun nhèm mắt cháu
Nghĩ lại tới giờ sống mũi còn cay!.
Cái vị cay xè của khói hun nơi bếp lửa những nhà nghèo sẽ mãi mãi bám lấy bao tâm hồn tuổi thơ; cho dù năm tháng trôi qua nhưng kí ức ấy trở thành một vết thương lòng đâu dễ nguôi ngoai.
3. Đoạn thơ thứ ba gồm có 11 câu, nhắc lại một vài kỉ niệm sâu sắc về bà trong suốt thời gian “Tám năm ròng rã cháu cùng bà nhóm lửa”. Thật là hồn nhiên và trong sáng khi thi sĩ tâm tình với chim tu hú. Chim tu hú kêu trong những ngày hè, khi trái vải đã chín đỏ cành. Tiếng chim tu hú là âm thanh đồng quê nghe thật tha thiết. Tiếng chim tu hú trong bài thơ là một sáng tạo của Bằng Việt khi nói về bà:
Tu hú kêu trên những cánh đồng xa
Khi tu hú kêu, bà còn nhớ không bà
Bà hay kể chuyện những ngày ở Huế
Tiếng tu hú sao mà tha thiết thế!
Quá khứ và hiện tại đồng hiện. Tiếng chim tu hú trở thành một mảnh tâm hồn tuổi thơ. Cháu thương bà vất vả, toan lo, biết ngỏ cùng người nào. Chỉ có thể tâm tình với chim tu hú. Nhẹ trách mà thương nhiều:
Tu hú ơi! Chẳng tới ở cùng bà
Kêu chi hoài trên những cánh đồng xa
Tiếng chim tu hú gợi thương:
Mẹ cùng cha bận công việc không về
Cháu ở cùng bà, bà bảo cháu nghe
Bà dạy cháu làm, bà chăm cháu học.
Trong nhiều gia đình Việt Nam. do nhiều tình cảnh khác nhau, mà vai trò của người bà – bà nội, bà ngoại – đã thay thế vai trò của người mẹ hiền. những từ ngữ: “bà bảo”, “bà dạy”, “bà chăm” đã diễn tả mộl cách sâu sắc tấm lòng nhân hậu, tình thương mênh mông, sự chu đáo của bà đối với cháu nhỏ. Chữ “bà” và chữ ,”cháu” được điệp lại 4 lần gợi tả tình bà cháu vấn vít yêu thương.
Được sống trong tình thương là hạnh phúc. Em bé trong bài thơ Bếp lửa tuy phải sống xa cha mẹ, tuy cặp nhiều thiếu thốn khó khăn, nhưng em thật hạnh phúc khi được sống trong vòng tay yêu thương của bà. vì vậy cháu mới cảm thấy một cách thiết tha nồng hậu:
Nhóm bếp lửa nghĩ thương bà vất vả.
4. Đoạn thơ tiếp theo có 10 câu đã tô đậm thêm những phẩm chất cao quý của người bà yêu kính. Bà là chỗ dựa ý thức vững chắc, sống trong những năm dài chiến tranh, khi “giặc đốt làng cháy tàn cháy rụi” được sự “đỡ đần” của bà con láng giềng, hai bà cháu mới dựng lại được túp lều tranh, thế nhưng bà vẫn “vững lòng” trước mọi tai họa, thử thách.
Vẫn vững lòng, bù dặn cháu đinh ninh:
“Bố ở chiến khu, bố còn việc bố
Mày có viết thư chớ kể này, kể nọ,
Cứ bảo nhà vẫn được bình yên!”.
Từ “bếp lửa” đứa cháu nghĩ về “ngọn lửa”. Một hình tượng rất tráng lệ. “Bếp lửa bà nhen” sớm sớm chiều chiều đã sáng bừng lên thành ngọn lửa bất diệt, ngọn lửa của tình thương “luôn ủ sẵn”, ngọn lửa của niềm tin vô cùng “dằng dai” dẻo dai và bất diệt. Cùng với hình tượng “ngọn lửa”, những từ ngữ chỉ thời gian: “rồi sớm rồi chiều”, những động từ: “nhen”, “ủ sẵn”, “chứa” (chứa niềm tin dằng dai) đã khẳng định ý chí, bản lĩnh sống của bà, cũng là của người phụ nữ Việt Nam giữa thời tao loạn:
Rồi sớm rồi chiều lại bếp lửa bà nhen
Một ngọn lửa, lòng bà luôn ủ sẵn
Một ngọn lửa chứa niềm tin dằng dai…
Điệp ngữ “một ngọn lửa” và kết cấu song hành đã làm cho giọng thơ vang lên mạnh mẽ, đầy xúc động tự hào.
5. Tám câu thơ tiếp theo là những suy ngẫm sâu sắc của thi sĩ, của đứa cháu về người bà yêu kính, về bếp lửa trong mỗi gia đình Việt Nam chúng ta. thế cục của hà nhiều “long đong”, trải qua nhiều “nắng mưa” vất vả. Bà cần mẫn lo loan, chịu thương chịu thương chịu khó, thức khuya dậy sớm vì bát cơm, manh áo của con cháu trong gia đình, vần thơ chứa đựng bao nghĩa nặng tình sâu. Cháu vô cùng cảm phục và hàm ân hà:
long đong đời bà biết mấy nắng mưa
Mấy chục năm rồi, tới tận bây giờ
Bà vẫn giữ thói quen dậy sớm.
Bà đã nhóm bếp lửa trong suốt thế cục bà, đã trải qua nắng mưa “mấy chục năm rồi”. Bà không chỉ nhóm bếp lửa bằng đôi bàn tay già nua gầy guộc, mà là bằng tất cả tấm lòng nhân hậu “ấp iu nồng đượm” của bà đối với con cháu. Chữ “nhóm” được láy đi láy lại 4 lần, đan kết với những chi tiết rất thực và sắp gũi thân quen đối với mọi con người, đối với mọi gia đình chúng ta. Vị ngọt bùi của khoai sắn. hương vị ngát của nồi xôi gạo mới,… đều do bàn tay tảo tần của bà “nhóm” lên. Bà đã nhen nhóm, nuôi dưỡng trong lòng con cháu bao “niềm yêu thương”, bao ước mơ hoài bão. Tâm hồn và khát vọng tuổi thơ đã sáng bừng lên từ ngọn lửa do bà “nhóm” suốt mấy chục năm trời:
Nhóm bếp lửa ấp iu nồng đượm
Nhóm niềm yêu thương, khoai sắn ngọt bùi
Nhóm nồi xôi gạo mới sẻ chung vui
Nhóm dậy cả những tâm tình tuổi nhỏ.
Ánh sáng bếp lửa gia đình đã chiếu sáng bức chân dung người bà yêu kính. Người bà vĩ đại trở nên sắp gũi yêu thương. Trong kí ức của đứa cháu, hình ảnh người bà phảng phất màu sắc cổ tích. Nghĩ về bếp lửa, nghĩ về bà, thi sĩ thốt lên ngợi ca. xúc cảm dồn nén bỗng ùa ra, trào lên. xúc cảm thơ, chất trí tuệ của thơ qua câu cảm thán đem tới cho ta bao liên tưởng về bà, về mẹ, vé mái ấm tình thương, về bếp lửa gia đình:
Ôi kỳ lạ và thiêng liêng – bếp lửa!
6. Bốn câu thơ trong phần kết thể hiện một cách đằm thắm tình thương nhớ, lòng yêu kính và hàm ân của đứa cháu bé bỏng nay đã đi xa. thế cục mới thật vui, thật đẹp, đã “có ngọn khói trăm tàu”, đã “có ngọn lửa trăm nhà, niềm vui trăm ngả”, nhưng cháu vẫn không nguôi nhớ hà, nhớ bếp lửa gia đình thương yêu. Giọng thơ trở nên đằm thắm ngọt ngào:
Giờ cháu đã đi xa. Có ngọn khói trăm tàu
Có lửa trăm nhà, niềm vui trăm ngủ
Nhưng vẫn chẳng lúc nào quên nhắc nhở:
Sớm mai này bà nhóm bếp lên chưa?…
Không gian và thời gian xa rời, và dù vậy cục có thay đổi, nhưng tình thương nhớ hà vẫn thiết tha mãnh liệt. xúc cảm thơ như những lớp sóng cuộn lên trong lòng người. Đó là dư ba và âm vang tình bà – cháu.
Bếp lửa là bài thơ rất hay và độc đáo. Trong ca dao, trong thơ ca dân tộc, có rất nhiều bài hay nói về người mẹ hiền. Bếp lửa là bài thơ viết về người bà yêu kính, tảo tần có tình thương mênh mông. Đó là sự độc đáo. Lời thơ đẹp, chất thơ trong trẻo trẻ trung. Hình tượng thơ: “bếp lửa”, “khỏi hun”, “ngọn lửa”, “tiếng chim lu hú”,… đan kết, xâu chuỗi, rất thờ, đầy ấn tượng. Đọc bài thơ, chúng ta vô cùng xúc động về tâm tình tuổi thơ, về hình ảnh và vai trò người bà trong gia đình được thi sĩ nói tới. từ đó, ta càng thấy rõ tình cảm gia đình là một trong những tình cảm thiết tha nhất của con người Việt Nam.
Với Bằng Việt, tình cảm gia đình đã chan hòa và thâm sâu với tình yêu quê hương quốc gia. Tiếng chim tu hú, bếp lửa “lẩn vẩn sương sớm”, vị ngọt bùi của khoai sắn, của nồi xôi gạo mới,… những âm thanh ấy, hương vị đượm đà, ánh sáng ngọn lửa và tình thương của bà… chính là hồn quê, là tình non sông. Có đi xa mới da diết nhớ. người nào trong chúng ta còn bà, bà nội bà ngoại, người nào trong chúng ta, bà đã khuất, hãy khẽ đọc bài thơ Bếp lửa, và chắc chắn sẽ tìm được cái tình, cái đẹp được thi sĩ gửi gắm…
——————HẾT——————-
tương tự chúng tôi đã gợi ý Bình giảng bài thơ Bếp lửa của Bằng Việt để cho thấy tình yêu quê hương quốc gia bài tiếp theo, những em chuẩn bị trả lời thắc mắc SGK, Bình giảng ba khổ thơ đầu bài Bếp lửa và cùng với phần Cảm nhận về tình bà cháu trong bài thơ Bếp lửa để học tốt môn Ngữ Văn lớp 9 hơn.
Thơ về quê hương quốc gia là chủ đề được rất nhiều người tìm kiếm, bạn có thể sử dụng thơ này để thổ lộ tình cảm hay thể hiện những nỗi nhớ của mình với quê hương quốc gia. Hãy cùng lựa chọn lựa những bài thơ về quê hương quốc gia theo danh sách tổng hợp những bài thơ hay để có rất nhiều hơn những sự lựa chọn lựa nhé.
Bản quyền bài viết thuộc Trường Cao đẳng Tài nguyên và Môi trường miền Trung. Mọi hành vi sao chép đều là gian lận!
Nguồn chia sẻ: https://cmm.edu.vn
https://cmm.edu.vn/binh-giang-bai-tho-bep-lua-cua-bang-viet-de-cho-thay-tinh-yeu-que-huong-dat-nuoc/
Trích nguồn: Cao đẳng Tài nguyên và Môi trường miền Trung
Danh mục: Giáo dục