Đề bài: tìm hiểu truyện ngắn Những đứa con trong gia đình

Bạn đang xem bài: tìm hiểu truyện ngắn Những đứa con trong gia đình

Bài văn mẫu tìm hiểu truyện ngắn Những đứa con trong gia đình hay, đặc sắc

I. Dàn ý tìm hiểu truyện ngắn Những đứa con trong gia đình (Chuẩn)

* Dàn ý số 1:
 

1. Mở bài

Giới thiệu về truyện ngắn Những đứa con trong gia đình

2. Thân bài

a. Nội dung chính:
– Xây dựng nên một hình ảnh về dòng sông truyền thống của một gia đình yêu nước
– Họ có ý thức dũng cảm với lòng căm thù sự tàn bạo của giặc và  đương đầu hết mình, hy sinh, thủy chung với cách mệnh

b. những nhân vật

– Nhân vật chú Năm:
+ Lưu giữ những chiến công và tội ác bất dung của quân giặc gây ra cho gia đình qua cuốn sổ ghi chép
+ Chín chắn, nhiều kinh nghiệm và giàu tình cảm
+ Có tâm hồn mộng mơ nhưng cũng đầy lý trí

– Nhân vật Chiến:
+ Người chị có phẩm chất của một người mẹ trong gia đình
+ Yêu thương, săn sóc em, biết toan lo, gánh vác những việc trong gia đình
+ Tính toán kỹ lưỡng, sắp xếp mọi chuyện trước ngày tòng ngũ
+ Dành lấy phần nguy hiểm để thay em ra trận
+ Kiên quyết, dũng cảm: “Đã là thân con gái ra đi thì tao chỉ có một câu: nếu như giặc còn thì tao mất, vậy à!”

– Nhân vật Việt:
+ Sau trận giao tranh khốc liệt, dù mình đang bị thương tới đớn đau, mắt đã không còn nhìn thấy rõ, người đói khát, sức lực nhường như đã cạn kiệt, vậy mà Việt vẫn không mảy may có một ý nghĩ nào sẽ từ bỏ
+ Dũng cảm đương đầu, luôn nghĩ về gia đình
+ Có sự thơ ngây, hồn nhiên của cậu bé mới lớn ( tinh nghịch, sợ ma,…)

c. Nghệ thuật

– Tình huống truyện đặc sắc tạo mạch cho sự phát triển của câu chuyện
– tiếng nói truyện giàu màu sắc Nam Bộ, giọng điệu kể chuyện tự nhiên, sắp gũi làm nên sức hút của câu chuyện.

3. Kết bài

Qua tác phẩm, ta thêm tự hào về truyền thống yêu nước của dân tộc và cốt cách của con người miền Nam thủy chung, son sắt. Thêm yêu, thêm quý và trân trọng những sáng tạo nghệ thuật được viết nên bởi một tấm lòng yêu nhân dân.

 

* Dàn ý số 2:

1. Mở bài

– Sơ lược về tác giả và tác phẩm.

2. Thân bài:

a. Nhân vật Việt:

* Tình huống xuất hiện:
– Sau khi đã hạ được một chiếc xe bọc thép của địch giữa rừng cao su, anh bị thương rất nặng hai mắt không nhìn thấy gì, lạc mất đồng đội, toàn thân đớn đau vì rỏ máu, sau mấy ngày không ăn uống thì sắp như kiệt sức hoàn toàn.

* Lai lịch:
– Việt xuất thân trong một gia đình nông dân Nam Bộ, có truyền thống đánh giặc cứu nước lâu đời, trải qua nhiều mất mát đau thương, có rất nhiều chiến công hào hùng, rạng rỡ.

* Vẻ đẹp từ tấm lòng yêu thương gia đình sâu sắc:
– Khi kế cận với cái chết Việt nhớ tới má trước tiên, trong tâm trí của anh, ký ức về má ùa về một cách sống động.
– Tình cảm dành cho má của Việt còn được biểu hiện thông qua những tưởng tượng, ước mong khi anh đang kiệt sức giữa chiến trường.
– Trong đêm trước ngày ra chiến trường, khi nhìn chị Chiến sắp xếp công việc gia đình, thì Việt lại liên tưởng tới hình ảnh của má.
=> Có thể thấy rằng Việt đã dành những tình cảm vô cùng sâu sắc dành cho má, nó là tình thương, sự kính trọng và cả nỗi nhớ mong vô tận sau khi má khuất.

– Không chỉ dành tình cảm cho má, mà hiện tại trong gia đình đối với chị Chiến, người gắn bó nhất với Việt, anh cũng có những tình cảm sâu sắc.
+ “thấy thương chị lạ. Lần trước tiên Việt thấy lòng mình rõ thế”.
+ Giấu nhẹm chị như giấu của riêng vì sợ mất chị sau những lời đùa tếu, ve vãn của mấy anh em.

* Vẻ đẹp của ý thức căm thù giặc và quyết tâm trả thù:
– Tranh giành quyết liệt suất đi quân nhân với chị Chiến, bất chấp những lời tìm hiểu thiệt hơn của chị.
– Khi khiêng bàn thờ má sang nhà chú Năm, thì suy nghĩ trong tâm tưởng “chúng con đi đánh giặc trả thù cho bố mẹ, tới chừng nước nhà độc lập con lại đưa má về”, rồi “mối thù thằng Mỹ thì có thể rờ thấy được, vì nó đang đè nặng trên vai”.
– Ở ngoài mặt trận, Việt là một người lính trẻ gan góc, dũng cảm và kiên cường.
– Khi bị thương, mắt không nhìn thấy gì, lạc đồng đội, kiệt sức tới nỗi chỉ còn một ngón tay có thể cử động, thế nhưng Việt vẫn sử dụng ngón tay ấy để đặt ở cò súng và đạn đã lên nòng, với tư thế sẵn sàng đương đầu.
=> Nhân vật Việt đã hiện lên những nét đẹp tiêu biểu của con người thời đại, là vẻ đẹp lý tưởng của cộng đồng, mang đậm thiên hướng sử thi và cảm hứng lãng mạn cách mệnh.

b. Nhân vật Chiến:

* Vẻ đẹp của lòng yêu gia đình sâu sắc:
– Đối với má chị Chiến dành nhiều tình cảm yêu thương, tưởng nhớ, ngưỡng mộ thông qua hồi ức của Việt, chị Chiến đang hình thành cho mình những phong thái những tính cách y sì má ngày còn sống.
– Đối với Việt, chị Chiến cũng dành nhiều tình cảm, sắn sóc, yêu thương, luôn nhường nhịn Việt. Chỉ có duy nhất lần đi quân nhân là chị không nhường, bởi lẽ chị thương Việt còn nhỏ, chị muốn nhận phần khó khăn nguy hiểm về mình, để cho Việt được sống thêm những tháng ngày bình yên ở quê nhà.

* Vẻ đẹp từ tấm lòng căm thù giặc sâu sắc, ý chí quyết tâm trả thù mạnh mẽ:
– Sau khi má chết, Chiến cũng như Việt tranh giành quyền đi quân nhân, để giết mổ giặc trả thù cho gia đình.
– Ý nghĩ trong tâm tưởng đầy sâu sắc”chúng con đi đánh giặc trả thù cho bố mẹ, tới chừng nước nhà độc lập con lại đưa má về”, rồi “mối thù thằng Mỹ thì có thể rờ thấy được, vì nó đang đè nặng trên vai”.
– Lòng quyết tâm của Chiến còn thể hiện trong lời dặn dò em thông qua lời chú Năm rằng: “Chú Nam bảo rằng, kỳ này đi là ra chân trời mặt biển, xa nhà thì ráng học chúng học bạn thù cha mẹ chưa trả mà bỏ về là chú chặt đầu”.
– Lời thề sắt đá “Đã làm thân con gái ra đi tao chỉ có một câu nếu như giặc còn thì tao mất vậy à”, một câu nói rất gọn chắc, quyết liệt thể hiện đúng thực chất bộc trực thẳng thắn của người dân Nam Bộ.

* Vẻ đẹp trong cuộc sống đời thường:
– Đảm đang tháo vát, biết vun vén là toan lo, chị thu xếp việc rất vẹn toàn, tính toán chuẩn xác.
– Có tâm hồn thiếu nữ, biết làm đỏm làm đỏm khi luôn mang theo bên mình một chiếc gương, kể cả khi ra chiến trường.

3. Kết bài

Nêu cảm nhận chung về tác phẩm.

II. Bài văn mẫu tìm hiểu truyện ngắn Những đứa con trong gia đình

1. tìm hiểu truyện ngắn Những đứa con trong gia đình, mẫu số 1 (Chuẩn)

Được mệnh danh là “nhà văn của người nông dân Nam Bộ”, những trang viết của nhà văn Nguyễn Thi dù ở bất cứ thể loại nào nhường như cũng đều bắt nguồn từ hiện thực những năm tháng chiến tranh khốc liệt ở Nam Bộ và thể hiện rõ nét những vẻ đẹp tâm hồn, tính cách của con người nơi đây. Bằng lối viết vừa đậm chất hiện thực vừa đậm chất trữ tình cùng năng lực tìm hiểu tâm lí nhân vật và xây dựng tình huống độc đáo, những tác phẩm của Nguyễn Thi luôn để lại ấn tượng sâu sắc trong lòng độc giả. Truyện ngắn “Những đứa con trong gia đình” – ra đời năm 1966 là một trong số những sáng tác tiêu biểu và xuất sắc nhất của ông. 

Đặt điểm nhìn ở nhân vật Việt, “Những đứa con trong gia đình” là câu chuyện sâu sắc, thấm thía và đầy cảm động về những đứa con trong một gia đình đầy truyền thống, là ông nội, là ba, là má, là chú Năm, là chị Chiến và cả Việt nữa. Câu chuyện về gia đình nông dân Nam Bộ ấy đúng như lời chú Năm từng nói “Câu chuyện gia đình như một dòng sông và con sông của gia đình ta cũng đang dào dạt đổ về biển lớn”. Vâng có nhẽ, gia đình Nam Bộ ấy có thật nhiều truyền thống tốt đẹp – yêu nước, căm thù giặc sâu sắc, luôn thủy chung với cách mệnh. Truyền thống tốt đẹp ấy của gia đình đang hòa mình và thống nhất với truyền thống của quê hương, quốc gia, dân tộc. Và để rồi, trong dòng sông truyền thống gia đình ấy, mỗi nhân vật đều là một khúc sông tuyệt vời để làm nên vẻ đẹp của dòng sông ấy.

Trước hết đó chính là nhân vật chú Năm – khúc sông thượng nguồn đang không ngừng nỗ lực lưu giữ và truyền lại cho thế hệ sau truyền thống gia đình. Chú Năm để lại ấn tượng sâu sắc trong lòng người đọc trước hết ở lời nói của chú khi hai chị em Chiến và Việt tranh nhau ghi tên đi tòng quân và cả lời của chú với hai chị em Chiến, Việt khi nghe hai chị em trình bày với chú về việc sắp xếp công việc nhà trước khi lên đường. Những lời nói bắt nguồn từ chính trong suy nghĩ, cảm nhận của chú nhưng có nhẽ hơn hết giúp người Tìm hiểu thêm hiểu, thêm trân trọng chú. Với chú Năm, tòng quân chính là một việc làm lớn, còn những việc gia đình chỉ là việc nhỏ, bởi vậy chú ủng hộ việc Chiến, Việt tham gia tòng quân và điều đó xét tới cùng chính là chú đang nỗ lực giữ gìn và tiếp nối những truyền thống tốt đẹp của gia đình. Thêm vào đó, người đọc nhớ tới chú Năm còn bởi tiếng hò rất riêng, rất đặc biệt của chú. có nhẽ, những điệu hò đã trở thành một phần không thể thiếu trong đời sống của những người con Nam Bộ, nhưng điệu hò lần này của chú Năm là một điệu hò rất đặc biệt – “một điệu hò khác với ngày thường”. Không phải là một điệu hò vào ban đêm mà đó là một điệu hò giữa bên ngày. Đặc biệt hơn nữa, trong điệu họ ấy người ta thấy ngân lên biết bao nỗi niềm, bao lời nhắn gửi “khởi đầu chứa lên như một hiệu lệnh dưới ánh nắng chói chang, rồi kéo dài, từng tiếng một vỡ ra, nhắn nhủ, tha thiết, cuối cùng ngắt lại như một lời thế giữ dội”. Và người đọc nhớ tới chú Năm còn bởi vai trò rất đặc biệt của chú, chú Năm chính là người lưu giữ, ghi chép cuốn sổ gia đình mỗi ngày và chú ghi chép nó mỗi ngày. Chú ghi lại trong cuốn sổ ấy cả những đau thương, mất mát và cả những chiến công mà mỗi thành viên trong nhà có được. có nhẽ chính vì điều ấy, cuốn sổ gia đình là trang sử vẻ vang của gia đình nông dân Nam Bộ, là chứng cớ vừa đau thương nhưng cũng rất đỗi anh hùng, hiên ngang.

tìm hiểu truyện ngắn Những đứa con trong gia đình để thấy được truyền thống yêu nước trong gia đình Chiến, Việt

nếu như chú Năm là khúc sông thượng nguồn thì hai chị em Chiến và Việt chính là khúc sông sau, là những người đang viết tiếp vào cuốn sổ gia đình những trang sử anh hùng, đang cố sức lưu giữ những truyền thống tốt đẹp của con sông gia đình. Người đọc có thể dễ dàng nhận thật ở Chiến và Việt có rất nhiều điểm giống nhau. trước tiên, cả Chiến và Việt đều là những người con trong một gia đình Nam Bộ với nhiều truyền thống tốt đẹp và có nhẽ chính bởi điều đó nên cả Chiến và Việt đều mang trong mình những phẩm chất anh hùng đáng trân quý. Chiến và Việt đều luôn mang trong mình khát khao được đi quân nhân và ý nghĩ, ước muốn ấy luôn túc trực trong cả hai chị em từ lúc mẹ mấy. Để rồi, hai chị em đã tranh nhau ghi tên để được tòng quân. Không chỉ ngừng lại ở đó, trong quá trình tham gia đương đầu, cả Chiến và Việt đều là những đội viên kiên cường, dũng cảm và lập được rất nhiều chiến công. Đối với Chiến và Việt, đánh giặc đã trở thành niềm say mê và khát khao cháy bỏng. Trong đêm trước ngày đi tòng quân, cuộc hội thoại giữa Chiến và Việt đã thể hiện rõ nét khát khao ấy “Đã là thân con gái, ra đi thì tao chỉ có một câu: nếu như giặc còn thì tao mất, vậy à!”. có nhẽ, chính bởi niềm khát khao cháy bỏng ấy đã thôi thúc cả Chiến và Việt không ngừng đương đầu và lập được rất nhiều chiến công vang lừng. Việt đã đánh được một chiếc xe bọc thép còn chị Chín thì đã bắn chìm tàu của địch. 

kế bên những điểm chung, chị Chiến và Việt cũng có những nét riêng, mang dấu ấn riêng của mỗi người. Chiến là người chị trong gia đình, và vì vậy, Chiến luôn là người yêu thương, nhường nhịn em, trừ việc ghi tên đi tòng quân. Thêm vào đó, chị Chiến còn mang nhiều phẩm chất, vẻ đẹp giống má khiến cho Việt trong đêm trước ngày tòng quân phải thốt lên rằng “chị Chiến sao mà giống má”. Là một người con gái với dáng người khỏe mạnh, “hai bắp tay tròn xoe, sạm đỏ cháy nắng, thân hình to và chắc nịch, bước chân bình bịch”, chị Chiến luôn đảm đang, tháo vát, lo toàn, sắp xếp công việc gia đình đâu vào đó và chính chú Năm cũng phải khen rằng “khôn! Việc nhà nó thu được gọn thì việc nước nó mở được rộng, gọn bề thế gia, đặng bề nước non”.

Ở chị Chiến, ta thấy được hình ảnh của người con gái Việt Nam xưa “giỏi việc nước, đảm việc nhà”. Ý chí quyết tâm, bản lĩnh hơn người của chị Chiến được thể hiện trực tiếp qua câu nói với Việt: “ Đã làm thân con gái ra đi, tao chỉ nói một câu: nếu như giặc còn thì tao mất, vậy à”.

Còn với Việt, nếu như chị Chiến hiện lên là người chị đảm đang, tháo vát thì Việt lại là người con trai mới lớn, vẫn còn mang trong mình tính cách trẻ con, vô tư, hồn nhiên. Việt phó mặc việc toan lo, sắp xếp mọi việc trong nhà cho chị Chiến “chị nói sao thì tôi nghe vậy”. Và tính cách trẻ con ấy đã theo Việt vào cả trong đương đầu – đi đương đầu, Việt không sợ địch mà sợ ma, đi đánh giặc mà lại luôn mang theo bên mình ná thun,…

Khác với vẻ trẻ con khi còn ở với má, với chị Chiến, khi vào chiến trường Việt đã trưởng thành và trở thành một người lính phóng thích quân. Việt đã lập chiến công hạ một chiếc xe bọc thép và 6 tên lính Mĩ, cả khi bị thương nặng, lạc đồng đội, Việt vẫn thể hiện được ý thức, ý chí quả cảm của một người lính thực thụ, điều này được thể hiện qua suy nghĩ của Việt “Tao sẽ chờ mày, trên trời có mày, dưới đất có mày, cả khu rừng này chỉ có mình tao. Mày có bắn thì tao cũng bắn được mày! Mày chỉ giỏi giết mổ gia đình tao, còn đối với tao mày chỉ là thằng chạy”. 

Tóm lại, với nghệ thuật trình bày tâm lí nhân vật sắc sảo cùng việc lựa lựa chọn điểm nhìn tường thuật độc đáo, tiếng nói đậm chất Nam Bộ, những trang viết trong truyện ngắn “Những đứa con trong gia đình” của nhà văn Nguyễn Thi đã xây dựng thành công câu chuyện về những người con trong một gia đình Nam Bộ với nhiều truyền thống tốt đẹp, đáng trân quý.

—————– HẾT BÀI 1 ——————

Những đứa con trong gia đình của Nguyễn Thi là truyện ngắn viết về truyền thống yêu nước, ý thức đấu tranh của cả thế hệ trẻ Việt Nam trong kháng chiến chống Mĩ. kế bên bài tìm hiểu truyện ngắn Những đứa con trong gia đình, những em có thể tham khảo thêm bài Chủ nghĩa anh hùng cách mệnh trong Những đứa con trong gia đình, Vẻ đẹp chủ nghĩa anh hùng cách mệnh qua nhân vật Tnú trong Rừng Xà Nu và nhân vật Việt trong Những đứa con trong gia đình, Cảm nhận về tác phẩm Những đứa con trong gia đình, tìm hiểu nhân vật Việt trong truyện ngắn Những đứa con trong gia đình

2. tìm hiểu truyện ngắn Những đứa con trong gia đình, mẫu số 2 (Chuẩn):

Nguyễn Thi sinh năm 1928 tại huyện Hải Hậu, tỉnh Nam Định. Năm 1945, Nguyễn Thi khởi đầu vào hàng ngũ cách mệnh, năm 1954, Nguyễn Thi ra bắc tập kết, rồi sau đó xung phong vào miền Nam đánh giặc vào năm 1962. thế cục ông gắn với kháng chiến và nghệ thuật, là một trong những nhà văn tiêu biểu của thời kỳ kháng chiến chống Mỹ, ông để lại nhiều tác phẩm văn học có trị giá với những thể loại phong phú như tiểu thuyết, thơ, truyện ngắn hay tùy bút,….”Những đứa con trong gia đình” là tác phẩm truyện ngắn rất thành công của ông trên văn đàn văn học Việt Nam, tác phẩm truyện viết về truyền thống yêu nước của những con người miền Nam chất phác thiệt thà qua bao thế hệ, đặc biệt là thế hệ trẻ nhiệt huyết, ngoan cường và bản lĩnh.

Truyện đã xây dựng nên một hình ảnh về dòng sông truyền thống của một gia đình yêu nước, dũng cảm với lòng căm thù sự tàn bạo của giặc và  đương đầu hết mình, hy sinh, thủy chung với cách mệnh. Bằng giọng kể chân tình, lối viết rất mực tài hoa, tác giả đã xây dựng nên hệ  thống nhân vật đầy ấn tượng p. Mỗi nhân vật được khắc hoạ có những nét chung về ý thức dân tộc, về lòng dũng cảm, về khát khao cống hiến cho cách mệnh và tấm lòng sâu sắc với quê hương. Họ đều chung một mối thù lớn là bọn tàn giặc xâm lược. Song, ở họ cũng có những nét tính cách riêng tạo nên ấn tượng  trong lòng người đọc khi thưởng thức tác phẩm.

Thượng nguồn của dòng sông truyền thống trong gia đình là chú Năm, người đã lưu giữ những chiến công  và tội ác bất dung của quân giặc gây ra cho gia đình qua cuốn sổ ghi chép. Cuốn sổ ấy là hình ảnh thiêng liêng ghi dấu những chiến công dù là nhỏ bé nhất của tổ tiên tự bảo đời, chú luôn trân trọng và coi nó là vật báu của gia đình. Là một người lao động thông thường, người nông dân Nam Bộ chất phác, chú Năm có một trái tim yêu thương, giàu tình cảm, những câu hò, câu hát dạt dào được chú chứa lên bằng tất cả niềm tin và hy vọng của bản thân mình. Hơn người nào hết, chú Năm là người chứng kiến sự tàn ác, giày xéo của quân thù trên quê hương mình, chú cũng là người phải chịu đựng vô vàn những xót xa, cây đắng và mất mát. Đó là những đau thương khốn cùng mà chiến tranh đã gieo vào lòng người những vết thẹo không bao giờ mất. Chú căm thù lũ tay sai bán nước, căm thù kẻ ngạo mạn cướp nước, chú kể cho con cháu mình nghe những sự tích ngày xưa để nung đúc trong lòng chúng ý chí đương đầu trả mỗi thù cho quê hương quốc gia. Chú Năm cũng là người đứng ra ủng hộ cả Chiến và Việt được lên đường tham gia cách mệnh, trước ngày hai chị em chuẩn bị lên đường, chú gửi lại cuốn sổ truyền thống và dăn: “chuyện gia đình ta nó cũng dài như sông, để rồi chú sẽ chia cho mỗi người một khúc mà ghi vào đó…”. Chú là người có tác động vô cùng lớn trong sự trưởng thành và lớn lên của hai chị em Chiến và Việt.

Những bài văn tìm hiểu truyện Những đứa con trong gia đình hay nhất

Người mẹ của hai chị em Chiến và Việt cũng là một đại diện tiêu biểu cho khúc sông thượng nguồn truyền thống. Người mẹ ấy yêu chồng, yêu con nhiệt tình, người mẹ ấy cũng đã trải qua những nỗi đau tới đứt ruột đứt gan khi chồng ra đi. Dù mất chồng, bà vẫn một mình gồng gánh nuôi hai con trưởng thành, dạy hai con nên người bản lĩnh. Trước họng súng quân thù, người mẹ ấy vẫn quyết liệt bảo vệ con mình như chim mẹ chở che cho những đưá con thơ. Sự quyết liệt trong trái tim can trường của người mẹ ấy khiến lũ giặc là cũng phải run sợ. Người mẹ ấy là hình ảnh đẹp đẽ tiêu biểu cho bao người mẹ Việt Nam anh hùng, chôn giấu những đau thương, gạt nước mắt đắng cay để nuôi con, lo cho con. Sự hy sinh thầm lặng và cả vẻ đẹp gan góc ấy là điều mà người nào cũng phải  trân trọng, tự hào, đặc biệt là những người  con. 

  tới với nhân vật Chiến, ta bắt gặp hình ảnh một cô gái trẻ Nam Bộ yêu nước, đảm đang và nhân hậu. Chiến thừa hưởng từ người mẹ dũng cảm và can trường của mình những phẩm chất đẹp đẽ. Là chị cả trong gia đình, Chiến luôn toan lo mọi việc. Trước ngày tòng ngũ, Chiến bàn với em mọi việc trong nhà như một người trưởng thành đầy chu đáo. Từ chuyện ruộng vườn, đồ đoàn tới việc khiêng bàn thờ bố mẹ sang gửi nhà chú Năm. Chiến đều tính toán kỹ lưỡng trước ngày tòng ngũ :

” Bây giờ chị Hai ở xa. Chị em mình đi thì thằng út sang ở với chú Năm, chú nuôi. Còn cái nhà này bố mẹ làm ra đó thì cho những anh ở xã mượn mở trường học. Chú Năm nói có con nít học ê a có gì nó quét dọn cho. Thằng út cũng học ở đây. Mầy chịu không?………..Tôi nói chị tính sao cứ tính mà………Còn năm công ruộng hồi trước mấy chú cấp cho bố mẹ, giờ mình đi mình trao lại chi bộ đảng chia cho cô bác bỏ khác mần, nghen?”. tới chú Năm cũng phải bất thần vì cô gái ấy “Khôn! Việc nhà nó thu được gọn thì việc nước nó mở được rộng, gọn bề thế gia, đặng bề nước non. Con nít chúng bây kì đánh giặc này khôn hơn chú hồi trước”.

Không chỉ đảm đang, biết tính toán toan lo, Chiến còn thừa hưởng từ gia đình lòng dũng cảm. Từ nhỏ , cô gái ấy đã làm du kích giúp cách mệnh, khi lớn lên, cô càng hiểu, càng mang trong lòng mối thù sâu nặng kẻ cướp nước đã giết mổ cha, giết mổ mẹ cô, ngày đăng kí tòng ngũ, Chiến đã lựa chọn lấy phần nguy hiểm để xung phong ra trận thay cho em mình. Trong cuộc nói chuyện với Việt, Chiến cũng kiên quyết mà khẳng định rằng: “Đã là thân con gái ra đi thì tao chỉ có một câu: nếu như giặc còn thì tao mất, vậy à!”. Trong lời nói ấy là cả một sự quyết tâm, một ý chí can trường nơi ý thức của cô gái thanh niên trẻ đầy dũng cảm. Trong kí ức của Việt, chị Chiến còn là một cô gái đầy cá tính và dễ thương, có đôi lúc trẻ con chơi đùa, hai chị em đều dành nhau, có khi cả cãi vã nữa nhưng chưa bao giờ Chiến dành phần hơn với Việt cả. Chiến còn là một cô gái đầy tính nữ, bom đạn xâm lược không làm chai sạn những xúc cảm và ý thức tư nhân, là người con gái độ tuổi mười tám, Chiến cũng thích làm đẹp, thích được soi mình trong gương và chưa bao giờ quên mang theo gương nhỏ bên mình. 

Việt là nhân vật chính trong tác phẩm. Chàng trẻ trai tuổi mười bảy ấy mang những nét hồn nhiên, đáng yêu và dễ mến. Cậu thích bắt ếch, thích làm ná thun, thích cả việc dành phần hơn với chị. Là cậu bé mới lớn, cậu hiếu thắng, vô tư,  đêm trước ngày tòng ngũ, cậu để dành mọi chuyện cho chị Chiến toan tính và nghĩ về mẹ mình, cậu sợ giặc nhưng không sợ ma và có phần ích kỷ khi muốn khư khư giữ chị cho riêng mình lúc đồng đội trêu chọc . Trong gia đình Việt là một cậu nhóc có phần láu tôm láu cá, ngang bướng nhưng trong chiến trường cậu là một người lính đầy dũng cảm. Từ nhỏ, chứng kiến cảnh giặc giết mổ cha, cảnh quân thù bắn mẹ, trong tâm hồn bé bỏng ấy nung nấu một mối thù sâu nặng chưa bao giờ  nguôi. Nhận nhiệm vụ vào trận, cậu bản lĩnh lập nhiều chiến công, súng đạn giặc không làm người lính ấy sợ hãi mà trái lại là sự hiên ngang, dũng cảm. Việt chưa bao giờ sợ nguy hiểm, lý tưởng lớn ấy luôn hướng về sự sống, về cách mệnh và ánh sáng tương lai. Sau trận giao tranh khốc liệt, dù mình đang bị thương tới đớn đau, mắt đã không còn nhìn thấy rõ, người đói khát, sức lực đã cạn kiệt, vậy mà Việt vẫn không mảy may có một ý nghĩ nào sẽ từ bỏ. Cậu thiếu niên ấy vẫn gắng sử dụng chút sức lực còn lại của mình lết từng chút, từng chút một. Và trong những lần ngất đi rồi tỉnh lại, Việt nhớ về gia đình, nhớ bố mẹ, nhớ chị Chiến, và những người đồng đội, nhớ hết tất thảy những người thân yêu của mình, đó là một chàng trai rất giàu tình cảm. Việt cũng có những nét tính cách. Song, sau tất cả, động lại trong tác phẩm ta thấy được hình ảnh hai chị em Chiến và Việt- hai người của thế hệ trẻ, của khúc sông sâu vẫn tiếp nối truyền thống của khúc sông trước, quyết tâm đứng lên, ra trận để trả mối thù nhà, trả món nợ cho dân tộc. 

  “Những đứa con trong gia đình” đã tạo nên tình huống truyện đặc sắc tạo mạch cho sự phát triển của câu chuyện. tiếng nói truyện giàu màu sắc Nam Bộ, giọng điệu kể chuyện tự nhiên, sắp gũi làm nên sức hút của câu chuyện.

Truyện ngắn đã cho thấy tài năng của tác giả Nguyễn Thi, một còn người gắn bó máu thịt với nhân dân miền Nam, thương nhân dân như người thân ruột thịt của mình vậy. Qua tác phẩm, ta thêm tự hào về truyền thống yêu nước của dân tộc và cốt cách của con người miền Nam thủy chung, son sắt. Thêm yêu, thêm quý và trân trọng những sáng tạo nghệ thuật được viết nên bởi một tấm lòng yêu nhân dân tha thiết.
 

3. tìm hiểu truyện ngắn Những đứa con trong gia đình, mẫu số 3 (Chuẩn):

Nguyễn Thi (1928-1968), hy sinh trong chiến dịch Mậu Thân (1968) tại mặt trận Sài Gòn với tư cách là một đội viên cách mệnh. Ông tên thật là Nguyễn Hoàng Ca, ngoài ra còn có một bút danh khác là Nguyễn Ngọc Tấn, quê ở Hải Hậu, Nam Định, nhưng lại có một tình yêu rất sâu nặng với mảnh đất Nam Bộ. Nguyễn Thi là một con người rất tài hoa, không chỉ trong ngành nghề văn học ông còn có tài năng trong nhiều ngành nghề khác như hội họa, âm nhạc, ca múa, sáng tác trên nhiều thể loại, thơ, truyện ngắn, bút ký. Đề tài chủ yếu của Nguyễn Thi là những người nông dân Nam Bộ, đặc biệt trong tác phẩm của mình ông thể hiện năng lực tìm hiểu tâm lý nhân vật sắc sảo, màu sắc Nam Bộ mặn mà được thể hiện chủ yếu thông qua phương tiện tiếng nói phong phú, khía cạnh. Tác phẩm Những đứa con trong gia đình là một truyện ngắn xuất sắc được in trong tập Truyện và ký (1978), tác phẩm hoàn thành vào tháng 2/1966. Đoạn trích Những đứa con trong gia đình kể về lần tỉnh dậy thứ tư của Việt, sau nhiều ngày bị lạc đồng đội, lúc này đây anh đã có những hồi ức về chuyện đi quân nhân của mình và cả câu chuyện về chị Chiến, người chị gái ruột của anh.

Việt là nhân vật chính của câu chuyện, người đã được Nguyễn Thi trao ngòi bút để dẫn dắt câu chuyện gia đình qua nhiều lần hồi ức khác nhau. Trong đoạn trích nhân vật Việt xuất hiện trong tình huống hết sức đặc biệt, sau khi đã hạ được một chiếc xe bọc thép của địch giữa rừng cao su, anh bị thương rất nặng hai mắt không nhìn thấy gì, lạc mất đồng đội, toàn thân đớn đau vì rỏ máu, sau mấy ngày không ăn uống thì sắp như kiệt sức hoàn toàn. Trong hoàn cảnh sự sống kế cận cái chết tương tự, Việt ngất đi và tỉnh lại nhiều lần, cùng với đó là những hồi ức về câu chuyện ở quê nhà, ký ức về những người thân trong gia đình của Việt cứ hiện về không dứt. Và chính trong những hồi ức ấy nhân vật Việt đã hiện lên một cách rõ nét và tự nhiên. Về lai lịch, Việt xuất thân trong một gia đình nông dân Nam Bộ, có truyền thống đánh giặc cứu nước lâu đời, trải qua nhiều mất mát đau thương khi bố Việt bị giặc Mĩ chặt đầu, rồi cảnh mẹ Việt nén đau thương dắt theo đàn con đi đòi đầu chồng, rồi tới lượt mẹ Việt hy sinh trong kháng chiến chống Mỹ, rồi ông nội, rồi thím Năm những người trước đó cũng ngã xuống vì bom đạn của quân thù. Có thể nói rằng gia đình của Việt là một gia đình chồng chất nhiều đau thương, trong khi số năm chịu tang có nhẽ cũng bằng tuổi Việt bây giờ. Thế nhưng đồng hành với những mất mát đau thương ấy, thì gia đình của Việt cũng có rất nhiều chiến công hào hùng, rạng rỡ, tất cả đều được chứ Năm ghi lại bằng cái nét chữ “còng còng” mà chú học được từ hồi chín năm, tuy nguệch ngoạc nhưng đầy tự hào. Từ vết đạn bắn của chị em Chiến, Việt, chuyện thằng Hai con chú Năm xông vào bốt giặc cướp vũ khí, chuyện đi lính của chị em Việt,… đều được chứ Năm ghi chép thận trọng trong cuốn sổ gia đình.

Ở nhân vật Việt ta thấy hiện lên nhiều vẻ đẹp, trước tiên chính là tấm lòng ngập tràn tình cảm dành cho gia đình. Khi kế cận với cái chết Việt nhớ tới má trước tiên, trong tâm trí của anh, ký ức về má ùa về một cách sống động, hình ảnh của má hiện lên với “đôi bắp chuối tròn xoe, sạm đỏ, lúc nào cũng lấm bùn”, với cái áo bà ba bạc phếch, với cái dáng cầm nón ngồi quạt, với cái tiếng bước chân “bịch bịch” trong đêm khi khiêng thúng lúa một mình từ xuồng vào nhà. Hình ảnh về má trong tâm trí Việt còn là cái ánh nhìn của một người nữ giới đã từng vượt sông vượt suối khi đối đáp với bọn giặc để đòi đầu chồng về, đầy kiên cường, quật cường. Hay đôi bàn tay to bản, thô ráp lùa chị em Việt ra sau, đôi bàn tay đặt lên trên đầu Việt để che đạn. Không chỉ vậy má Việt còn hiện lên với sự tháo vát đảm đang, “mồm thì cười nói nhưng tay đã bơi xuồng ra giữa dòng”,… Những hồi ức ấy về má cứ trở đi trở lại sau mỗi lần Việt lai tỉnh giữa chiến trường khốc liệt, đầy tiếng bom đạn. Tình cảm dành cho má của Việt còn được biểu hiện thông qua những tưởng tượng, ước mong khi anh đang kiệt sức giữa chiến trường, Việt thấy má như còn đang đâu đây, thấy má đem xong cơm đi làm ruộng lên cho mình ăn, thấy má đánh thức mình dậy, thấy má xoa đầu,… Rồi trong đêm trước ngày ra chiến trường, khi nhìn chị Chiến sắp xếp công việc gia đình, thì Việt lại liên tưởng tới hình ảnh của má, sao thân thuộc, sao giống quá. Có thể thấy rằng Việt đã dành những tình cảm vô cùng sâu sắc dành cho má, nó là niềm thương, niềm kính trọng và cả nỗi nhớ mong vô tận sau khi má khuất.

tìm hiểu truyện ngắn Những đứa con trong gia đình có dàn ý chi tiết

Không chỉ dành tình cảm cho má, mà hiện tại trong gia đình đối với chị Chiến, người gắn bó nhất với Việt, anh cũng có những tình cảm sâu sắc. Khi cùng chị khiêng bàn thờ cha má sang gửi nhà chú Năm, nghe thấy tiếng bước chân “bịch bịch” của chị phía sau, trong lòng Việt “thấy thương chị lạ. Lần trước tiên Việt thấy lòng mình rõ thế”. Khi đã ra chiến trường, Việt không bao giờ kể về chị Chiến với anh em đồng đội của mình, mà giấu nhẹm chị như giấu của riêng vì sợ mất chị sau những lời đùa tếu, ve vãn của mấy anh em.

Xuất phát từ tình cảm yêu thương, gắn bó với gia đình sâu sắc thì ở Việt ý thức căm thù giặc và quyết tâm trả thù lại càng trở nên mãnh liệt vô cùng. Ngày má mất, ý chí đi quân nhân đã thôi thúc trong lòng Việt, khiến anh tranh giành quyết liệt suất đi trước với chị Chiến, bất chấp những lời tìm hiểu thiệt hơn của chị. Điều đó thể hiện khát khao, quyết tâm ra chiến trường, để được cầm súng giết mổ giặc trả mối thù cho cha má, cho những người thân trong gia đình, đồng thời là trả mối nợ quê hương, quốc gia. Khi khiêng bàn thờ má sang nhà chú Năm, thì suy nghĩ trong tâm tưởng của cả hai chị em Việt khiến người đọc vô cùng xúc động và cảm phục “chúng con đi đánh giặc trả thù cho bố mẹ, tới chừng nước nhà độc lập con lại đưa má về”, rồi “mối thù thằng Mỹ thì có thể rờ thấy được, vì nó đang đè nặng trên vai”. Chính từ những ý chí mạnh mẽ này đã biến thành quyết tâm khiến Việt đương đầu một cách mạnh mẽ và dũng cảm. Ở ngoài mặt trận, Việt là một người lính trẻ gan góc, dũng cảm và kiên cường, ngay từ lần đầu ra trận Việt đã sử dụng thủ pháo xoá sổ được một xe bọc thép của địch và 6 tên Mỹ lẻ, chiến công vang lừng ấy chính là minh chứng rõ nét nhất chứng tỏ Việt đã đi xa hơn mong đợi của dòng sông truyền thống gia đình. Cũng sau trận đó, Việt bị thương nặng, mắt không nhìn thấy gì, lạc đồng đội, kiệt sức tới nỗi chỉ còn một ngón tay có thể cử động, thế nhưng Việt vẫn sử dụng ngón tay ấy để đặt ở cò súng và đạn đã lên nòng, với tư thế sẵn sàng đương đầu. Trong thâm tâm Việt dày đặc một ý nghĩ “trên trời có mày dưới đất có mày ở giữa cánh rừng này chỉ có mình tao, mày mà bắn được tao thì tao cũng bắn được mày. Mày chỉ giỏi giết mổ gia đình tao, còn với tao thì mày chỉ là thằng chạy”. Có thể nói rằng ở nhân vật Việt đã hiện lên những nét đẹp tiêu biểu của con người thời đại, là vẻ đẹp lý tưởng của cộng đồng, mang đậm thiên hướng sử thi và cảm hứng lãng mạn cách mệnh.

Tuy nhiên ở nhân vật Việt còn hiện lên những nét đẹp riêng trong cuộc sống đời thường. Việt mang nét riêng dễ mến của một cậu con trai dễ mến, lộc ngộc, vô tư, hồn nhiên, hiếu động. Khi còn ở nhà, thì chuyên đi tranh giành với chị, tới cả việc đi quân nhân cũng tranh, không nói lại được chị thì đâm ra cãi cùn. Trong đêm trước khi tòng quân, khi chị Chiến nghiêm túc bàn luận sắp xếp việc nhà, thì bản thân Việt không để tâm mấy, nghe câu được câu không, thỉnh thoảng lại hỏi rất ngu ngơ là “ủa, hồi đó má dặn chị vậy hả?”. Khi bước ra chiến trường, vẫn mang theo bên mình cái ná thun, cũng không bao giờ kể về chị cho đồng đội, sợ người ta ve vãn mất chị. Khi bị thương lạc đồng đợi ở giữa chiến trường thì Việt không sợ bị giặc phát giác, không sợ chết mà lại sợ ma.

Nhân vật thứ hai không kém phần quan trọng trong tác phẩm ấy là chị Chiến, về bối cảnh xuất thân, lai lịch của chị cũng giống như của em trai mình là Việt. Những vẻ đẹp của chị Chiến cũng xoay quanh những vẻ đẹp của em trai mình. trước tiên là vẻ đẹp của tấm lòng ngập tràn tình cảm dành cho gia đình, đối với má chị Chiến dành nhiều tình cảm yêu thương, tưởng nhớ, ngưỡng mà thông qua hồi ức của Việt, chị Chiến đang hình thành cho mình những phong thái những tính cách y sì má ngày còn sống. Điều đó biểu hiện rõ nhất trong đêm Chiến và Việt sắp xếp việc nhà chuẩn bị tòng quân, từng dáng điệu, cử chỉ, lời nói giống má tới mức nhiều lúc Việt tưởng đó là má. Đối với Việt, chị Chiến cũng dành nhiều tình cảm, sắn sóc, yêu thương. nếu như như Việt cái gì cũng tranh giành với chị thì trái lại chị Chiến cái gì cũng nhường nhịn em, dù chị chỉ lớn hơn 1 tuổi, nhưng đã tỏ ra sự đứng đắn chững chàng của người lớn. Chỉ có duy nhất lần đi quân nhân là chị không nhường, bởi lẽ chị thương Việt còn nhỏ, chị muốn nhận phần khó khăn nguy hiểm về mình, đẻ cho Việt được sống thêm những tháng ngày bình yên ở quê nhà.

Vẻ đẹp thứ hai của chị Chiến là tấm lòng căm thù giặc sâu sắc, ý chí quyết tâm trả thù mạnh mẽ. Sau khi má chết, Chiến cũng như Việt tranh giành quyền đi quân nhân, để giết mổ giặc trả thù cho gia đình. Khi hai chị em khiêng bàn thờ má sang nhà chú Năm thì cả Chiến và Việt đều có những ý nghĩ trong tâm tưởng đầy sâu sắc”chúng con đi đánh giặc trả thù cho bố mẹ, tới chừng nước nhà độc lập con lại đưa má về”, rồi “mối thù thằng Mỹ thì có thể rờ thấy được, vì nó đang đè nặng trên vai”. Lòng quyết tâm của Chiến còn thể hiện trong lời dặn dò em thông qua lời chú Năm rằng: “Chú Nam bảo rằng, kỳ này đi là ra chân trời mặt biển, xa nhà thì ráng học chúng học bạn thù cha mẹ chưa trả mà bỏ về là chú chặt đầu”. Đồng thời bản thân chị cũng đặt ra một lời thề sắt đá “Đã làm thân con gái ra đi tao chỉ có một câu nếu như giặc còn thì tao mất vậy à”, một câu nói rất gọn chắc, quyết liệt thể hiện đúng thực chất bộc trực thẳng thắn của người dân Nam Bộ. Trong cuộc sống đời thường, chị Chiến cũng có những vẻ đẹp rất riêng. Là một người chị lớn trong gia đình, đảm đang tháo vát, biết vun vén là toan lo, chị thu xếp việc rất vẹn toàn, tính toán chuẩn xác. không những thế chị còn có những dáng vẻ đáng yêu của một cô gái mới lớn, chị có ngoại hình giống má mang dáng vẻ của một người phụ nữ khỏe mạnh, chắc nịch, rồi lại cũng có tâm hồn thiếu nữ, biết làm đỏm làm đỏm khi luôn mang theo bên mình một chiếc gương, kể cả khi ra chiến trường. Có thẻ nói rằng nếu như Việt là hiện thân vẻ đẹp của người con trai thời đại, thì chị Chiến chính là hiện thân vẻ đẹp của người phụ nữ thời đại, mang đậm thiên hướng sử thi và xu thế lãng mạn cách mệnh.

Những đứa con trong gia đình là câu chuyện hồi ức của nhân vật Việt về chính thế cục và gia đình mình. Thông từ đó bộc lộ được những vẻ đẹp đáng quý của những con người dưới thời đại, một thời đại máu lửa, đau thương và anh hùng. Gia đình Việt và Chiến chính là hiện thân của những gia đình nông dân Nam Bộ trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, chịu nhiều đau thương mất mát nhưng vẻ vang anh hùng với truyền thống chống giặc cứu nước bao đời. Đồng thời bản thân Việt và Chiến lại là những tấm gương sáng chói tiếp nối dòng sông truyền thống của gia đình, là hình mẫu lý tưởng của cộng đồng, của quốc gia mang vẻ đẹp sử thi anh hùng.

—————- HẾT——————

Trên đây 3 bài mẫu tìm hiểu truyện ngắn những đứa con trong gia đình hay, do Trường Cao đẳng Tài nguyên và Môi trường miền Trung tổng hợp, soạn. Tiếp theo, để học tốt Ngữ văn lớp 12, những em cần tham khảo bài viết tìm hiểu tác phẩm Chiếc thuyền ngoài xa, Chủ nghĩa anh hùng cách mệnh qua nhân vật Tnú, Nghệ thuật trình bày tâm lí của Kim Lân qua nhân vật bà cụ Tứ, tìm hiểu tác phẩm Vợ nhặt của Kim Lân,… Thường xuyên tham khảo nội dung những bài văn mẫu này, những em sẽ có thể nắm được tổng quan nội dung, ý nghĩa của tác phẩm và làm tốt hơn những đề văn yêu cầu tìm hiểu/ viết cảm nhận về đoạn văn, đoạn thơ trên lớp.

Bản quyền bài viết thuộc Trường Cao đẳng Tài nguyên và Môi trường miền Trung. Mọi hành vi sao chép đều là gian lận!

Nguồn chia sẻ: https://cmm.edu.vn