Tài liệu hướng dẫn soạn bài Bài thơ về tiểu đội xe không kính được Trường Cao đẳng Tài nguyên và Môi trường miền Trung soạn sẽ giúp những bạn nắm vững những tri thức quan trọng và trả lời tốt hơn những nghi vấn trang 133 sách giáo khoa Ngữ văn 9 tập 1.

Bạn đang xem bài: Soạn văn 9: Bài thơ về tiểu đội xe không kính

Tham khảo…

Soạn bài Bài thơ về tiểu đội xe không kính lớp 9

Hướng dẫn trả lời những nghi vấn phần Đọc – Hiểu văn bản và phần tập tành trang 133 sách giáo khoa Ngữ văn 9 tập 1.

Đọc – Hiểu văn bản

1 – Trang 133 SGK

Nhan đề bài thơ có gì khác lạ? Một hình ảnh nổi trội trong bài thơ là những chiếc xe không kính. Vì sao có thể nói hình ảnh ấy là độc đáo?

Trả lời

Hình tượng những chiếc xe không kính thật là li kì, độc đáo. Những chiếc xe không kính đã làm nổi trội hình ảnh những người tài xế trên tuyến đường Trường Sơn. Họ là những chiến binh sống và chống chọi trong tư thế hiên ngang, quả cảm, bất chấp mọi khó khăn, nguy hiểm, lạc quan, sôi nổi yêu đời, hi sinh chống chọi vì sự nghiệp phóng thích miền Nam. Bài thơ làm hiện lên chiếc xe không kính đang vượt qua bom đạn, băng băng tiến ra tiền tuyến. Một hình tượng thật độc đáo vì xưa nay ít có, ít thấy loại xe không kính qua lại trên mọi nẻo đường. vậy mà, trên tuyến đường chiến lược Trường Sơn vẫn có loại xe tương tự, không phải đôi ba chiếc mà là hàng vạn chiếc xe “không kính” đang vượt qua mưa bom bão đạn, đi qua mọi địa hình: đèo cao, dốc thẳm, khe suối, ngầm sông, chạy trong mưa gió, đêm tối om mùng, để chở hàng, tiếp viện cho chiến trường miền Nam.

Hình tượng độc đáo vì chiếc xe mang sức mạnh thần kì của một dân tộc đang chống chọi vì một quyết tâm sắc đá “Xẻ dọc Trường Sơn đi cứu nước” (Tố Hữu). Nó còn thể hiện cuộc chống chọi diễn ra trên mặt trận giao thông vận tải, trên tuyến đường chiến lược Trường Sơn là vô cùng khốc liệt, dữ dội, Con người và binh khí kĩ thuật mang tầm vóc kì vĩ, sử thi hào hùng.

Hai câu thơ đầu nói rõ vì sao xe “không có kính”. Cấu trúc câu thơ dưới phương thức “hỏi-đáp”. Ba chữ “không” đi liền nhau, hai nốt nhấn: “bom giật, bom rung” biểu lộ “chất lính” trong cách nói phóng túng hồn nhiên. Câu thơ đậm chất văn xuôi, nhưng đọc lên vẫn thú vị:

“Không có tính không phải vì xe không có kính
Bom giật, bom rung, kính vỡ đi rồi”

Tham khảo: Ý nghĩa nhan đề của bài thơ về tiểu đội xe không kính

2 – Trang 133 SGK

Những chiếc xe không kính đã làm nổi trội người tài xế trên tuyến đường Trường Sơn. Em hãy tìm hiểu hình ảnh người lính tài xế trong bài thơ.

Trả lời

Mười bốn câu tiếp theo khắc hoạ hình ảnh những người tài xế trên tuyến đường Trường Sơn qua một loạt hình ảnh hoán dụ: con mắt, mái tóc, tim, mặt, nu cười… Một tư thế ngồi lái “ung dụng tuyệt đẹp: thong thả, ung dung. Những cái nhìn thoáng đạt, nhìn thấp, nhìn thẳng, nhìn cao, nhìn xa. Dũng mãnh và hiện ngang:

“Ung dung buồng lái ta ngồi
Nhìn trời nhìn đất, nhìn thẳng”

Hai chữ “ta ngồi” với điệp từ “nhìn” láy lại ba lần: giọng thơ, nhịp thơ mạnh mẽ, đĩnh đạc.

Phạm Tiến Duật đã canh trọn một khổ thơ nói lên những gì người đội viên “nhìn thấy”. Những câu thơ tiếp nối xuất hiện với bao hình ảnh chẳng khác nào một đoạn phim quay nhanh:

“Nhìn thấy gió vào xoa mắt đắng
…
Như sa, như ùa vào buồng lái”.

Gió được nhân hoá và chuyển đổi cảm giác đầy ấn tượng “gió vào xoa mắt đắng”. Xe chạy thâu đêm, xe lại không có kính nên mới có cảm giác “đắng” như thế. tuyến đường phía trước là tuyến đường chiến lược cụ thể, nó còn mang hàm nghĩa “chạy thẳng vào tim”, tuyến đường chống chọi rất chính nghĩa vì lẽ sống, vì tình thương, vì độc lập, tự do của quốc gia và dân tộc. những từ “nhìn thấy… “nhìn thấy”… “thấy”… với những chữ “sa”, chữ “ùa” góp phần đặc tả tốc độ phi thường của chiếc xe quân sự đang bay đi, đang lướt nhanh trong bom đạn!

nếu như khổ thơ trên nói tới “gió” thì khổ tiếp theo nói tới “bụi”. Gió bụi tượng trưng cho gian khổ, thử thách ở đời.

Xem thêm:

• tìm hiểu hình ảnh người lính tài xế trong Bài thơ về tiểu đội xe không kính
• Cảm nhận vẻ đẹp của người lính tài xế trên tuyến đường Trường Sơn

3 – Trang 133 SGK

Em có nhận xét gì về tiếng nói, giọng điệu của bài thơ này. Những yếu tố đó đã góp phần thế nào trong việc khắc họa hình ảnh những người lính tài xế ở Trường Sơn.

Trả lời

tiếng nói, giọng điệu bài thơ giàu tính khẩu ngữ tự nhiên. Chất giọng khí khái ngang tàng, bất chấp gian khổ, thể hiện trong những cấu trúc lặp lại:

• Không có kính, ừ thì có bụi
• Không có kính, ừ thì ướt áo
• Không có kính, rồi xe không có đèn.

Giọng thơ vui tươi, pha chút hóm hỉnh, thể hiện ý thức lạc quan, bất chất khó khăn của người lính, sự trẻ trung của những người lính tài xế.

4 – Trang 133 SGK

cảm tưởng của em về thế hệ trẻ thời kháng chiến chống Mĩ qua hình ảnh người lính trong bài thơ? So sánh hình ảnh người lính ở bài thơ này và ở bài Đồng chí.

Trả lời

cảm tưởng của em về thế hệ trẻ thời kháng chiến chống Mĩ qua hình ảnh người lính

• Thế hệ trẻ thời kháng chiến chống Mĩ qua hình ảnh người lính trong bài thơ là những con người hiên ngang dũng cảm, bất chấp khó khăn nguy hiểm, luôn tiến lên phía trước vì mục đích và lý tưởng cao đẹp. Đồng thời những người đội viên ấy còn là những con người trẻ trung tinh nghịch, hóm hỉnh, yêu đời, dù đứng trước nhiều nghiêm trọng, khó khăn. Họ đã để lại cho chúng ta ấn tượng đẹp về minh quân nhân cụ Hồ.
• So sánh với hình ảnh người lính trong bài thơ Đồng chí, ta thấy họ đều toát lên vẻ đẹp của những người lính. Khi Tổ quốc cần, họ sẵn sàng ra trận đụng độ đấu. Ở họ là lòng dũng cảm, gạn dạ, tình yêu quê hương, quốc gia, tình đồng chí đồng đội gắn bó.
• Điểm khác nhau là trong bài thơ Tiểu đội xe không kính, ta thấy được sự vui tươi, hóm hỉnh, sôi nổi của những người lính trẻ. Một ý thức lạc quan cách mệnh của người lính thời đại kháng chiến chống Mĩ.

Tham khảo thêm một số bài so sánh hình tượng người lính trong Đồng chí và Bài thơ về tiểu đội xe không kính

tập tành

Những cảm giác, ấn tượng của người tài xế trong chiếc xe không kính trên phố ra trận đã được tác giả diễn tả hết sức cụ thể, sinh động. Em hãy tìm hiểu khổ thơ thứ hai để làm rõ điều ấy.

Gợi ý trả lời

– Những cảm giác, ấn tượng của người tài xế trong chiếc xe không kính trên phố ra trận đã được tác giả diễn tả rất cụ thể, sinh động.

– Không có kính chắn, người lính tài xế trên phố ra mặt trận đa có những cảm giác, ấn tượng rất đặc biệt, thể hiện rõ nét qua khổ thơ thứ hai.

– Nhìn thấy gió vào xoa mắt đắng: gió trên phố đi ùa vào buồng lái, khiến đôi mắt người đội viên trở nên cay. Tác giả sử dụng từ “đắng” để diễn tả cảm giác ấy, khiến cảm giác cay vì gió ở mắt được vị giác hóa, trung thực hơn.

– Thấy tuyến đường chạy thẳng vào tim, sao trời và đột ngột cánh chim như sa như ùa vào buồng lái: Giữa người lính tài xế và những sự vật, quang cảnh trên phố không có rào cản. Mọi thứ trở nên sắp hơn, rõ nét hơn.

➨ Phép phóng đại, ẩn dụ: chạy thẳng vào tim, như sa như ùa vào buồng lái khiến không gian trong xe và ngoài xe như hòa vào làm một, người lính và chiếc xe không kính có thêm những người bạn đường.

Tham khảo thêm….

Soạn bài bài thơ về tiểu đội xe không kính ngắn nhất

Đọc – hiểu

Bài 1 trang 133 SGK Ngữ văn 9 tập 1

– Nhan đề bài thơ quá dài, vừa gợi lên hình ảnh những chiếc xe, vừa cho ta thấy được phong thái ngang tàng của người tài xế.

– Chiếc xe không kính là một hình ảnh độc đáo, đó là chứng tích chiến tranh, cho thấy sự thảm khốc của chiến tranh, nhưng từ đó mà nhìn thấy những người lính dũng cảm, ung dung trước khó khăn gian khổ.

Bài 2 trang 133 SGK Ngữ văn 9 tập 1

những người tài xế trên tuyến đường Trường Sơn là những con người có tư thế rất đường hoàng. Họ ung dung ngồi vào buồng lái, điều khiển xe chạy giữa chiến trường mưa bom bão đạn. Họ mất ngủ, chịu bụi, chịu ướt áo. Nhưng họ không phàn nàn, không kêu ca. Bụi thì họ châm điếu thuốc: nhìn nhau mặt lắm cười haha. Ướt thì họ đi tiếp: Chưa cần thay lái trăm cây số nữa – Mưa ngừng gió lùa khô mau thôi. Chiếc xe vỡ kính, hỏng đèn, xước thùng, hỏng mui. Thế nhưng những đội viên vẫn lái, vẫn đưa xe chạy lên phía trước. Họ là những thanh niên tiêu biểu cho thế hệ trẻ Việt Nam trong thời kì chống Mĩ cứu nước.

Bài 3 trang 133 SGK Ngữ văn 9 tập 1

tiếng nói giọng điệu của bài thơ rất giản dị, pha một tí ngang tàng: Từ thì”, “chưa cần”… Những yếu tố đã góp phần thể hiện ý thức bất chấp gian khổ, khó khăn của người lính: “Xẻ dọc Trường Sơn đi cứu nước – Mà lòng phơi phới dậy tương lai”. Đồng thời, việc phối hợp linh hoạt thể thơ bảy chữ và tám chữ tạo cho điệu thơ sắp với lời nói tự nhiên và sinh động.

Bài 4 trang 133 SGK Ngữ văn 9 tập 1

cảm tưởng về thế hệ trẻ thời kháng chiến chống Mỹ:

– Khâm phục những con người hiên ngang dũng cảm, luôn chống chọi vì mục đích, lý tưởng cao đẹp

– Yêu mến tính sôi nổi, vui nhộn, lạc quan, dễ sắp, dễ mến giữa những người lính trong chiến tranh

tập tành

Bài 2 trang 133 SGK Ngữ văn 9 tập 1

Ấn tượng của người tài xế không kính trên phố ra trận đã được tác giả diễn giả cụ thể, sinh động

– Chiếc xe không có kính ra mặt trận tạo ra những cảm giác, đặc biệt, thể hiện rõ nét qua khổ thơ thứ hai

– những trắc trở, nguy hiểm mà người tài xế phải đối diện:

+ Gió vào xoa mắt đắng – Hiện thực, cảm giác được vị giác hóa trung thực

+ Đường chạy thẳng vào tim

+ Thấy sao trời và đột ngột cánh chim

– Phép phóng đại, ẩn dụ: chạy thẳng vào tim, như sa như ùa vào buồng lái

⇒ khiến người đọc cảm nhận được sự khó khăn, nguy hiểm người lính phải đối mặt

tri thức cơ bản

1. Tác giả

Phạm Tiến Duật sinh năm 1941, quê ở huyện Thanh Ba, tỉnh Phú Thọ. Sau khi tốt nghiệp Trường Đại học Sư phạm Hà Nội, năm 1964, Phạm Tiến Duật gia nhập quân đội, hoạt động trên tuyến đường Trường Sơn và trở thành một trong những gương mặt tiêu biểu của thế hệ những thi sĩ trẻ thời chống Mỹ cứu nước. Thơ Phạm Tiến Duật tập trung thể hiện hình ảnh thế hệ trẻ trong cuộc kháng chiến chống Mĩ qua những hình tượng người lính và cô thanh niên xung phong trên tuyến đường Trường Sơn. Thơ ông có giọng điệu sôi nổi, trẻ trung, hồn nhiên, tinh nghịch mà sâu sắc.

2. Tác phẩm

Bài thơ về tiểu đội xe không kính nằm trong chùm thơ Phạm Tiến Duật được tặng giải Nhất cuộc thi thơ của báo Văn nghệ năm 1969 và được đưa vào tập thơ Vầng trăng quầng lửa của tác giả. Đó là thời kì chống Mĩ đang diễn ra vô cùng khốc liệt. tàu bay Mỹ trút hàng nghìn, hàng vạn tấn bom đạn và chất độc hoá học xuống tuyến đường chiến lược mang tên chưng Hồ. những trung tâm mắt mù khói lửa suốt sớm hôm. Những đoàn xe vận tải quân sự vẫn nối đuôi nhau đi lên phía trước. Bài thơ đã ghi lại những nét ngang tàng, dũng cảm và lạc quan của người đội viên tài xế trong binh đoàn vận tải quân sự, từ đó ca tụng chủ nghĩa anh hùng cách mệnh Việt Nam thời đánh Mĩ.

3. trị giá nội dung

Bài thơ khắc họa nét độc đáo của hình tượng những chiếc xe không kính từ đó làm nổi trội hình ảnh những người đội viên tài xế trên tuyến đường Trường Sơn trong thời kì kháng chiến chống Mĩ diễn ra khốc liệt, họ ung dung hiên ngang, dũng cảm lạc quan có ý thức đồng chí đồng đội và một ý chí chống chọi phóng thích Miền Nam.

4. trị giá nghệ thuật

Bài thơ phối hợp thể thơ bảy chữ và tám chữ một cách tự nhiên. Đặc biệt nhất là có chất liệu hiện thực vô cùng sinh động của chiến trường, những hình ảnh sáng tạo rất đời thường. tiếng nói và giọng điệu thơ giàu tính khẩu ngữ, ngang tàn và khỏe khoắn

Ghi nhớ

Qua nội dung hướng dẫn trên, những em cần nắm một số tri thức quan trọng của bài học này:

• Qua hình ảnh độc đáo : những chiếc xe không kính, bài thơ khắc hoa nổi trội hình ảnh người lính tài xế ở Trường Sơn trong thời chống Mỹ, với tư thế hiên ngang, ý thức lạc quan, dũng cảm, bất chấp khó khăn nguy hiểm và ý chí chống chọi phóng thích miền Nam.

• Tác giả đã đưa vào bài thơ chất liệu hiện thực sinh động của cuộc sống chiến trường, tiếng nói và giọng điệu giàu tính khẩu ngữ tự nhiên, khoẻ khoắn.

—————

// Mong rằng nội dung của bài hướng dẫn soạn văn 9 bài Bài thơ về tiểu đội xe không kính này sẽ giúp những bạn ôn tập và nắm vững những tri thức quan trọng của bài học. Chúc bạn luôn đạt được những kết quả cao trong học tập.

Tham khảo thêm những bài văn tìm hiểu Bài thơ về tiểu đội xe không kính hay

[ĐỪNG SAO CHÉP] – Bài viết này chúng tôi chia sẻ với mong muốn giúp những bạn tham khảo, góp phần tạo điều kiện cho bạn có thể để tự soạn bài thơ về tiểu đội xe không kính một cách tốt nhất. “Trong cách học, phải lấy tự học làm cố” – Chỉ khi bạn TỰ LÀM mới giúp bạn HIỂU HƠN VỀ BÀI HỌC và LUÔN ĐẠT ĐƯỢC KẾT QUẢ CAO.

Soạn bài Bài thơ về tiểu đội xe không kính của Trường Cao đẳng Tài nguyên và Môi trường miền Trung giúp bạn nắm vững tri thức và trả lời nghi vấn trang 133 SGK Ngữ văn 9 tập 1

Bản quyền bài viết thuộc THPTSocTrang.Edu.Vn. Mọi hành vi sao chép đều là gian lận!

Nguồn chia sẻ: cmm.edu.vn