Đề bài: tìm hiểu nhân vật cô Hiền trong truyện Một người Hà Nội của nhà văn Nguyễn Khải.
Bạn đang xem bài: tìm hiểu những nét đẹp trong suy nghĩ và xử sự của bà Hiền trong truyện ngắn Một người Hà Nội
Bài văn mẫu tìm hiểu nhân vật cô Hiền trong truyện Một người Hà Nội
Bài làm
Cũng khám phá con người ở phương diện đời tư như nhiều nhà văn sau 1975 nhưng với Nguyễn Khải khám phá những vẻ đẹp của tâm con hồn người trong đời sống thường nhật chính là một sứ mệnh cao cả mà nhà văn phải thực hiện. Với truyện ngắn Một người Hà Nội, nhà văn đã cho người đọc chiêm ngưỡng những nét đẹp trong suy nghĩ và xử sự của nhân vật bà Hiền.
Vẻ đẹp trong suy nghĩ và xử sự của nhân vật bà Hiền trước hết bộc lộ trong sự tự ý thức và trách nhiệm đối với bản thân. Thời trẻ, bà mở salon văn học nhưng không phải để kiếm anh chồng rồi đây sẽ thành quan đốc, quan trạng. tới khi lấy chồng, bà quyết định chọn lựa ông giáo tiểu học hiền lành, siêng năng. Khi làm mẹ, bà sáng suốt khi quyết định kết thúc sinh nở vào năm bốn mươi tuổi với sự tính toán kĩ lưỡng: nếu như ông và tôi sống tới sáu chục thì con út đã hai mươi, có thể tự lập được, không phải sống bám vào những anh chị. Suy nghĩ ấy sẽ định hướng cho cách xử sự đúng đắn với bản thân ở nhân vật.
Có ý thức trách nhiệm với bản thân nên mọi cách ăn mặc, nói năng ở bà Hiền đều rất chuẩn mực, lịch thiệp, có văn hóa. Bà không thích xưng hô đánh đồng kiểu “đồng chí” thời chiến. Và bất luận thời đại nào có làm con người nhếch nhác thì bà Hiền và gia đình vẫn giữ nếp sống văn hóa: Mùa đông ông mặc áo ba-đờ-xuy, đi giày da, bà mặc áo măng-tô cổ lông, đi giay nhung đính hạt cườm. Lại cái ăn cũng không giống với số đông. Bàn ăn trải khăn trắng, giữa bàn có một lọ hoa nhỏ,bát úp trên đĩa, đũa bọc trong giấy bản và từng người ngồi đúng chỗ đã quy định.
Không chỉ đúng mực trong cách đối xử với bản thân, với thời cuộc, xã hội, bà Hiền luôn có cách suy nghĩ, xử sự thích hợp.
Thời chiến tranh, những người con trai của bà tự nguyện ra trận. Bà thẳng thắn thừa nhận: “Tao đớn đau mà hài lòng, vì tao không muốn nó sống bám vào sự hy sinh của bạn bè”. Nhà văn công tâm không giấu giếm sự đớn đau của bà Hiền. Nó là tâm tư trung thực nhất của bất kì bà mẹ nào có con ra trận. Thái độ hài lòng của bà xuất phát từ lòng tự trọng, từ ý thức trách nhiệm của một công dân đối với vận mệnh của quốc gia, của dân tộc, vậy nên khi người con thứ hai làm đơn ra trận, bà vẫn không ngăn cản. Mọi suy nghĩ của bà Hiền đều rất công bằng: “Tao cũng muốn được sống đồng đẳng với những bà mẹ khác, hoặc sống hoặc chết cả, vui lẻ có hay hớm gì”.
Khi người con trai thứ hai may mắn đỗ đại học với số điểm cao, được giữ lại trường, bà thận trọng tìm hiểu: “Hiện tạ thì nó may hơn anh, nhưng nếu như anh nó còn sống thì chưa biết đứa nào may hơn”. Không phải nhân vật của Nguyễn Khải quá hoài nghi cuộc sống. đơn thuần đó là những suy nghĩ thận trọng của con người sống trong xã hội nhiều biến động. Bà Hiền luôn giữ cho mình phong thái chủ động, tỉnh táo đủ để nhận thức và xử sự thích hợp với thời cuộc.
quốc gia độc lập, bà Hiền đủ thông minh, nhạy bén để nhận thấy một số tồn tại trong xã hội mới. Bà nhìn thấy sự can thiệp của chính phủ vào đời sống nhân dân, nhận thấy khoảng cách giai cấp chưa được khỏa lấp. Một người phụ nữ lại có thể tìm hiểu cho chồng hiểu một cách đúng đắn, thấu đáo tình thế của mình khi chồng có ý định mua máy in: “Ông sẽ phải thuê thợ chứ gì. Đã có thợ thì tất có chủ, ông muốn làm ông chủ dưới chế độ này à?”. Vẫn có những cán bộ nhà nước lặng lẽ quan sát mọi hành động của gia đình bà nhưng bà không lúng túng, lo sợ bởi bà đã chủ động lựa chọn lựa một thái độ xử sự đúng mực. Bà còn khôi hài khẳng định mình chưa đủ tiêu chuẩn để phải học tập, cải tạo. Chi tiết người vú nuôigắt ầm lên: “nếu như họ không tử tế tôi đã xéo từ lâu rồi không cần anh phải xui” đã minh định cho lối sống hòa hợp của gia đình bà Hiền với xã hội, với thời cuộc.
Trong việc quản lí gia đình, bà Hiền luôn là nội tướng, chủ động trong mọi công việc. Mọi việc trong gia đình đều do bà Hiền toan liệu và không việc nào phải cân nhắc lại. Không mải vui trong thắng lợi của dân tộc, bà Hiền tự giác nghĩ tới chuyện làm ăn. Câu nói: “Vui tương đối nhiều, nói cũng tương đối nhiều, phải nghĩ tới làm ăn chứ?” cho thấy nhân vật là người có trách nhiệm với cuộc sống của mình, nhạy bén, nhanh chóng thích ứng với thời cuộc. Sắc sảo trông thấy những bất cập của thời đại: Chế độ này không thích tư nhân làm giàu, chỉ cần họ đủ ăn, bà Hiền nhanh nhạy lựa chọn lựa cho gia đình mình công việc thích hợp: bán hoa giấy. Làm hoa giấy không giàu nhưng cũng đủ ăn, lại nhàn nhưng cũng không lo lắng gì. Đây cũng là công việc có phần nhẹ nhõm, thanh nhã thích hợp với mọi người như bà Hiền. Nhưng những vấn đề người phụ nữ này phải đối mặt cũng không ít: “Tao sẽ phải nuôi một lũ ăn bám, dù họ có đủ tài để không thể sống bám”. Những suy nghĩ đó cho thấy sự sắc sảo nỗi bật ở nhân vật.
Bảy mươi tuổi, ngày tết tới, bà Hiền vẫn lau đánh một cái bát thủy tiên men đỏ, hai cái đầu rồng gắn nổi bằng đồng, mồm chân cũng đều bằng đồng, thầm tiếc nuối: Dân Hà Nội nhảy tàu lên Lạng Sơn kinh doanh đủ thứ mà lại không buôn được vài ngàncủ thủy tiên nhỉ? Ví thử có thủy tiên liệu còn có người biết gọt tỉa thủy tiên. Đó cũng là chính là cách xử sự hết sứcvăn hóa ở con người luôn biết nhận thức những trị giá chuẩn mực của cuộc sống.
Những suy nghĩ là cách xử sự với chính bản thân, với gia đình, với thời cuộc, xã hội cho thấy một tâm hồn tương đối cao đẹp trong nhân vật . Nó cho thấy sự tinh thông và lòng mến mộ của Nguyễn Khải đối với nhân vật của mình. Và xin được lấy những xúc cảm của nhà văn Nguyễn Khải để thể hiện lòng yêu mến của độc giả dành cho người phụ nữ Hà Nội này: Một người như cô phải chết đi thật tiếc quá, lại một hạt bụi vàngcủa Hà Nội rơi xuống chìm sâu vào trong lớp đất cổ. Những hạt bụi vàng nhấp nhánh đâu đó ở mỗi góc phố Hà Nội hãy mượn gió mà bay lên cho đất kinh kì chói sáng những ánh vàng.
———————-HẾT———————
Bài Phân tích nhân vật cô Hiền trong truyện Một người Hà Nội đã giúp những em cảm nhận được vẻ đẹp của cô Hiền, người được coi là “hạt bụi vàng” của Hà Nội. Tìm hiểu thêm về nhân vật cô Hiền cũng như truyện ngắn Một người Hà Nội, những em có thể tham khảo thêm: tìm hiểu tác phẩm Một người Hà Nội của Nguyễn Khải, Nhận xét về tính cách cô Hiền trong truyện Một người Hà Nội, cảm tưởng về tác phẩm Một người Hà Nội, Sơ đồ tư duy Một người Hà Nội.
Bản quyền bài viết thuộc Trường Cao đẳng Tài nguyên và Môi trường miền Trung. Mọi hành vi sao chép đều là gian lận!
Nguồn chia sẻ: https://cmm.edu.vn
Trích nguồn: Cao đẳng Tài nguyên và Môi trường miền Trung
Danh mục: Giáo dục