Câu 1. Qua đoạn hội thoại giữa hồn Trương Ba và xác hàng thịt, tìm hàm ý mà tác giả muốn gửi gắm
Trả lời:
* Trong cuộc hội thoại với xác anh hàng thịt:
Bạn đang xem bài: Soạn bài Hồn Trương Ba da hàng thịt – Soạn văn 12
– Hồn Trương Ba ở vào thế yếu, đuối lý,
– Xác nói những điều mà dù muốn hay không muốn thì hồn vẫn phải thừa nhận: Đó là cái đêm khi hồn đứng cạnh vợ anh hàng thịt với “thủ công run rẩy”, “tương đối thở nóng rực”, “cố nghẹn lại” và “suýt nữa thì…”. Đó là cái lần ông tát thằng con ông “tóe máu mồm máu mũi”… .
– Xác anh hàng thịt còn cười nhạo cái lý lẽ mà hồn đưa ra để nguỵ biện: “Ta vẫn có một đời sống riêng: nguyên vẹn, trong sạch, thẳng thắn…”.
=> Hồn thống khổ, không muốn thừa nhận
* Hàm ý của tác giả qua đoạn hội thoại giữa hồn Trương Ba và xác hàng thịt:
– thảm kịch bên trong một đằng, bên ngoài một nẻo (vong hồn thanh cao của Trương Ba chán ghét, thống khổ bên trong thể xác trần người nào của anh hàng thịt): “tôi đã chán cái chỗ ở không phải của tôi… ra khỏi cái xác này, dù chỉ một lát”.
– Không chỉ vong hồn mới nổi tiếng nói và sức mạnh, thể xác cũng có sức mạnh bản năng gớm ghê của nó: bất chấp thái độ phủ nhận yếu ớt của Trương Ba, xác hàng thịt đưa ra nhiều minh chứng cho thấy hồn Trương Ba cũng tha hóa theo nhu cầu của hắn.
– sự thực là nhiều người chỉ vun vén cho phần hồn mà bỏ bễ, khinh thường phần xác.
– Cuộc đấu tranh giữa cái thanh cao và cái tầm thường (hồn Trương Ba nỗ lực giữ quan niệm của mình trước những lý lẽ ti tiện của xác hàng thịt nhưng vì vẫn phải chung đụng, sống nhờ vào xác hàng thịt nên không thoát khỏi vô vọng.
=> Cuộc hội thoại làm bật lên sự tranh chấp, đặt ra vấn đề có tính triết lý không nên sống nương nhờ vào người khác, khi không được là chính mình tất sẽ có rất nhiều đắng cay, cuộc sống mất đi ý nghĩa
Câu 2. Qua lớp kịch hồn Trương Ba và gia đình (vợ, cháu gái, con dâu), anh (chị) nhận thấy nguyên nhân nào đã khiến cho người thân của Trương Ba và cả chính Trương Ba rơi vào trạng thái bất ổn và phải chịu thống khổ? Trương Ba có thái độ thế nào trước những rối rắm đó.
Trả lời:
* Nguyên nhân:
– Nguyên nhân khiến người thân của Trương Ba và chính Trương Ba rơi vào bất ổn, thống khổ là việc bên trong một đằng bên ngoài một nẻo gây ra nhiều phiền toái, rối rắm. Đau xót hơn là Trương Ba không còn là chính mình, ông bị tha hóa dưới sức tác động gớm ghê của xác hàng thịt.
* Thái độ của người thân đối với hồn Trương Ba khi sống trong thể xác anh hàng thịt:
– Người vợ mà ông rất mực thương yêu giờ đây buồn bã và cứ nhất quyết đòi bỏ đi. Với bà: “đi đâu cũng được… còn hơn là thế này” bà đã nói ra điều mà chính ông cũng cảm nhận được: “Ông đâu còn là ông, đâu còn là ông Trương Ba làm vườn ngày xưa”.
– Cái Gái, cháu ông bây giờ một mực khước từ tình thân (“Tôi không phải là cháu ông. Ông nội tôi chết rồi”). Cái Gái yêu quý ông bao nhiêu thì bây giờ nó không thể chấp nhận
– Người con dâu là người sâu sắc, chín chắc, hiểu điều hơn lẽ thiệt. Chị cảm thấy thương bố chồng trong tình cảnh trớ trêu. Chị biết ông khổ lắm “khổ hơn xưa nhiều lắm”. Nhưng nỗi đau buồn trước cảnh gia đình “như sắp tan nát ra cả” khiến chị không thể bấm bụng mà đau, chị đã thốt thành lời cái nỗi đau đó. “Thầy bảo con: cái bên ngoài là không đáng kể, chỉ có cái bên trong, nhưng thầy ơi, con sợ lắm, bởi con cảm thấy, đớn đau thấy… mỗi ngày thầy một đổi khác dần, mất mát dần, tất cả như sai lệch, nhòa mờ dần đi, tới nỗi có lúc chính con cũng không nhìn thấy thầy nữa…”
* Thái độ:
– đớn đau, nhẫn nhục, bất lực.
– Thừa nhận sự thắng thế của xác hàng thịt nhưng không khuất phục mà quyêt định không cần tới xác hàng thịt nữa.
– Nhà viết kịch đã để cho hồn Trường Ba còn lại trơ trọi một mình với nỗi thống khổ, vô vọng lên tới đỉnh điểm, một mình với những lời độc thoại đầy chua chát đầy quyết liệt: “Mày đã thắng thế rồi, cái thể xác không phải của ta ạ… Nhưng lẽ nào ta lại phải chịu thua mày, khuất phục mày và tự đánh rơi mình? có lẽ nào không còn cách nào khác! Mày nói như thế hả? Nhưng có thật là không còn cách nào khác? Có thật không còn cách nào khác? Không cần tới đời sống do mày đem lại! Không cần!”.
=> Đây là lời độc thoại có tính chất quyết định tới hành động châm hương gọi Đế Thích một cách dứt khoát.
Câu 3. Hãy chỉ ra sự khác nhau trong quan niệm của Trương Ba và Đế Thích về ý nghĩa sự sống. Theo anh (chị), Trương Ba trách Đế Thích, người đem lại cho mình sự sống: “Ông chỉ nghĩ đơn thuần là cho tôi sống, nhưng sống thế nào thì ông chẳng cần biết!” có đúng không? Vì sao? Màn đốì thoại giữa Trương Ba và Đế Thích toát lên ý nghĩa gì?
Trả lời:
– Quan niệm sống của Trương Ba và Đế Thích rất khác nhau:
+ Trương Ba thì nghĩ rằng mượn thể xác của người khác để trú ngụ là một điều không nên, sống trong người khác làm cho bản tính của ta sẽ bị mờ nhạt đi.
+ Đế Thích thì lại nghĩ rằng mượn thể xác để sống cũng là điều thông thường, chỉ cần được sống là tốt.
– Những lời trách móc của Trương Ba đối với Đế Thích: “ông chỉ đơn thuần là cho tôi sống, nhưng sống thế nào thì ông chẳng cần biết”. Mượn thể xác để sống con người sống nhưng tính cách của chính mình bị mờ nhạt trong cái xác thịt của hàng thịt, vong hồn và thể xác của ông hoàn toàn không muốn sống trong thể xác của kẻ khác. Ở đây ông đang nói về những trải nghiệm mà ông đang phải trải qua.
– Ý nghĩa:
+ Con người là một thể thống nhất, hồn và xác phải hài hoà, không thể có một tâm hồn thanh cao trong một thể xác tội lỗi. Khi con người bị chi phối bởi những nhu cầu bản năng thì không nên chỉ đổ tội cho xác và không thể yên ủi, vỗ về bằng vẻ đẹp của tâm hồn.
+ Sống nhờ, sống gửi, sống chắp vá, không được là mình thì cuộc sống ấy thật là vô nghĩa.
=> Qua lời thoại, nhân vật ý thức rõ hoàn cảnh của mình: đầy trớ trêu và bi hài.
Câu 4. Khi Trương Ba nhất quyết đòi trả xác cho hàng thịt, Đế Thích dị cho hồn Trương Ba nhập vào cu Tị, Trương Ba đã từ chối. Vì sao?
Trả lời:
Trương Ba từ chối nhập vào xác cu Tị vì:
– Việc này sẽ dẫn tới hàng loạt những phiền toái, rối rắm như việc Trương Ba đã nhập vào xác hàng thịt (phải giảng giải cho chị Lụa và gia đình, có khi phải sang nhà chị Lụa ở, lại tạo thời cơ cho bọn lý trưởng, trương tuần thu lợi…).
– Tuy có cả thế cuộc trước mắt nhưng khi những người đồng trang lứa nằm xuống, Trương Ba sẽ trở nên lạc lõng, thảm hại.
– Dù nhập vào xác cu Tị hay xác người nào thì Trương Ba cũng không được là mình toàn vẹn và tiếp tục rơi vào thảm kịch bên trong một đằng bên ngoài một nẻo.
=> Nhận thức tỉnh táo ấy cùng tình thương mẹ con cu Tị càng khiến hồn Trương Ba đi tới quyết định dứt khoát. Quyết định này khiến chúng ta càng thấy Trương Ba là con người nhân hậu, sáng suốt, giàu lòng tự trọng. Đặc biệt đó là con người ý thức được ý nghĩa của cuộc sống.
– Cái chết của Cu Tị có ý nghĩa đẩy nhanh diễn biến kịch đi tới chỗ nút. Dựng tả quá trình đi tới quyết định dứt khoát của nhân vật hồn Trương Ba, Lưu Quang Vũ đã đảm bảo được tính tự nhiên, hợp lý của tác phẩm.
Câu 5. cảm tưởng của anh (chị) sau khi đọc đoạn kết.
Trả lời:
– Không chỉ có ý nghĩa triết lý về nhân sinh, về hạnh phúc con người, trong vở kịch nói chung và đoạn kết nói riêng, Lưu Quang Vũ muôn góp phần phê phán một số biểu hiện tiêu cực trong lối sổng lúc bấy giờ.
– Thứ nhất, con người đang có nguy cơ chạy theo thèm muốn tầm thường về vật chất, chỉ thích tận hưởng tới nỗi trở nên phàm phu, thô thiển. Nói như Chế Lan Viên trong một bài thơ đã từng cảnh báo “muốn nuôi sống xác thân đem làm thịt vong hồn”.
– Thứ hai, lấy cớ tâm hồn là quý, đời sống ý thức là đáng quý trọng mà chẳng chăm lo thích đáng tới sinh hoạt vật chất, không phấn đấu vì hạnh phúc toàn vẹn. Thực chất đây là biểu hiện của chủ nghĩa duy tâm chủ quan, của sự lười biếng, không tưởng. Cả hai quan niệm, cách sống trên đều cực đoan, đáng phê phán.
– Ngoài ra, vở kịch còn đề cập tới một số vấn đề không kém phần giận dữ, đó là tình trạng con người phải sống giả, không dám, cũng không được sống với thực chất bản thân mình. Đó cũng là nguy cơ đẩy con người tới chỗ bị tha hóa do danh và lợi.
-Với tất cả những ý nghĩa đó, đoạn trích rất tiêu biểu cho phong cách viết kịch của Lưu Quang Vũ.
Bản quyền bài viết thuộc cmm.edu.vn. Mọi hành vi sao chép đều là gian lận!
Nguồn chia sẻ: https://cmm.edu.vn
https://cmm.edu.vn/soan-bai-hon-truong-ba-da-hang-thit-soan-van-12/
Trích nguồn: Cmm.Edu.Vn
Danh mục: Giáo dục