Đề bài: tìm hiểu chất thơ trong Bài thơ về tiểu đội xe không kính
Bạn đang xem bài: tìm hiểu chất thơ trong Bài thơ về tiểu đội xe không kính
tìm hiểu chất thơ trong Bài thơ về tiểu đội xe không kính
I. Dàn ý tìm hiểu chất thơ trong Bài thơ về tiểu đội xe không kính (Chuẩn)
1. Mở bài:
– Giới thiệu tác phẩm, tác giả
2. Thân bài:
a. Khái quát:
– Bài thơ được sáng tác năm 1968
– Nội dung: về những người lính tài xế trên tuyến đường Trường Sơn.
b. Chất thơ trong tác phẩm:
* Thể hiện qua chất liệu, giọng điệu thơ:
+ Chất liệu thơ: cuộc sống sinh hoạt và đương đầu của những người lính sống tài xế trên tuyến đường Trường Sơn.
+ Lời thơ trung thực, giản dị, tự nhiên “ừ thì”, “cười ha ha”, …
+ Nhịp thơ biến chuyển linh hoạt
+ Thể thơ tự do thể hiện được cái phóng khoáng, ngang tàng của những người lính tài xế
* Thế hiện qua ý chí của những người lính tài xế:
– ý thức lạc quan, vượt mọi hoàn cảnh “không có kính ừ thì có bụi”,…
– Sự lạc quan, tự tin, tư thế hiên ngang: “Ung dung buồng lái ta ngồi”.
– Quyết tâm đương đầu sự nghiệp phóng thích miền Nam, thống nhất quốc gia “Xe vẫn chạy vì miền Nam phía trước”.
3. Kết bài:
– Chất thơ được thể hiện qua chất liệu và hình ảnh người lính.
II. Bài văn mẫu tìm hiểu chất thơ trong Bài thơ về tiểu đội xe không kính (Chuẩn)
Kháng chiến chống Mỹ là cuộc kháng chiến trường kỳ vô cùng vĩ đại của dân tộc. Thời kỳ đó biết bao nhà văn, thi sĩ đã sử dụng ngòi bút của mình viết lên những áng văn áng thơ ca tụng Tổ quốc, ca tụng những người lính quân nhân cụ Hồ, chống lại quân thù xâm lược. Trong số đó có tác phẩm Bài thơ về tiểu đội xe không kính của thi sĩ Phạm Tiến Duật. Bài thơ đã tái tạo thành công không khí hào hùng của những năm tháng kháng chiến và thể hiện được chất thơ, chất lính đậm nét bên trong những người lính tài xế trên tuyến đường Trường Sơn xưa.
Bài thơ về tiểu đội xe không kính được Phạm Tiến Duật sáng tác năm 1968, khi cuộc kháng chiến chống Mĩ ở miền Nam diễn ra khốc liệt nhất. Bài thơ đã thể hiện được khí thế hào hùng của những người lính tài xế trên tuyến đường Trường Sơn lịch sử với sự lạc quan và ý thức phơi phới. Điều đó đã làm nên chất thơ rất riêng cho Bài thơ tiểu đội xe không kính, một chất thơ vừa tự nhiên, vừa đẹp đẽ và mạnh mẽ vô ngần.
Chất thơ trong bài thơ Tiểu đội xe không kính của Phạm Tiến Duật thể hiện ngay từ những dòng trước tiên:
“Không có kính không phải vì xe không có kính”
Ta có thể thấy ngay được cái chất ngang tàng của một người lính tài xế với sự trúc trắc và ba chữ “không” lặp lại liên tục. Câu thơ chỉ để lý giải về sự thất thường của chiếc xe “không kính” nhưng lại khiến người đọc cảm thấy sự sắp gũi, đơn thuần tới đời thường. Câu thơ không hề có một luật lệ, trật tự nào nhất định, nó chỉ là một câu nói giãi bày của người lính, rất tự nhiên, rất mộc mạc. nếu như thơ xưa là một tổ hợp của những luật bằng trắc, của số từ, số câu thì thơ của Phạm Tiến Duật lại phá tan hết những luật lệ ấy mà tạo cho mình một “cái chất thơ” rất riêng, rất độc lạ.
Ở những câu thơ tiếp theo, người ta thấy chất thơ càng hiện rõ bởi những câu thơ trình bày đời lính trung thực tới từng chi tiết. Chẳng có gì trau chuốt, chẳng có gì phải chú ý, những câu thơ bung ra với những ngôn từ tự nhiên nhất, sắp gũi nhất. Nào là:
“Bom giật, bom rung, kính vỡ đi rồi”
Hay:
“Không có kính, ừ thì có bụi”.
Chính những câu thơ này đã mang tới bài thơ một sắc thái vừa thân thuộc nhưng cũng rất lạ thường, sắp gũi, tự nhiên, hấp dẫn những người đọc. Những ngôn từ của chiến trường, tiền tuyến cũng được Phạm Tiến Duật vận dụng triệt để vào trong câu thơ của mình khiến cuộc sống nơi đạn bom khói lửa được tái tạo trung thực, sống động và vô cùng rõ nét. Đọc thơ mà người đọc có thể cảm nhận được những tháng ngày rất đỗi hào hùng của dân tộc qua những vần thơ rất đời thường. Đó là chất thơ mà Phạm Tiến Duật đã làm được qua bài thơ của mình.
Chất thơ của Phạm Tiến Duật được làm nên từ những người lính trẻ, vừa rời ghế nhà trường, mang trong mình khát vọng của tương lai, khát vọng được cống hiến cho Tổ quốc. Họ vượt qua hết thảy những trắc trở, vượt qua những thử thách nơi chiến trường để khẳng định ý chí của mình, khẳng định ý thức bất diệt của một dân tộc gan góc. Trong cuộc sống nơi chiến trường đầy cam go, bom đạn bay khắp nhưng họ không hề sợ hãi, họ chỉ có sự lạc quan, cười vui, tiền lên trong lời hát:
“Lại đi, lại đi trời xanh thêm”.
những người lính trẻ nhìn đời bằng cái lãng mạn của tuổi xanh và chế ngự khó khăn, vượt lên trên khó khăn bằng ý thức của mình. Thiên nhiên, chiến trường có thể khốc liệt “gió xoa mắt đắng”, “bụi phun tóc trắng”, “mưa tuôn mưa xối”, … nhưng không hề có một sự lùi bước nào, chỉ thấy sự lạc quan phơi phới “mưa ngừng, gió lùa mau khô thôi”. Họ cười với nhau, cùng nhìn nhau qua cái nhìn khôi hài “tóc trắng như người già”. Giọng điệu trẻ trung, sôi động, pha chút ngang tàng. Mỗi lời thơ như một lời phân bua, như một giảng giải khôi hài về cuộc sống của người lính tài xế. Bài thơ về tiểu đội xe không kính của Phạm Tiến Duật không hề có chút cầu kì, khoe mẽ, ta chỉ thấy ở đó là một chất thơ vô cùng mạnh mẽ, một chất thơ lạc quan, tự nhiên như chính cuộc thế của ông và những người đồng đội của mình. Thiên nhiên khắc nghiệt cũng không thể làm họ lùi bước. Từ láy “ung dung” được đặt ở đầu câu thơ cho thấy tư thế ngang tàng, tự tin, tĩnh tâm của người lính tài xế.
“Ung dung buồng lái ta ngồi”
Hay:
“Không có kính, rồi xe không có đèn
Không có mui xe, thúng xe có xước
Xe vẫn chạy vì miền Nam phía trước”.
thi sĩ còn sử dụng cả thể thơ bảy chữ và tám chữ để lời thơ thêm tự nhiên và sinh động. Giọng điệu thơ khôi hài, pha chút tinh nghịch có nhẽ là thứ mà người đọc hấp dẫn nhất ở bài thơ này.
Và thêm nữa, những người đồng đội bên nhau đã tạo dựng lên một thứ tình cảm thắm thiết như gia đinh, vậy nên:
“Bếp Hoàng Cầm ta dựng giữa trời
Chung bát đũa tức là gia đình đó
Võng mắc chông chênh đường xe chạy
Lại đi, lại đi trời xanh thêm”
những người lính ra đi với tình thần quả cảm, với ý chí quyết tâm quét sạch quân thù nên họ đã vượt qua tất thảy khó khăn. Sức mạnh của họ là sức mạnh của những người lính quân nhân cụ Hồ, kết tinh của lý tưởng và sức mạnh truyền thống. Họ chính là những minh chứng của chủ nghĩa anh hùng thế kỉ XX. những người lính có chịu nhiều gian khổ tới đâu, họ cũng chỉ tiến về phía trước, tiền lên trong niềm tin về ngày tất thắng “lại đi, lại đi trời xanh thêm”.
Niềm tin trong họ đã hoá thành bất tử bời trang bị có thể thiếu, xe thiếu kính, thiếu đèn nhưng nó sẽ không bao giờ ngừng chạy bởi một lý do hết sức đơn thuần:
“Chỉ cần trong xe có một trái tim”
Trái tim hồng đỏ lửa là trái tim yêu nước, trái tim yêu đồng bào, gắng sức vì miền Nam và chứa một niềm tin về thắng lợi của dân tộc Việt Nam.
Bài thơ về tiểu đội xe không kính là bài thơ về người lính nối dài những bài ca về người lính cụ Hồ trong kháng chiến chống Mỹ cứu nước. Bài thơ có một chất thơ riêng được tạo nên bởi chất liệu thơ cùng hình ảnh những người lính can trường. Điều đó đã làm nên một sự khác biệt của thơ Phạm Tiến Duật mà bất cứ người nào đọc lên cũng không thể nào quên!
—————HẾT—————
Bài thơ về tiểu đội xe không kính là một trong những tác phẩm xuất sắc nhất viết về chiến tranh, người lính trong kháng chiến chống Mĩ cứu nước. những em hãy cùng khám phá những đặc sắc về nội dung và nghệ thuật của bài thơ qua việc tham khảo: tìm hiểu khổ 6 Bài thơ về tiểu đội xe không kính, tìm hiểu ý nghĩa nhan đề của Bài thơ về tiểu đội xe không kính, Cảm nhận của em về Bài thơ về tiểu đội xe không kính để hiểu rõ hơn về tác phẩm nhé!
Bản quyền bài viết thuộc THPTSocTrang.Edu.Vn. Mọi hành vi sao chép đều là gian lận!
Nguồn chia sẻ: cmm.edu.vn
Trích nguồn: Cao đẳng Tài nguyên và Môi trường miền Trung
Danh mục: Giáo dục