Phân tích 2 khổ cuối bài Sóng của Xuân Quỳnh giúp người đọc cảm thu được những tâm tư, triết lý thâm thúy của thi sĩ cùng với khát vọng được mến thương vô cùng bình dị trong tình yêu của thi sĩ Xuân Quỳnh.
Bạn đang xem bài: Văn mẫu lớp 12: Phân tích hai khổ thơ cuối trong bài Sóng của Xuân Quỳnh
Phân tích 2 khổ cuối bài Sóng gồm 2 dàn ý & 14 bài văn mẫu hay được Cmm.edu.vn tuyển chọn từ bài làm của học trò giỏi trên cả nước. Qua đó giúp các bạn có thêm nhiều tư liệu ôn tập, rèn luyện vốn từ để viết văn ngày một hay hơn. Tuy nhiên các bạn học trò tham khảo thêm một số bài văn hay khác tại phân mục Văn 12. Chúc các bạn học tốt.
Dàn ý phân tích hai khổ cuối trong bài Sóng
Dàn ý cụ thể số 1
I. Mở bài
– Cách 1: Giới thiệu tác giả, tác phẩm, đoạn thơ.
Xuân Quỳnh là một trong những gương mặt nữ nổi trội của thế hệ thi sĩ trưởng thành trong cuộc kháng chiến chống Mĩ cứu nước. “Sóng” là bài thơ tiêu biểu cho hồn thơ của Xuân Quỳnh xoành xoạch trằn trọc, khát khao được mến thương gắn bó. Bài thơ được in trong tập “Hoa dọc hào chiến đấu” (1968). Đoạn thơ sắp phân tích sau đây nằm ở phần cuối của bài thơ. Có thể xem đó là đoạn tiêu biểu nhất của tác phẩm về nội dung và nghệ thuật biểu thị:
“Cuộc đời tuy dài thế
Năm tháng vẫn đi qua
Như biển kia dẫu rộng
Mây vẫn bay về xa
Làm sao được tan ra
Thành trăm con sóng nhỏ
Giữa biển lớn tình yêu
Để nghìn năm còn vỗ”
– Cách 2: Giới thiệu đề tài và theo kiểu tương liên (so sánh).
“Yêu là chết trong lòng một ít”
(Xuân Diệu)
Xuân Diệu, Ông hoàng của thơ tình Việt Nam từng bộc bạch: “Yêu là chết trong lòng một ít”. Lời tự sự của Xuân Diệu biểu thị quan niệm về tình yêu nhuốm màu đau thương bi quan, thất vọng trước cuộc đời. Với nữ sĩ Xuân Quỳnh lại có một quan niệm mới về tình yêu, tình yêu là sự sống là khát vọng, ước vọng một tình yêu được hiến dâng và vĩnh hằng bất tử. Điều này được trình bày rõ qua hai khổ thơ cuối trong bài thơ “Sóng” của nữ sĩ:
“Cuộc đời tuy dài thế
Năm tháng vẫn đi qua
Như biển kia dẫu rộng
Mây vẫn bay về xa
Làm sao được tan ra
Thành trăm con sóng nhỏ
Giữa biển lớn tình yêu
Để nghìn năm còn vỗ”
II. Thân bài
1. Khái quát trước lúc phân tích
– Bài thơ “Sóng” được Xuân Quỳnh sáng tác tại biển Diêm Điền năm 1967, sau được in trong tập “Hoa dọc hào chiến đấu”. Bài thơ mang âm hưởng của những con sóng biển và những con sóng lòng đang khát khao tình yêu. Bài thơ có hai hình tượng cùng song hành và hòa điệu, đó là “Sóng” và “Em”. Hai hình tượng này đã tạo nên nét đáng yêu cho bài thơ.
– Đọc cả bài thơ ta thấy quan niệm về tình yêu của Xuân Quỳnh, ngoài vẻ đẹp truyền thống là nỗi nhớ, lòng thủy chung son sắt và nghị lực niềm tin. Tới hai khổ cuối, ta còn thấy nữ sĩ có một ước vọng thật đẹp là tình yêu được tan vào sóng để hiến dâng và bất tử vĩnh hằng.
2. Cảm nhận, phân tích đoạn thơ
a. Khổ thơ thứ nhất, thi sĩ thấm thía nỗi lo lắng, buồn bực về sự trôi chảy của thời kì và cái hữu hạn của cuộc đời, nhất là của tình yêu.
– Không ngừng lại trong niềm tin vào tình yêu như một kết cuộc có hậu, trái tim nhạy cảm giàu suy tư của Xuân Quỳnh tiếp tục mở ra những trằn trọc lúc dòng suy ngẫm hiện hữu những hình ảnh của thời kì và ko gian:
“Cuộc đời tuy dài thế
Năm tháng vẫn đi qua
Như biển kia dẫu rộng
Mây vẫn bay về xa”
– Thời gian và ko gian được đặt trong hai phương diện đối lập: “cuộc đời” và “năm tháng”; “đại dương” và “mây trời”. “Cuộc đời” chỉ quỹ thời kì ngắn ngủi của mỗi kiếp người, “năm tháng” là hoán dụ cho dòng thời kì vô thủy vô chung; “đại dương” là một ko gian mênh mông nhưng vẫn chỉ là hữu hạn, còn “mây trời” lại gợi sự phiêu du trong vũ trụ vô cùng vô tận.
– Cuộc đời tuy dài, đại dương tuy rộng nhưng năm tháng sẽ đi hết cuộc đời như mây kia sẽ bay qua biển rộng, sẽ tới với những ko gian rộng lớn trong vũ trụ ko cùng. Khổ thơ thấm thía nỗi lo lắng, buồn bực về sự trôi chảy của thời kì và cái hữu hạn của cuộc đời, nhất là của tình yêu, cảm giác hữu hạn này thường xuất hiện ở những con người từng trải, nhất là từng chịu sự tan vỡ, mất mát, tổn thương, và vì thế, luôn khát khao sự bình yên, khát khao sự vĩnh hằng, vô hạn. Cũng có thể trông thấy thoáng buồn bực, tiếc nuối của thi sĩ lúc tình yêu và khát vọng tình yêu của nhân loại tồn tại vĩnh hằng như đại dương, còn cuộc đời mỗi con người lại ngắn ngủi, mỏng manh như một áng mây phù du.
– Cảm giác về sự hữu hạn thường khiến con người buồn bực, bất lực. Xuân Diệu từng sợ chính cái hữu hạn của lòng mình: “gấp đi em, anh rất sợ ngày mai – đời trôi chảy, lòng ta ko vĩnh viễn”. Xuân Diệu cũng đã từng thúc giục: “Mau với chứ, vội vã lên mấy chứ – em, em ơi, tình non sắp già rồi”. Và lúc ko thể “tắt nắng” hay “buộc gió” để níu kéo năm tháng, để giữ giàng hương sắc cuộc đời, để nới dài hơn quỹ thời kì cho tình yêu và hạnh phúc, Xuân Diệu tìm tới một giải pháp mãnh liệt đầy nam tính, đó là vội vã tận hưởng cuộc đời một cách say sưa, ham hố lúc còn có thể, từ “ôm cả sự sống” tới say đắm “riết, thâu, hôn, cắn… từ “mây đưa gió lượn” tới “non sông, cỏ cây”…
b. Khổ thơ cuối, thi sĩ ước vọng một tình yêu bất tử vĩnh hằng.
– Những trải nghiệm đắng cay khiến Xuân Quỳnh sớm trông thấy và thấm thía sự hữu hạn của cuộc đời, của lòng người, nhưng khác với người đàn ông trong Xuân Diệu luôn khát khao chiếm lĩnh và tận hưởng, trái tim người phụ nữ trong Xuân Quỳnh lại có một mong ước đầy nữ tính:
“Làm sao được tan ra
Thành trăm con sóng nhỏ
Giữa biển lớn tình yêu
Để nghìn năm còn vỗ”
– Câu thơ “Làm sao được tan ra…” mang cấu trúc nghi vấn – cầu làm cho thấy cả nỗi trằn trọc và niềm mong ước của người phụ nữ thật da diết và thành thực. “Tan ra” là hy sinh, là hiến dâng, là mong được hóa thân thành “trăm con sóng nhỏ giữa biển lớn tình yêu”; mong ước được hi sinh và hiến dâng cũng là mong được sống hết mình, sống mãnh liệt trong tình yêu. Khao khát cháy bỏng trong tình yêu đã được thi sĩ bộc bạch chân tình, táo tợn và cũng thật nhân hậu, vị tha. Hai câu cuối mở ra cảm giác mênh mang của ko gian “biển lớn” cùng sự vĩnh hằng của thời kì “nghìn năm”. Khi sống hết mình, yêu hết mình, để tình yêu lớn lao tới mức tan hòa trong cái vô bờ của trời đất thì lúc đó tình yêu cũng đồng thời được nhập vào dòng thời kì vĩnh hằng, tình yêu sẽ trường tồn cùng năm tháng, cùng đất trời, vũ trụ. Vậy là, con người sẽ làm được điều kì diệu, sẽ thắng lợi được cái hữu hạn của cả thời kì và ko gian, sẽ vĩnh viễn hóa tình yêu ngay trong cái ngắn ngủi, thoáng chốc của cuộc đời nếu họ hiến dâng và hy sinh trọn vẹn cho tình yêu. Đó cũng là tâm nguyện cao đẹp thường xuất hiện trong thơ Xuân Quỳnh:
“Em trở về đúng nghĩa trái tim em
Là máu thịt, đời thường người nào chẳng có
Vẫn ngừng đập lúc cuộc đời ko còn nữa
Nhưng biết yêu anh cả lúc chết đi rồi”
(Tự hát)
– Xuân Quỳnh viết bài thơ này vào những năm 1967, lúc cuộc kháng chiến của nhân dân miền Nam ở vào thời đoạn tàn khốc, lúc thanh niên trai gái ào ào ra trận “Xẻ dọc Trường Sơn đi cứu nước”, lúc sân ga, bến nước, gốc đa, sân trường diễn ra những “Cuộc chia ly màu đỏ”. Cho nên có đặt bài thơ vào trong hoàn cảnh đó ta mới càng thấy rõ nỗi khát khao của người con gái trong tình yêu là biết hy sinh quên mình để hòa cùng tình yêu số đông, tình yêu quê hương, tổ quốc. Đây là lẽ sống đẹp về quan niệm tình yêu, tình yêu trong tâm hồn người phụ nữ qua bài thơ “Sóng” mãi mãi là sức sống, trị giá cho thi phẩm.
III. Kết bài
– Về nghệ thuật: Với thể thơ năm chữ (ngũ ngôn) giàu tính tự sự, giàu sức biểu cảm, giàu tính triết lý, giàu chất suy tưởng, liên kết những giải pháp tu từ rực rỡ (nhân hóa, ẩn dụ, hoán dụ…).
– Về nội dung: Đoạn thơ trình bày ước vọng một tình yêu thật đẹp, thật mới mẻ trong tâm hồn lại thêm quan niệm người phụ nữ lúc đã yêu. Ngoài tình yêu riêng, mang vẻ đẹp truyền thống lại thêm một ước vọng, một tình yêu bất tử, vĩnh hằng là lẽ sống đẹp, vẻ đẹp của tình yêu chung trong tâm hồn người phụ nữ. Phcửa ải chăng, tình yêu là sự liên kết giữa cái riêng và cái chung giữa bản thân và số đông, quê hương và tổ quốc mãi mãi là tình yêu bất tử vĩnh hằng.
Dàn ý cụ thể số 2
1. Mở bài
Nữ sĩ Xuân Quỳnh dành cho tình yêu một khoảng trời mến thương lớn lao, để lúc viết về nó, mỗi chữ, mỗi lời từ cây bút đó đều khiến người đọc rung động, và “Sóng” là một bài thơ như thế.
2. Thân bài
– Thời gian vẫn vậy, vẫn luôn khiến lòng người khắc khoải một nỗi lo, một nỗi sợ vương vấn.
– Cuộc đời tuy có dài, có rộng đó thôi, nhưng làm sao dài rộng như thời kì cơ chứ.
– Biển có rộng, có dạt dào sự bao dung, có ngày đêm vỗ sóng đợi chờ tình yêu thì mây kia vẫn bay đi, bay về những chân trời xa lắm, nơi đó chắc gì đã có biển, đã có sóng, có ” em”.
– Tác giả lo lắng, suy nghĩ nhưng ko vì thế nhưng ngừng yêu, ngừng nhớ. Trái tim vẫn đập mãnh liệt lúc yêu và được yêu, vẫn muốn sống hết mình cho tình yêu của hôm nay, của hiện nay.
– Tác giả ước làm sao để có thể tan thành từng con sóng, từng con sóng ngày đêm vỗ về hạnh phúc tình yêu.
– Cho nên nhưng trăm con sóng ngày đêm vỗ về nơi biển lớn của tình yêu đó là trăm con sóng lòng xốn xang, dâng trào.
3. Kết bài
Qua bài thơ, Xuân Quỳnh đã nói lên tâm tình của bao người trong đó, đặc thù là những thế hệ trẻ hôm nay.
Cảm nhận hai khổ cuối bài Sóng
Hẳn chúng ta vẫn còn nhớ những câu thơ tình của Xuân Diệu nhưng ông đã từng viết về tình yêu: “Làm sao sống được nhưng ko yêu/ Không nhớ ko thương một kẻ nào”. Đúng tương tự! Tình yêu là một thứ ko thể thiếu trong cuộc sống, chính vì thế đã tự bao giờ nó đã tràn vào thơ ca và nghệ thuật, trở thành nguồn cảm hứng vô tận của các thi nhân. Mỗi vần thơ viết về tình yêu đều mang những rung cảm thật đặc thù, mỗi câu chuyện tình yêu đều là những chuyện cổ tích thật đẹp tươi nhưng thi sĩ đã mang tới cho ta. Sóng là một trong những bài thơ hay nhất của Xuân Quỳnh viết về đề tài tình yêu. Nếu tình yêu của Xuân Diệu luôn cuống quýt và lập cập thì Xuân Quỳnh lại rất đỗi kín đáo, mang nhiều trằn trọc nhưng vô cùng say đắm. Suốt cả bài thơ, tác giả đã mang tới cho ta nhiều cung bậc xúc cảm, nỗi nhớ nhung da diết, lòng chung tình trong tình yêu. Không chỉ thế, tới cuối bài thơ tác giả còn cho ta thấy cả những trằn trọc và khát vọng tình yêu vĩnh hằng:
Cuộc đời tuy dài thế
Năm tháng vẫn đi qua
Như biển kia dẫu rộng
Mây vẫn bay về xa
Làm sao được tan ra
Thành trăm con sóng nhỏ
Giữa biển lớn tình yêu
Để nghìn năm còn vỗ
Xuân Quỳnh được biết tới là một thi sĩ nữ xui xẻo mắn, bà ko được hạnh phúc viên mãn trong tình yêu, liên tục gặp sóng gió và trắc trở. Chính vì thế những trang thơ của chị luôn chứa đầy xúc cảm với thật nhiều cung bậc không giống nhau. Dịu dàng và sâu lắng, e ấp, nhẹ nhõm nhưng ẩn chứa sức sống dồi dào và khát khao mãnh liệt – đó là những nét đặc trưng riêng thường thấy trong mỗi trang thơ trữ tình của chị. Nét nổi trội của hồn thơ Xuân Quỳnh là sự dung dị, hồn nhiên, tươi tỉnh, nồng nhiệt và chân tình, vừa giàu trực cảm vừa sâu lắng suy tư. Bài thơ Sóng là kết quả của chuyến đi thực tiễn ở vùng biển Diêm Điền cuối năm 1967 và được đưa vào tập thơ Hoa dọc hào chiến đấu. Vào những năm tháng khắp nơi trên tổ quốc diễn ra những cuộc chia li, những chàng trai cô gái đã từ giã gia đình lúc tuổi đôi mươi để vào tiền tuyến. Đó vậy nhưng thi sĩ ko viết về những con người Việt Nam thời kháng chiến nhưng chị lại viết về tình yêu. Vì thế bài thơ được coi là bông hoa lạ vẫn nở dọc hào chiến đấu trong những năm chống Mỹ. Xuân Quỳnh là người nhạy cảm với sự chảy trôi của thời kì. Ý thức về thời kì trong chị thường đi liền với niềm lo lắng và khát khao nắm lấy hạnh phúc trong hiện nay. Tuy lúc này thời kì với Xuân Quỳnh dường như còn ở cả phía trước, cuộc đời còn rộng dài nhưng ý thức về sự hữu hạn của đời người và sự mỏng manh khó bền chặt của hạnh phúc đã xuất hiện thành một thoáng âu lo:
Cuộc đời tuy dài thế
Năm tháng vẫn đi qua
Như biển kia dẫu rộng
Mây vẫn bay về xa
Nhà thơ ko trực tiếp bộc bạch tình yêu có những chiêm nghiệm như thế nào, nhưng đằng sau những vần thơ về cái vĩnh hằng trường cửu của tự nhiên, người ta vẫn trông thấy cái hiện thực đối lập: “cuộc đời” và “năm tháng”; “đại dương” và “mây trời”. “Cuộc đời” chỉ thời kì rất ngắn ngủi của mỗi đời người, “năm tháng” là hoán dụ cho dòng thời kì vô thủy vô chung; “đại dương” là ko gian mênh mông như thế nhưng vẫn chỉ là hữu hạn, còn “mây trời” lại gợi sự phiêu du trong vũ trụ vô cùng vô tận. Khổ thơ thấm thía nỗi lo lắng về sự chảy trôi của thời kì. Thời gian cứ thế trôi đi, bốn mùa luân chuyển, nó chẳng bao giờ vì người nào nhưng ngừng lại cũng chẳng đứng lại chờ người nào bao giờ. Tình yêu là vô bờ, là vĩnh cửu, trường tồn mãi với thời kì. Sóng biển nghìn năm nó vẫn thế, vẫn lăn mãi vào bờ chỉ có thời kì cuộc đời con người là hữu hạn. Lúc này ta có thể thấy được những lo lắng của Xuân Quỳnh về sự vững bền của tình yêu. Đối với Xuân Quỳnh, dù biển kia có “rộng” lớn bao nhiêu, bao dung đến mấy như tình yêu của người thi sĩ thì áng mây là tình yêu nhỏ bé mỏng manh vẫn có thể “bay về xa” mãi mãi. Tâm hồn người phụ nữ lúc yêu là thế, dù có đang hạnh phúc bao nhiêu, say đắm bao nhiêu vẫn mang một chút trắc trở và hoài nghi về sự bền vững của tình yêu. Những dự cảm, lo lắng ko đem lại một cách ứng cử xử tiêu cực, bi quan nhưng trở thành xuất xứ của những khát vọng trong tâm hồn Xuân Quỳnh:
Làm sao được tan ra
Thành trăm con sóng nhỏ
Giữa biển lớn tình yêu
Để nghìn năm còn vỗ
Xuân Quỳnh là một người phụ nữ vô cùng hiện đại, bà mong muốn được trường tồn, vĩnh cửu với tình yêu, thi sĩ ước ao được sống trọn vẹn bất tử với tình yêu con người và tình yêu cuộc đời. Đó cũng là cách để nữ thi sĩ chống lại quy luật khắc nghiệt của cuộc đời con người. Nhà thơ muốn tìm tới tình yêu như là cứu cánh để khắc phục thảm kịch giữa khát vọng lớn và cái hữu hạn nhỏ nhỏ của cuộc đời con người. Khát vọng tình yêu là mãnh liệt nhưng cách bộc bạch khát vọng đó vô cùng giản dị. Chị ko chán nản, ko vô vọng nhưng trái lại càng khát được sống hết mình trong tình yêu. Chị muốn được hóa thân thành “trăm con sóng nhỏ” để vĩnh viễn hóa tình yêu của mình, để nó sống mãi với thời kì. “Biển” của Xuân Diệu dẫu nồng nàn say mê thì vẫn có ngày thôi dạt dào, còn “Sóng” của Xuân Quỳnh thì nghìn năm vẫn vỗ. Chữ “tan ra” chưa đủ cường độ sánh với chữ “nghiến nát” của Xuân Diệu nhưng nó thăm thẳm hơn cái thăm thẳm của hai khát vọng nhập làm một – yêu hết mình. Con sóng Xuân Quỳnh giàu nữ tính ở chỗ nó tìm hạnh phúc ko phải để tận hưởng nhưng là hiến dâng. Hạnh phúc được hiến dâng là vẻ đẹp thánh thiện của phụ nữ trong tình yêu.
Xuân Quỳnh đã sử dụng khổ thơ năm chữ, đồng thời nhịp thơ uyển chuyển, nhẹ nhõm. Những vần thơ thì giàu tính tự sự, giàu sức biểu cảm, giàu tính triết lí, giàu chất suy tưởng, liên kết những giải pháp tu từ rực rỡ như nhân hóa, ẩn dụ, hoán dụ,… Đoạn thơ đã trình bày ước vọng một tình yêu thật đẹp, thật mới mẻ trong tâm hồn lại thêm quan niệm người phụ nữ lúc đã yêu. Ngoài tình yêu riêng, mang vẻ đẹp truyền thống lại thêm một ước vọng, một tình yêu bất tử, vĩnh hằng là lẽ sống đẹp, vẻ đẹp của tình yêu chung trong tâm hồn người phụ nữ. Phcửa ải chăng, tình yêu là sự liên kết giữa cái riêng và cái chung, giữa bản thân và số đông, quê hương và tổ quốc mãi mãi là tình yêu bất tử vĩnh hằng.
Phân tích hai khổ cuối bài Sóng – Mẫu 1
Kế bên những nét đa tài của Xuân Quỳnh, chắc hẳn nhà thi sĩ còn ghi dấu ấn trong lòng độc giả bởi nét thơ giàu tình cảm, chân tình, đượm đà của một tâm hồn mộng mơ. Trong kho tài thơ ca khổng lồ của mình, “Sóng” nổi trội lên xuyên suốt tác phẩm với hình ảnh con sóng để trình bày tình yêu nồng say giữa những con người trẻ tuổi. Đặc thù qua hai khổ thơ cuối, thi sĩ càng nhấn mạnh niềm khát khao được một tình yêu trọn vẹn, đong đầy dù trong bất kỳ một khoảng ko gian, thời kì bao lâu.
Bài thơ ra đời năm 1967, trong thời đoạn này mặc dù chủ đề tình yêu là nguồn xúc cảm của rất nhiều tác giả, thế nhưng lại có rất ít các tác phẩm được tạo nên bởi các thi sĩ nữ. Chính vì lẽ đó, “Sóng” của Xuân Quỳnh càng trở thành đáng quý.
Khi con người ta đang đắm chìm vào những cung bậc xúc cảm nồng thắm của con tim, ắt hẳn ta chỉ mơ tới những tháng ngày đẹp tươi, hạnh phúc nhưng xua tan đi hết những nỗi toan lo chồng chất. Thế nhưng, Xuân Quỳnh tin rằng, tất cả sẽ đều có thể đạt được hạnh phúc nếu có sự nhẫn nại, sức mạnh được tạo nên bởi ý chí con người.
Nhà thơ đã chắp bút để viết nên hai khổ thơ cuối:
“Cuộc đời tuy dài thế
Năm tháng vẫn đi qua
Như biển kia dẫu rộng
Mây vẫn bay về xa”
Tình yêu tuy lãng mạn nhưng không thể tránh khỏi những điều thực tiễn. Đôi lúc, con người ta thường yêu mất lý trí, nhưng nó sẽ ko thực sự đẹp, đúng nghĩa nếu nó xa vời với những phép tắc cuộc đời. Nhưng thường, cuộc đời vốn nhiều nỗi trái ngang cản trở, chỉ lúc ta đồng cam cộng khổ cùng nhau vượt qua mọi giông bão khó khăn thì tình yêu của đôi ta mới càng trở thành vững chắc, tỏa sáng. Đó cũng là khát vọng hướng tới của tất cả những người nào đang yêu, muốn yêu và được yêu.
Cuộc đời chẳng biết bao nhiêu là dài, nhưng ắt hẳn đối với tình yêu, yêu hết mình qua bao nhiêu tháng ngày thì chắc hẳn là rất dài. Trước mắt đây sẽ là biết bao khó khăn, hình ảnh của biển được thi sĩ sử dụng để bổ sung cho từ “dài” của cuộc đời đó. Rất dài và rất rộng, thế nhưng mây vẫn trôi, vạn vật vẫn sống sót và tình yêu đôi ta cũng sẽ được trường tồn theo thời kì.
Con sóng được Xuân Quỳnh ví như tình yêu “bổi hổi trong ngực trẻ”, để rồi bà tiếp tục có những mong ước thật táo tợn:
“Làm sao được tan ra
Thành trăm con sóng nhỏ
Giữa biển lớn tình yêu
Để nghìn năm còn vỗ”
Một câu hỏi nhẹ nhõm “Làm sao” như thay lời muốn nói của biết bao cặp nam thiếu nữ tú. Khi yêu, con người ta sẽ có hàng trăm nghìn câu hỏi, lý do và thật khó để tìm câu trả lời. Tình yêu của Xuân Quỳnh phải thật to lớn tới nhường nào mới có được mong ước “tan ra” tương tự. Mong ước được biến mình thành trăm nghìn “con sóng nhỏ” để hòa vào bể đời rộng lớn, vứt bỏ những toan lo, băn khoăn để hòa tan trong hương vị ngọt ngào của tuổi xanh, tình yêu và niềm hạnh phúc. Dù ngày mai có người nào biết được “tình người nào có thay đổi”, nhưng ngày hôm nay ta sẽ sống như chưa từng được sống, sống để mang tình yêu tới muôn nơi, ko phân biệt khoảng cách giới hạn. Tác giả sẽ mang bầu tâm huyết, khát vọng tình yêu mãnh liệt san sẻ với mọi người để tình yêu sẽ tồn tại tới nghìn vạn năm sau.
Kết thúc bài thơ nhưng lời thơ còn vang mãi, khổ thơ năm chữ với tiết tấu nhanh, mạnh hơn càng trình bày ý chí mãnh liệt, thôi thúc được yêu của tác giả. Dù bể lớn cuộc đời có muôn vàn khó khăn, thì tình yêu sẽ còn sống mãi. Sóng của biển cũng là hình ảnh của những cơn sóng gió cuộc đời, sẽ có lúc mưa lặng gió ngừng để tình yêu lan tỏa.
“Sóng” mãi là tác phẩm nổi trội lúc được sáng tác để truyền tải đề tài tình yêu lứa đôi. Qua những áng thơ của Xuân Quỳnh, người đọc có thể cảm thu được những tình cảm sống động, tuyệt vời của những con người đương yêu. Dù trải qua bao thăng trầm sóng gió, thì Xuân Quỳnh vẫn luôn sống hết mình cho cuộc đời. Thơ của chị sẽ còn in đậm mãi hôm nay và ngày mai
Phân tích hai khổ cuối bài Sóng – Mẫu 2
“Yêu là chết ở trong lòng một ít
Bởi vì mấy lúc yêu mà đã chắc được yêu”
Tình yêu vốn là một chủ đề muôn thuở trong thơ ca Việt Nam. Nếu Xuân Diệu trong tình yêu luôn vội vàng, cuống quýt và hối hả thì tình yêu trong thơ Xuân Quỳnh lại rất đỗi kín đáo, mang nhiều trăn trở nhưng cũng vô cùng say đắm. “Sóng” là một trong những bài thơ nổi tiếng của Xuân Quỳnh, mượn hình ảnh sóng để nói lên tâm hồn của người phụ nữ trong tình yêu. Đặc biệt hai khổ thơ cuối của bài thơ đã nói lên tâm trạng lo lắng lúc yêu cùng niềm khát khao mãnh liệt muốn sống hết mình vì tình yêu của đời mình.
Trong tình yêu, người phụ nữ có nhớ có mong, có tương tư và hy vọng. Không những thế, sự lo lắng về hạnh phúc mỏng manh cũng luôn thường trực trong tâm hồn người phụ nữ. Điều đó đã được Xuân Quỳnh thể hiện qua bốn câu thơ:
“Cuộc đời tuy dài thế
Năm tháng vẫn đi qua
Như biển kia dẫu rộng
Mây vẫn bay về xa”
Từ sự lo lắng cho tình yêu, hạnh phúc, nhà thơ suy tư đến cuộc đời và năm tháng. “Cuộc đời tuy dài” nhưng nữ sĩ lo lắng “năm tháng vẫn đi qua”. Qua đó tác giả nhấn mạnh cuộc đời dù có dài nhưng so với sự trôi đi của bánh xe thời gian vô tận thì cuộc đời vẫn thật nhỏ bé và trôi nhanh lắm. Nhà thơ đã rất khéo léo lúc mượn hình ảnh ẩn dụ “biển” và “mây” để nói lên cảm xúc lo lắng của mình. Trong thơ ca viết về tình yêu, biển là một hình ảnh quen thuộc và mang giá trị biểu cảm lớn, ta đã bắt gặp khá nhiều hình ảnh của biển như:
“Chỉ có thuyền mới hiểu
Biển mênh mông nhường nào
Chỉ có biển mới biết
Thuyền đi đâu về đâu”
Đối với Xuân Quỳnh, dù biển kia có “rộng” lớn bao nhiêu, bao dung đến mấy như tình yêu của người thi sĩ thì áng mây là tình yêu nhỏ bé mỏng manh vẫn có thể “bay về xa” mãi mãi. Tâm hồn người phụ nữ lúc yêu là thế, dù có đang hạnh phúc bao nhiêu, say đắm bao nhiêu vẫn mang một chút trắc trở và hoài nghi về sự bền vững của tình yêu. Bởi thế, những lo lắng thấp thỏm thường trực trong tâm hồn nữ sĩ Xuân Quỳnh cũng là một điều dễ hiểu.
Từ sự lo lắng về sự bền vững trong tình yêu mỏng manh, nhà thơ bày tỏ niềm khát khao mãnh liệt muốn sống hết mình với tình yêu vĩnh hằng:
“Làm sao được tan ra
Thành trăm con sóng nhỏ
Giữa biển lớn tình yêu
Để ngàn năm còn vỗ”
Hai từ “làm sao” mở đầu câu thơ vang lên như một câu hỏi tu từ cho thấy nhà thơ đang mong mỏi tìm kiếm một phép màu để có được tình yêu chân thành, hạnh phúc vô ngần. Từ những con sóng lòng trong tình yêu, nhà thơ Xuân Quỳnh khát khao “được tan ra” thành “trăm con sóng nhỏ”. Điều đó cho thấy từ những trăn trở, nữ sĩ trở nên khao khát một cách mãnh liệt và cháy bỏng vô cùng, ao ước một tình yêu trọn vẹn, tròn đầy. Đối với trái tim đang yêu của người thi sĩ, dường như một con sóng vẫn chưa đủ, một con sóng quá nhỏ bé so với “biển lớn tình yêu” mênh mông, lớn lao. Bởi thế ước muốn tan ra thành “trăm con sóng nhỏ” của nhà thơ là hy vọng, là khát vọng vô cùng chính đáng. Nhà thơ ko chỉ ước muốn tan thành trăm con sóng mà còn khát khao “ngàn năm còn vỗ”. Hình ảnh “ngàn năm còn vỗ” cho thấy khát khao tột cùng được sống hết mình muôn đời mãi mãi trong tình yêu. Đọc câu thơ, người đọc hình dung ra những con sóng đang xôn xao vô đập trên biển lớn, từng con sóng cứ dồn dập nối tiếp nhau vào bờ. Đó cũng chính là nhịp tim, là tiếng sóng lòng của thi sĩ Xuân Quỳnh vẫn đang thiết tha, khao khát và đắm say được sống với tình yêu vĩnh hằng.
Hai khổ thơ chỉ với tám câu thơ ngắn gọn, hình ảnh thơ đặc sắc có chọn lọc đã có sức gợi lớn đối với người đọc, người nghe. Nhịp thơ lúc nhịp nhàng, lúc dồn dập tựa như tiếng sóng vỗ đập lúc nhanh, lúc chậm mang cho người đọc cảm giác như được hòa mình vào bài thơ, được sống trong những phút giây dạt dào hạnh phúc của tâm hồn một người đang yêu. Đó là một trong những đặc sắc nghệ thuật tạo nên dấu ấn riêng cho bài thơ Sóng của nhà thơ Xuân Quỳnh.
Gấp trang thơ lại mà hình ảnh những con sóng đang xôn xao đua nhau xô vào bờ vẫn như hiện lên trong tâm trí người đọc. Bài thơ “Sóng” của Xuân Quỳnh cũng như hai khổ thơ cuối đã diễn tả thành công tâm trạng của người phụ nữ lúc yêu luôn thấp thỏm lo lắng về sự mỏng manh trong tình yêu, đồng thời cũng nhấn mạnh khát khao mãnh liệt và vô cùng cháy bỏng của nữ sĩ muốn sống hết mình trong tình yêu vĩnh hằng. Bằng việc sử dụng hình ảnh “sóng” để nói lên tiếng lòng của mình, bài thơ trở thành một tác phẩm xuất sắc đã và sẽ để lại nhiều dư vang trong trái tim bạn đọc và đặc biệt là những tâm hồn đang say đắm trong tình yêu.
Phân tích hai khổ cuối bài Sóng – Mẫu 3
Có những vần thơ tình đẹp như thế, như giọng chim ríu rít đa điệu đa thanh giữa mùa xuân. Có những vần thơ nói lên niềm tin và mong ước về tình yêu hạnh phúc đẹp như thế:
“Cuộc đời tuy dài thế
…
Để nghìn năm còn vỗ”
Đây là hai khổ thơ cuối bài thơ ngũ ngôn trường thiên – một bài thơ tình tuyệt tác viết về nỗi khát vọng tình yêu của thiếu nữ.
Từ thương nhớ đợi chờ: “Cả trong mơ còn thức” tâm hồn thiếu nữ ánh lên một niềm tin mãnh liệt trong tình yêu. “Năm tháng” nhất mực sẽ “đi qua” cuộc đời “dài”. “Mây” trên bầu trời nhất mực sẽ vượt qua biển “rộng” để “bay xa”. Thời gian dài dằng dặng gian rộng mênh mông, cũng như tình yêu là vô cùng mãnh liệt:
“Cuộc đời tuy dài thế
Năm tháng vẫn đi qua
Như biển kia dẫu rộng
Mây vẫn bay về xa”
Câu 1, 2 song hành đối xứng với câu 3, 4 làm cho giọng thơ, âm điệu thơ tha thiết, ngọt ngào. Cấu trúc chính – phụ được sử dụng đắc địa: “tuy… vẫn..”, “dẫu… vẫn”, ý thơ được khẳng định mạnh mẽ. Điệp từ “vẫn” biểu lộ một niềm tin về tình yêu: “Năm tháng vẫn đi qua”, “Mây vẫn bay về xa”. “Năm tháng” và “mây” là hai ẩn dụ nói về tình yêu, một tình yêu đẹp hướng tới hạnh phúc.
Tình yêu như con sóng trên biển: “Dữ dội êm – Ồn ĩ và lặng”. Có lúc “em” lại cảm thấy độc thân trong xa cách:
“Lời thương nhớ nghìn lần em muốn nói
Nhưng hiện thời chỉ có sóng và em”
(Chỉ có sóng và em)
Lại có lúc tràn trề nỗi nhớ khắc khoải đợi mong:
“Còn hiện nay của em là nỗi nhớ
Thời gian ơi sao ko đổi sắc màu”
(Thời gian trắng)
Còn ở khổ thơ này là niềm tin, một niềm tin mãnh liệt: Con thuyền tình nhất mực cập bờ bến hạnh phúc. Nữ sĩ đã lấy độ dài của thời kì, chiều rộng của ko gian để đo niềm tin về tình yêu hạnh phúc. Các từ ngữ: “vẫn đi qua”, “vẫn bay về xa” là sự kết đọng “đinh ninh lời thề” của một tình yêu đẹp.
Khổ cuối bài thơ là lời nguyện cầu của em về một tình yêu thủy chung vững bền. Hình tượng sóng tụ hội bao xúc cảm nồng nhiệt:
“Làm sao được tan ra
Thành trăm con sóng nhỏ
Giữa biển lớn tình yêu
Để nghìn năm còn vỗ”
Hai tiếng “làm sao” gợi lên một niềm mong ước cháy bỏng tâm hồn “em”. Sóng trên đại dương trường tồn bất tử. “Trăm con sóng nhỏ” rì rào vỗ, xôn xao reo “giữa biển lớn tình yêu” mang vẻ đẹp nhân văn cao quý của tình yêu. Đó là niềm ước mong của thiếu nữ được sống trong hạnh phúc vững bền như những con sóng vỗ mãi trên “biển lớn tình yêu” tới nghìn năm sau. Con số “nghìn năm”, “nghìn năm”, hơn một lần đã từng làm ta xúc động:
“Nghìn năm giao ước kết đôi
Non non sông nước ko nguôi lời thề”
(Thề non sông, Tản Đà)
Tình yêu ko hề làm cho em trở thành nhỏ nhỏ ích kỷ; trái lại tình yêu của em sẽ mãi mãi chan hòa trong tình thương của đồng bào, xã hội. Một ý tưởng rất đẹp, rất mới trong tình yêu. Một trái tim đa tình và nhân hậu biết bao!
Nói tới thơ là nói tới nhạc điệu, vần điệu. Đoạn thơ trên đây có điệu thơ nhẹ nhõm, đượm đà. Vần thơ phong phú, nhạc điệu dư ba. Sự phối hợp giữa vần bằng và vấn trắc, giữa vần liền và vần cách rất tinh tế, nhịp nhàng. Từ “qua” bắt vần với “xa” và “ra”; chữ “nhỏ” hiệp vần với “vỗ”, đọc lên nghe rất thú vị.
Đoạn thơ tụ hội bao vẻ đẹp. Một ý tưởng đẹp: niềm tin về tình yêu hạnh phúc. Lời thơ đẹp: thanh tao, ý vị. Giọng thơ nồng nàn, ngọt ngào. Hình tượng “con sóng nhỏ” và “biển lớn tình yêu” rất thông minh. Đoạn thơ mang vẻ đẹp nhân văn sáng giá.
Phân tích hai khổ cuối bài Sóng – Mẫu 4
“Em trở về đúng nghĩa trái tim em
Là máu thịt đời thường người nào chẳng có
Cũng ngừng đập lúc cuộc đời ko còn nữa
Nhưng biết yêu anh cả lúc chết đi rồi”
(Tự hát)
Tình yêu đối với mỗi con người luôn là điều kỳ diệu và thiêng liêng, là tình cảm cao quý và rất đáng trân trọng. Nữ sĩ Xuân Quỳnh dành cho tình yêu một khoảng trời mến thương lớn lao, để lúc viết về nó, mỗi chữ, mỗi lời từ cây bút đó đều khiến người đọc rung động. Nếu trong “Tự hát”, Xuân Quỳnh viết về một trái tim yêu đầy mãnh liệt, trường tồn dẫu cho cả lúc tim có ngừng đập đi nữa thì tới với “Sóng”, thi sĩ đã cho ta cảm thu được những cung bậc xúc cảm, những nỗi nhớ những thiết tha, lòng chung tình lớn lao của người con gái lúc yêu. Và ko chỉ vậy, hai khổ thơ cuối bài còn cho ta thấy được cả những nỗi trằn trọc và khát khao trong tình yêu:
“Cuộc đời tuy dài thế
Năm tháng vẫn đi qua
Như biển kia dẫu rộng
Mây vẫn bay về xa”
Hạnh phúc rồi sẽ ra sao, có tới được bờ bến của tình yêu hay rồi sẽ phải chịu lưng chừng, khoảng cách. Liệu rồi, hạnh phúc có mỏng manh, có để tan vỡ như bình pha lê đẹp tươi nhưng lỡ rớt rồi sẽ mãi không thể vẹn nguyên. Thời gian vẫn vậy, vẫn luôn khiến lòng người khắc khoải một nỗi lo, một nỗi sợ vương vấn bởi nó cứ vô tình lướt qua, chẳng kì vọng người nào, cứ chảy trôi như thế. Xuân, hạ, thu, đông bốn mùa cứ theo vòng tuần hoàn tới rồi đi, thờ ơ trước trái tim bao kẻ tiếc nuối bởi thời kì. Cuộc đời tuy có “dài” đấy nhưng rốt cuộc thì nó vẫn là hữu hạn, vẫn ko thể sánh bước mãi mãi cùng thời kì, bởi vậy nhưng lúc này đây, Xuân Quỳnh đang lo lắng, đang trằn trọc cho tình yêu, cho ” năm tháng qua đi” sẽ ko thể trở lại, tình yêu trào dâng mới hôm nay rồi sẽ thành xưa cũ của hôm qua nhưng thôi. Người con gái càng yêu nhiều, càng thương bao nhiêu thì càng lo sợ bấy nhiêu, đó là lẽ tự nhiên bởi người nào lúc yêu nhưng chẳng hoài nghi, chẳng suy nghĩ về tương lai cơ chứ? Và Xuân Quỳnh cũng thế, cũng lắng lo cho tình yêu như áng mây kia, biển có rộng, có dạt dào sự bao dung, có ngày đêm vỗ sóng đợi chờ tình yêu thì mây kia vẫn bay đi, bay về những chân trời xa lắm, nơi đó chắc gì đã có biển, đã có sóng, có “em”.
Tác giả lo lắng, suy nghĩ nhưng ko vì thế nhưng ngừng yêu, ngừng nhớ. Trái tim vẫn đập mãnh liệt lúc yêu và được yêu, vẫn muốn sống hết mình cho tình yêu của hôm nay, của hiện nay:
“Làm sao được tan ra
Thành trăm con sóng nhỏ
Giữa biển lớn tình yêu
Để nghìn năm vẫn vỗ”
Phcửa ải làm sao, làm sao để có thể tan thành từng con sóng, từng con sóng ngày đêm vỗ bờ, cất lên tiếng lòng của tình yêu, cất lên khúc nhạc của những thương yêu. “Làm sao” chỉ hai từ thôi nhưng chứa đựng cả một khát khao đầy cháy bỏng, một mong muốn đầy thiết tha là có được tình yêu vẹn tròn, say đắm. Khát vọng yêu, khát vọng hạnh phúc xoành xoạch tồn tại trong trái tim mỗi người, khát vọng đó càng lớn lao, dữ dội khôn xiết trong trái tim bao kẻ đang yêu. Cho nên nhưng trăm con sóng ngày đêm vỗ về nơi biển lớn của tình yêu đó là trăm con sóng lòng xốn xang, dâng trào. Trăm con sóng đó vẫn vỗ dẫu cho qua bao nhiêu năm nữa, dẫu cho thời kì có vô tận thì cũng ko bao giờ lấp đi biển kia được, lấp đi được tình yêu kia được bởi đó mãi luôn vĩnh cửu, trường tồn.
Tác giả nói lên tâm tình của bao người trong đó, đặc thù là những thế hệ trẻ. Người ta bảo, lúc yêu đàn ông phải là người chủ động, nhưng với Xuân Quỳnh, thi sĩ đã vượt qua biên giới đó, chủ động làm chủ tình yêu, nói lên tiếng nói khát khao tự trái tim mình, mang tới một quan niệm tình yêu hết sức mới mẻ và đầy nhân văn. Có những thứ như tình yêu ko dễ gì có được nhưng lại có thể dễ dàng mất đi nếu người nào đó thay lòng, bởi vậy, trong tình yêu bao giờ cũng cần sự thủy chung, cần sự vun vén và cả những lăng lỡ cho tình yêu đó. Để có thể có một tình yêu thật đẹp, thật thơ, mãi mãi thế hệ sau còn trân trọng và gợi nhắc như tình yêu của thi sĩ Xuân Quỳnh và Lưu Quang Vũ.
Phân tích hai khổ cuối bài Sóng – Mẫu 5
Xuân Diệu đã từng viết:
“Làm sao sống được nhưng ko yêu
Không nhớ ko thương một kẻ nào”
Quả là tương tự. Tình yêu là một thứ ko thể thiếu trong cuộc sống, chính vì thế đã tự bao giờ nó đã tràn vào thơ ca và nghệ thuật, trở thành nguồn cảm hứng vô tận của các thi nhân. Mỗi vần thơ viết về tình yêu đều mang những rung cảm thật đặc thù, mỗi câu chuyện tình yêu đều là những chuyện cổ tích thật đẹp tươi nhưng thi sĩ đã mang tới cho ta.
“Sóng” là một trong những bài thơ hay nhất của Xuân Quỳnh viết về đề tài tình yêu. Nếu tình yêu của Xuân Diệu luôn cuống quýt và lập cập thì Xuân Quỳnh lại rất đỗi kín đáo, mang nhiều trằn trọc nhưng vô cùng say đắm. Suốt cả bài thơ, tác giả đã mang tới cho ta nhiều cung bậc xúc cảm, nỗi nhớ nhung da diết, lòng chung tình trong tình yêu. Không chỉ thế, tới cuối bài thơ tác giả còn cho ta thấy cả những trằn trọc và khát vọng tình yêu vĩnh hằng:
“Cuộc đời tuy dài thế
Năm tháng vẫn đi qua
Như biển kia dẫu rộng
Mây vẫn bay về xa
Làm sao được tan ra
Thành trăm con sóng nhỏ
Giữa biển lớn tình yêu
Để nghìn năm còn vỗ”
Cuộc đời Xuân Quỳnh ko hề bình yên, phẳng phiu nhưng trải qua rất nhiều sóng gió thăng trầm. Chính vì thế những trang thơ của chị luôn chứa đầy xúc cảm với thật nhiều cung bậc không giống nhau. Dịu dàng và sâu lắng, e ấp, nhẹ nhõm nhưng ẩn chứa sức sống dồi dào và khát khao mãnh liệt – đó là những nét đặc trưng riêng thường thấy trong mỗi trang thơ trữ tình của chị. Nét nổi trội của hồn thơ Xuân Quỳnh là sự dung dị, hồn nhiên, tươi tỉnh, nồng nhiệt và chân tình, vừa giàu trực cảm vừa sâu lắng suy tư. Bài thơ “Sóng” là kết quả của chuyến đi thực tiễn ở vùng biển Diêm Điền cuối năm 1967 và được đưa vào tập thơ “Hoa dọc hào chiến đấu”. Vào những năm tháng khắp nơi trên tổ quốc diễn ra những cuộc chia ly, những chàng trai cô gái đã từ giã gia đình lúc tuổi đôi mươi để vào tiền tuyến. Đó vậy nhưng thi sĩ ko viết về những con người Việt Nam thời kháng chiến nhưng chị lại viết về tình yêu. Vì thế bài thơ được coi là bông hoa lạ vẫn nở dọc hào chiến đấu trong những năm chống Mỹ.
Xuân Quỳnh là người nhạy cảm với sự chảy trôi của thời kì. Ý thức về thời kì trong chị thường đi liền với niềm lo lắng và khát khao nắm lấy hạnh phúc trong hiện nay. Tuy lúc này thời kì với Xuân Quỳnh dường như còn ở cả phía trước, cuộc đời còn rộng dài nhưng ý thức về sự hữu hạn của đời người và sự mỏng manh khó bền chặt của hạnh phúc đã xuất hiện thành một thoáng âu lo:
“Cuộc đời tuy dài thế
Năm tháng vẫn đi qua
Như biển kia dẫu rộng
Mây vẫn bay về xa”
Xuân Quỳnh ko nói ra một cách trực tiếp những chiêm nghiệm của chị nhưng đằng sau những vần thơ về cái vĩnh hằng trường cửu của tự nhiên, người ta vẫn trông thấy cái hiện thực đối lập: “cuộc đời” và “năm tháng”; “đại dương” và “mây trời”. “Cuộc đời” chỉ thời kì rất ngắn ngủi của mỗi đời người, “năm tháng” là hoán dụ cho dòng thời kì vô thủy vô chung; “đại dương” là ko gian mênh mông như thế nhưng vẫn chỉ là hữu hạn, còn “mây trời” lại gợi sự phiêu du trong vũ trụ vô cùng vô tận. Khổ thơ thấm thía nỗi lo lắng về sự chảy trôi của thời kì. Thời gian cứ thế trôi đi, bốn mùa luân chuyển, nó chẳng bao giờ vì người nào nhưng ngừng lại cũng chẳng đứng lại chờ người nào bao giờ. Tình yêu là vô bờ, là vĩnh cửu, trường tồn mãi với thời kì. Sóng biển nghìn năm nó vẫn thế, vẫn lăn mãi vào bờ chỉ có thời kì cuộc đời con người là hữu hạn. Lúc này ta có thể thấy được những lo lắng của Xuân Quỳnh về sự vững bền của tình yêu. Đối với Xuân Quỳnh, dù biển kia có “rộng” lớn bao nhiêu, bao dung đến mấy như tình yêu của người thi sĩ thì áng mây là tình yêu nhỏ bé mỏng manh vẫn có thể “bay về xa” mãi mãi. Tâm hồn người phụ nữ lúc yêu là thế, dù có đang hạnh phúc bao nhiêu, say đắm bao nhiêu vẫn mang một chút trắc trở và hoài nghi về sự bền vững của tình yêu.
Những dự cảm, lo lắng ko đem lại một cách xử sự tiêu cực, bi quan nhưng trở thành xuất xứ của những khát vọng trong tâm hồn Xuân Quỳnh:
“Làm sao được tan ra
Thành trăm con sóng nhỏ
Giữa biển lớn tình yêu
Để nghìn năm còn vỗ”
Người phụ nữ của thời hiện đại đó mong muốn được trọn đời, được vĩnh hằng sống với “biển lớn tình yêu”, ước ao được sống trọn vẹn bất tử với tình yêu con người và tình yêu cuộc đời. Đó cũng là cách để nữ thi sĩ chống lại quy luật khắc nghiệt của cuộc đời con người. Nhà thơ muốn tìm tới tình yêu như là cứu cánh để khắc phục thảm kịch giữa khát vọng lớn và cái hữu hạn nhỏ nhỏ của cuộc đời con người. Khát vọng tình yêu là mãnh liệt nhưng cách bộc bạch khát vọng đó vô cùng giản dị. Chị ko chán nản, ko vô vọng nhưng trái lại càng khát được sống hết mình trong tình yêu. Chị muốn được hóa thân thành “trăm con sóng nhỏ” để vĩnh viễn hóa tình yêu của mình, để nó sống mãi với thời kì. “Biển” của Xuân Diệu dẫu nồng nàn say mê thì vẫn có ngày thôi dạt dào, còn “Sóng” của Xuân Quỳnh thì nghìn năm vẫn vỗ. Chữ “tan ra” chưa đủ cường độ sánh với chữ “nghiến nát” của Xuân Diệu nhưng nó thăm thẳm hơn cái thăm thẳm của hai khát vọng nhập làm một – yêu hết mình. Con sóng Xuân Quỳnh giàu nữ tính ở chỗ nó tìm hạnh phúc ko phải để tận hưởng nhưng là hiến dâng. Hạnh phúc được hiến dâng là vẻ đẹp thánh thiện của phụ nữ trong tình yêu.
Với thể thơ năm chữ giàu tính tự sự, giàu sức biểu cảm, giàu tính triết lí, giàu chất suy tưởng, liên kết những giải pháp tu từ rực rỡ như nhân hóa, ẩn dụ, hoán dụ… Đoạn thơ đã trình bày ước vọng một tình yêu thật đẹp, thật mới mẻ trong tâm hồn lại thêm quan niệm người phụ nữ lúc đã yêu. Ngoài tình yêu riêng, mang vẻ đẹp truyền thống lại thêm một ước vọng, một tình yêu bất tử, vĩnh hằng là lẽ sống đẹp, vẻ đẹp của tình yêu chung trong tâm hồn người phụ nữ. Phcửa ải chăng, tình yêu là sự liên kết giữa cái riêng và cái chung giữa bản thân và số đông, quê hương và tổ quốc mãi mãi là tình yêu bất tử vĩnh hằng.
Phân tích hai khổ cuối bài Sóng – Mẫu 6
Đã có bao nhiêu người đã yêu, bao nhiêu người đang yêu và phong bì tình yêu trên thế gian này! Vậy nhưng mỗi ngày lại mới. Tình yêu ko có tuổi, thơ tình yêu lại càng ko có tuổi bao giờ. Trên thế gian có biết bao thi sĩ tình yêu nổi tiếng: Rimbaud, Verlaine rồi Puskin, Byron… mỗi người một vẻ, một sắc thái. Xuân Quỳnh cũng góp một cung bậc riêng trong số đó. Với bài Sóng đã trình bày được nhiều cung bậc tình yêu. Bài thơ của Xuân Quỳnh cất lên tình yêu nồng nàn của tuổi xanh và khát vọng của con người tới với tình yêu. Tình yêu trong thơ Xuân Quỳnh ko còn ngừng lại ở quá độ tình yêu tuổi đầu giản đơn, hò hứa, non nớt, ngọt ngào nhưng là tình yêu hạnh phúc gắn với cuộc sống chung.
Đọc khổ thơ cuối làm ta nghĩ về những câu trong bài thơ Tự hát của Xuân Quỳnh:
“Em trở về đúng nghĩa trái tim em
Là máu thịt đời thường người nào chẳng có,
Biết ngừng đập lúc cuộc đời ko còn nữa
Nhưng biết yêu anh cả lúc chết đi rồi”
Có gì rất thân thiện giữa những câu thơ đó vì cả hai khổ thơ tuy ko cùng bài nhưng lại là sự khẳng định tình yêu. Một tình yêu đẹp thì bao giờ cũng là một tình yêu biết vượt qua những trắc trở, thử thách, biết đấu tranh để bảo vệ những ước mơ, những khát vọng chân chính, biết tin tưởng vào tương lai của cuộc sống, tin tưởng vào hạnh phúc của mình và của mọi người. Và một tình yêu thủy chung son sắt thì bao giờ nỗi nhớ cũng có một điểm ngừng, đó là người mình yêu:
“Ở ngoài kia đại dương
Trăm nghìn con sóng đó
Con nào chẳng tới bờ
Dù muôn vời cách trở
Cuộc đời tuy dài thế
Năm tháng vẫn qua đi
Như biển kia dẫu rộng
Mây vẫn bay về xa”
Xuân Quỳnh ý thức được những vất vả nhọc nhằn trong cuộc hành trình tới với hạnh phúc, nhưng là người có trái tim lớn nên Xuân Quỳnh lại có niềm tin mãnh liệt vào tình yêu. Đây là sức mạnh tình yêu trong thơ Xuân Quỳnh, cái sức mạnh nhưng chẳng phải tình yêu nào cũng có được, sức mạnh của niềm tin. Tin yêu rồi ko phải hết mơ, dẫu tận cùng tuyến đường kia là hạnh phúc, và Xuân Quỳnh đã đi hết tuyến đường đó thì chị vẫn ước mơ. Niềm tin trong thơ chị lớn lao bao nhiêu thì ước mơ cũng lớn bấy nhiêu:
“Làm sao được tan ra
Thành trăm con sóng nhỏ
Giữa biển lớn tình yêu
Để nghìn năm còn vỗ”
Ước mơ tình yêu là vĩnh cửu, tới ước mơ cũng mang hình bóng của người yêu nhân đắm say. Ở đây, Xuân Quỳnh có gì rất gần với “biển” của Xuân Diệu. Chất say mê mãnh liệt toát ra từ từng câu chữ lúc Xuân Diệu viết:
“Đã hôn rồi lại hôn
Cho tới mãi muôn thuở
Tới tan cả đất trời
Anh mới thôi dào dạt”
Nhưng Xuân Diệu còn có một ngày sẽ “thôi dào dạt” còn Xuân Quỳnh thì “nghìn năm còn vỗ”, vẫn cái chất say mê mãnh liệt đó nhưng thêm vào đó là sự lắng đọng suy tư. Tình yêu trong thơ Xuân Quỳnh có thêm chiều sâu của sự hòa nhịp tuyệt đối. Như vậy, người nào dám bảo tình yêu trong thơ Xuân Quỳnh non nớt, giản đơn, ngọt ngào! Tình yêu trong thơ chỉ là nỗi khát khao, là sự chất chứa chiều sâu tâm hồn, là tình yêu hạnh phúc với cuộc sống chung. Tình yêu của Xuân Quỳnh cũng là tình yêu sâu lắng của bao người khác đã yêu, đang yêu và sắp yêu.
Đầy đủ sắc thái của tâm trạng người đang yêu nỗi khát khao, niềm say mê vô tận, nỗi nhớ nhung cùng sự sôi nổi và suy tư lắng đọng… rồi cả ước mơ, Xuân Quỳnh đã diễn tả thật tinh tế và tài hoa trong bài thơ Sóng. Sau này, ta sẽ bắt gặp một Xuân Quỳnh tha thiết, một Xuân Quỳnh nồng nàn, một Xuân Quỳnh nhân hậu trong nhiều bài thơ nữa. Nhưng rõ ràng, ở bài Sóng, Xuân Quỳnh đã bộc lộ khá đầy đủ phong cách thơ của mình. Giữa những năm chiến tranh đầy máu lửa, thơ tình Xuân Quỳnh làm người ta tin vào sự sống, tin vào con người hơn nữa. Thơ tình Xuân Quỳnh mang lại khoảng bình yên cho tâm hồn người đọc, mang lại tình yêu cho lứa đôi đang yêu.
Phân tích hai khổ cuối bài Sóng – Mẫu 7
Nhà thơ Xuân Quỳnh đã có nhận xét lúc nói về thơ: “Thơ với cuộc sống giống như người con gái đối với gia đình, cái để làm quen là nhan sắc nhưng cái để sống với nhau trong khoảng thời gian dài là tiết hạnh”. Những vần thơ của “Sóng” mãi thực sự sống lòng người đọc. Đọc hai khổ thơ cuối ta cảm thu được tình yêu tan vào sóng để hiến dâng và bất tử:
“Cuộc đời tuy dài thế
Năm tháng vẫn đi qua
Như biển kia dẫu rộng
Mây vẫn bay về xa
Làm sao được tan ra
Thành trăm con sóng nhỏ
Giữa biển lớn tình yêu
Để nghìn năm còn vỗ”
Cách dùng các cặp quan hệ từ “tuy…vẫn”, “dẫu…vẫn” đầy khôn khéo của thi sĩ đã tạo điều kiện cho giọng thơ trong đoạn trở thành mạnh mẽ, vững chắc và đinh ninh hơn rất nhiều. Cách nữ sĩ Xuân Quỳnh viết: “Năm tháng vẫn đi qua/ Mây vẫn bay về xa” đã gợi ra một ko gian rộng lớn, một khoảng thời kì mênh mang, vô cùng vô tận. Đồng thời, những hình ảnh đó cũng khẳng định một sức mạnh vô hạn của tình yêu lứa đôi. Tuy nhiên, những hình ảnh như “cuộc đời”, “biển” như thầm nhắc tới sự dài rộng rộng lớn của cuộc đời, của đất trời cùng những trở ngại, khó khăn nhưng con người phải đối diện trong tình yêu. Nói tới khó khăn, nói tới trở ngại trong tình yêu, đó cũng là một cách để qua đó thi sĩ khẳng định một sự thực ở đời rằng: dẫu có thử thách, gian truân tới đâu, ko có khoảng cách, chẳng có giới hạn nào con người ko thể vượt qua, ko thể làm chủ. Niềm tin mạnh mẽ đó gợi ta nghĩ tới ý thơ:
“Tay ta nắm lấy tay người
Dẫu qua trăm núi nghìn đèo cũng qua”
Khổ thơ thấm thía nỗi lo lắng, buồn bực về sự trôi chảy của thời kì và cái hữu hạn của cuộc đời, nhất là của tình yêu, cảm giác hữu hạn này thường xuất hiện ở những người từng trải, nhất là từng chịu sự tan vỡ, mất mát tổn thương, và vì thế luôn khát khao sự bình yên, khát khao sự vĩnh hằng vô tận.
Nhưng rồi, sau nỗi lo lắng đó lại là một niềm tin trong sáng và trọn vẹn nữ sĩ đặt vào tình yêu chân tình và chân chính.
“Làm sao được tan ra
Thành trăm con sóng nhỏ”
Hình ảnh trăm nghìn con sóng vượt qua khoảng cách nghìn trùng xa xôi để về tới bờ bến như khẳng định rằng con người có thể vượt lên mọi giới hạn, thử thách để đồng hành cùng nhau tới điểm cuối cùng của cuộc đời dài rộng. Khát vọng tan ra thành trăm con sóng nhỏ của người con gái đã khẳng định khát vọng dược hóa thân vào sóng để tồn tại trong cái tận cùng vĩnh cửu của thời kì, ko gian cuộc đời. Phcửa ải chăng, đó chính là niềm khát khao được vĩnh viễn hóa một tình yêu đẹp tươi, thiêng liêng của người con gái, hay cũng chính là khát vọng cháy bỏng của thi sĩ. Khát vọng đó cũng gợi nhớ tới câu chuyện về “nàng tiên cá” hoá thân vào bọt biển để người mình yêu được hạnh phúc trọn vẹn.
Những vần thơ của “Sóng” mang nhịp đập thổn thức của một trái tim tha thiết mãnh liệt. Vì thế bài thơ “Sóng” đã trở thành bản tình khúc đẹp nhất trong văn học hiện đại: đó cũng là tâm nguyện cao đẹp thường xuất hiện trong thơ Xuân Quỳnh. Đúng như Đê Gốc đã nói: “Chừng nào tâm hồn một con người cần tới với một tâm hồn khác, chừng đó tác phẩm nghệ thuật còn cần thiết cho con người”.
Phân tích hai khổ cuối bài Sóng – Mẫu 8
Có người đã nói về thơ bằng một so sánh rất đỗi mới mẻ như này: “Thơ là cây đàn muôn điệu của tâm hồn, của nhịp thở con tim. Xưa nay thơ vẫn là cuộc đời, là lương tri, là tiếng gọi con người hãy trở lại thực chất thực của mình để vươn lên cái chân, thiện, mỹ, tới tầm cao của khát vọng sống, tới tầm cao của trị giá sống”. Và “Sóng” của Xuân Quỳnh có nhẽ là một trong những dẫn chứng thuyết phục nhất cho nhận định này, đặc thù là hai khổ thơ cuối của bài thơ.
“Sóng” được sáng tác năm 1967 trong chuyến đi công việc ở vùng biển Diêm Điền. Trước lúc “sóng” ra đời, Xuân Quỳnh đã phải nếm trải những tan vỡ trong tình yêu cho nên tâm và tình của nữ sĩ như được đổ dồn vào xúc cảm của lời thơ. Bài thơ được in trong tập “Hoa dọc hào chiến đấu”. Cả bài thơ gồm chín khổ thơ, mỗi khổ là một nét tâm tư của của người con gái trong tình yêu lứa đôi. Từ quy luật của tình yêu tới hành trình tìm kiếm nguồn cội tình yêu, từ nỗi nhớ tới tấm lòng thủy chung, hai khổ cuối của “sóng” lại trao cho người đọc niềm tin và khát vọng bất tử hóa tình yêu, đó là ý thức về một tình yêu cao đẹp của người con gái khát khao yêu đương, luôn sống trọn với tình yêu và trái tim mình.
Con người ta có yêu thì mới có lo. Càng yêu tha thiết thì nỗi lo càng da diết khôn nguôi. Với trái tim đa cảm và tâm hồn đầy trắc ẩn, Xuân Quỳnh rất nhạy cảm với sự trôi chảy của thời kì và sự hữu hạn của đời người. Vì thế, thơ của nữ sĩ thường có những thoáng lo lắng dự cảm về những điều bất trắc:
“Em ko dám nghĩ là vĩnh viễn
Hôm nay yêu mai đã phải xa rồi”
Hay:
“Lời yêu mỏng mảnh như màu khói
Ai biết lòng anh có thay đổi”
Nỗi khắc khoải túc trực đó cũng được hiện hiện trong sóng:
“Cuộc đời tuy dài thế
Năm tháng vẫn đi qua
Như biển kia dẫu rộng
Mây vẫn bay về xa”
Giọng thơ lắng lại, pha chút suy tư ngậm ngùi, thi sĩ đã nhận thấy có những giới hạn. Cuộc đời tuy dài nhưng vẫn có điểm kết thúc. Biển cả tuy rộng nhưng vẫn có bờ, và tương tự, tình yêu con người cũng ko phải là vĩnh viễn, nó có thể chuyển đổi phai nhạt trong dòng chảy thời kì. Lời thơ của nữ sĩ thoáng chút buồn bực tiếc nuối về sự hữu hạn của đời người và sự mỏng manh ko vững chắc của tình yêu, hạnh phúc.
Với phong cách mạnh mẽ và trái tim hừng hực ngọn lửa tình yêu, trong nỗi thấp thỏm lo lắng, niềm tin về tình yêu của Xuân Quỳnh cũng phần nào hé lộ. “Năm tháng” và “mây trời” ko chỉ là thời kì rộng lớn, ko gian mênh mông nhưng nó còn là tượng trưng cho sức mạnh vô hạn. “Cuộc đời” và “đại dương” cũng ko chỉ là cái dài cuộc đời, cái rộng của ko gian nhưng nó còn là khoảng cách, là trở ngại. Cái tài của người nghệ sĩ là làm cho câu thơ trở thành đa nghĩa. Không chỉ làm hiển hiện lên nỗi lo lắng, đoạn thơ còn khẳng định, ở đời ko có giới hạn nào, ko có thử thách khó khăn nào nhưng con người ko vượt qua được. Sự rộng lớn của đại dương đã khơi dậy trong lòng nữ sĩ niềm tin với tình yêu là hành lý, con người có thể tới với cái đích của cuộc đời mình, có thể viết lên những giới hạn của đời sống.
Cặp quan hệ từ “dẫu – vẫn”, “tuy – vẫn” mang tính chất khẳng định khiến nỗi lo chỉ thoáng như những đợt sóng trào lên rồi tan vào lòng đại dương, còn niềm tin thì mãi luôn ở lại làm điểm tựa tâm hồn.
Thời gian chảy trôi, đời người ngắn ngủi nhưng khát vọng được yêu, được sống của con người lại hướng tới cái vô bờ vô tận. Phcửa ải làm sao để hóa giải nghịch lý này? Mỗi trái tim yêu dường như lại chọn cho mình một giải pháp riêng. Trước đây, ông hoàng thơ tình Xuân Diệu từng hối thúc nhịp sống vội vã, gấp gáp, chạy đua với thời kì để tận hưởng hạnh phúc:
“Mau lên chứ vội vã lên với chứ
Em ơi em tình non sắp già rồi”
Giờ đây, Xuân Quỳnh lại ước ao được tan ra thành trăm con sóng nhỏ để hòa vào biển lớn tình yêu:
“Làm sao được tan ra
Thành trăm con sóng nhỏ
Giữa biển lớn tình yêu
Để nghìn năm còn vỗ”
Tha thiết với tình yêu, đắm say với người yêu, luôn khát khao hạnh phúc, đó là những xúc cảm luôn thổn thức trong trái tim của người phụ nữ. Hòa mình vào mạch chung đó, Xuân Quỳnh vẫn tìm cho mình một tiếng nói riêng. Những người phụ nữ Việt Nam thời xưa thường ít xuất đầu lộ diện, trực tiếp thổ lộ khát khao, tình yêu, hạnh phúc của mình. Nếu có, họ cũng chỉ dám ước mơ nên duyên vợ nên chồng:
“Có phải duyên nhau thì thắm lại
Đừng xanh như lá bạc như vôi”
Hoặc cũng chỉ dám khát khao hạnh phúc trăm năm:
“Trăm năm tạc một chữ đồng tới xương”
Khát vọng tình yêu của Xuân Quỳnh mãnh liệt hơn thế. Hai chữ “làm sao” đã lột tả hết những trằn trọc băn khoăn của người con gái lúc yêu. “Tan ra” ko phải là mất đi, ko phải vào cõi hư vô nhưng đó là khát vọng được hóa thân vào sóng để được hòa cùng cái vô tận của ko gian đại dương, của cái vô cùng của nghìn năm. Khát vọng đó là khát vọng muốn vĩnh viễn hóa tình yêu, muốn bất tử hóa tình yêu, muốn dùng tình yêu để nối dài cuộc đời với sự ngắn ngủi và hữu hạn của cuộc đời con người. Khát vọng đó còn gợi nhớ tới hình ảnh nàng tiên cá hóa thân thành bọt biển để người yêu mình được hạnh phúc trọn vẹn. Liên tưởng đậm màu cổ tích đó gợi mở hình ảnh của một cô gái đắm say khát khao hi sinh và hiến dâng, khát khao được sống hết mình vì tình yêu.
Có như thế, tình yêu mới có thể tồn tại vĩnh hằng với thời kì, thắng lợi được cái hữu hạn, mỏng manh của đời người như con sóng vỗ nghìn năm giữa biển tình rộng lớn. Khát vọng bất tử hóa tình yêu ko chỉ được Xuân Quỳnh bộc lỗ trong “Sóng”. Sau này, trong “Tự hát”, nữ sĩ cũng trình bày niềm ước ao:
“Em trở về đúng nghĩa trái tim em
Là máu thịt đời thường người nào chẳng có
Vẫn ngừng đập lúc cuộc đời ko còn nữa
Biết yêu anh ngay cả lúc chết đi rồi”
“Thơ phát khởi từ trong lòng người ta”. Sự khám phá vẻ đẹp của người phụ nữ trong tình yêu ở bài thơ chính là sự trình bày chiều sâu tâm hồn thi sĩ. Với nét mới mẻ hiện đại nhưng vẫn có cội rễ từ truyền thống dân tộc, vừa say đắm trong tình yêu vừa khát khao được yêu, “Sóng” đã làm nên vị trí hàng đầu của dòng thơ tình dân tộc.
Phân tích hai khổ cuối bài Sóng – Mẫu 9
Nhà thơ Xuân Quỳnh chính là một trong những thi sĩ trẻ tiêu biểu nhất của thế hệ các thi sĩ trẻ chống Mỹ. Thơ của Xuân Quỳnh thường nói lên tiếng lòng của một tâm hồn phụ nữ nhiều trắc ẩn, hồn nhiên, tươi tỉnh, vừa chân tình, đượm đà luôn da diết khát vọng về bình dị đời thường. Trong đó, bài thơ “Sóng” được sáng tác vào năm 1967 trong chuyến đi thực tiễn ở vùng biển Diêm Điền, là một bài thơ rực rỡ viết về tình yêu, rất tiêu biểu cho phong cách thơ Xuân Quỳnh, in trong tập “Hoa dọc hào chiến đấu”. Trong bài thơ Sóng, hai khổ thơ cuối đã bộc bạch những triết lý suy ngẫm của tâm hồn thi sĩ, hay của một người con gái trong chuyện tình của mình:
“Cuộc đời tuy dài thế
Năm tháng vẫn đi qua
Như biển kia dẫu rộng
Mây vẫn bay về xa”
Bốn dòng thơ đầu chính là những dòng suy ngẫm triết lý của thi sĩ về dòng chảy của cuộc đời. Hình ảnh năm tháng trôi qua ko ngừng lại được tác giả so sánh với hình ảnh của biển và mây. Biển dù vẫn rộng nhưng vẫn không thể giữ được mây. Tương tự như trong tình yêu của tác giả, dù người phụ nữ có bao dung và trắc trở tới thế nào thì theo dòng thời kì, người đàn ông của cô đó vẫn không thể ở bên mãi mãi.
Bốn dòng thơ tiếp theo trình bày được khát vọng tình yêu mãnh liệt của chính thi sĩ:
“Làm sao được tan ra
Thành trăm con sóng nhỏ
Giữa biển lớn tình yêu
Để nghìn năm còn vỗ”
Câu hỏi tu từ “Làm sao được tan ra” chính là khát vọng được mến thương và được hạnh phúc của chính thi sĩ. Hình ảnh sóng là một hình tượng nghệ thuật xuyên suốt bài thơ. Tới đây thì nó lại trở thành biểu tượng của nỗi khát khao trong tình yêu của thi sĩ. Xuân Quỳnh cũng như bao người con gái khác, thực sự muốn được tan ra thành hàng trăm con sóng nhỏ, để được chìm đắm trong tình yêu bình dị mãi mãi ko bao giờ kết thúc. Theo em, đó là một ước mơ bình dị của một người phụ nữ khát khao được mến thương như Xuân Quỳnh.
Từ đây, chúng ta có thể liên hệ với khát vọng tình yêu của tuổi teen hiện nay. Trong cuộc sống, chúng ta vẫn được chứng kiến biết bao nhiêu những chuyện tình đẹp của con người. Họ tới với nhau bằng tình yêu, cùng nhau đem lại cho đối phương những tình cảm chân tình nhau. Họ khát khao được hạnh phúc cũng như mang tới hạnh phúc cho đối phương, từ đó cùng giúp nhau hoàn thiện, cùng nắm tay nhau đi tới cuối tuyến đường.
Ngược lại, chúng ta cũng chứng kiến ko ít những mối quan hệ tình cảm nhưng khát khao tình yêu vượt quá cả lý trí, để rồi hậu quả là luôn lụy tình, phụ thuộc vào tình cảm của đối phương, ràng buộc quá mức đối phương phải ở kế bên mình mọi lúc mọi nơi. Khát vọng được mến thương là khát vọng tầm thường nhưng nếu ta luôn yêu cầu quá mức, để rồi đánh mất đi trị giá của bản thân, kìm hãm sự tăng trưởng của đối phương thì vững chắc đó là mối quan hệ ko vững bền.
Tóm lại, hai khổ thơ cuối bài thơ Sóng của thi sĩ Xuân Quỳnh đã trình bày được những tâm tư, triết lý thâm thúy của thi sĩ cùng với khát vọng được mến thương vô cùng bình dị trong tình yêu của thi sĩ Xuân Quỳnh.
Phân tích hai khổ cuối bài Sóng – Mẫu 10
Xuân Quỳnh – nữ vương thơ tình yêu Việt Nam. Thơ của chị là tiếng lòng của một tâm hồn phụ nữ nhiều trắc ẩn, vừa hồn nhiên, vừa đượm đà lại nhiều khát vọng hạnh phúc bình dị đời thường. Nhắc tới thơ Xuân Quỳnh, ko thể ko nhắc tới bài thơ “Sóng”. Tới với hai khổ thơ cuối, người đọc sẽ cảm thu được khát vọng hiến dâng, hy sinh cho tình yêu:
“Cuộc đời tuy dài thế
Năm tháng vẫn đi qua
Như biển kia dẫu rộng
Mây vẫn bay về xa
Thời gian và ko gian được đặt trong sự đối lập: cuộc đời – năm tháng và đại dương – mây trời. Nếu “cuộc đời” chỉ quỹ thời kì ngắn ngủi, hữu hạn. Thì “năm tháng” lại là khoảng thời kì ko xác định, vô hạn. Biển cả tuy rộng lớn nhưng vẫn có giới hạn, còn mây trời lại gợi sự phiêu du vô tận. Khổ thơ chứa đựng những dự cảm lo lắng trước sự chảy trôi của thời kì, cũng như sự ngắn ngủi của cuộc đời. Đặc thù là đối với tình yêu thì thời kì có nhẽ chính là khoảng cách lớn nhất.
Xuân Diệu đã từng khát khao sống tận hưởng trước sự vội vã của thời kì:
“Gấp đi em, anh rất sợ ngày mai
Đời trôi chảy lòng ta ko vĩnh viễn”
(Giục giã)
Trước những dự cảm lo lắng đó, “em” mong muốn được hiến dâng, hy sinh cho tình yêu:
“Làm sao được tan ra
Thành trăm con sóng nhỏ
Giữa biển lớn tình yêu
Để nghìn năm còn vỗ”
“Làm sao được tan ra” – câu hỏi tu từ cho thấy niềm suy tư của người phụ nữ trong tình yêu. Hai từ “tan ra” có tức là hy sinh, là hiến dâng, là mong được hóa thân thành “trăm con sóng nhỏ giữa biển lớn tình yêu”. Sóng muốn hòa mình vào biển lớn cũng giống như em muốn hòa vào anh để thành một. Tình yêu lứa đôi đẹp tươi, nồng nàn như trăm nghìn con sóng nhỏ giữa đại dương mênh mông, muốn được hòa nhịp vào biển lớn của tình yêu. Hai câu thơ cuối cùng gợi ra một ko gian rộng lớn của đại dương mênh mông, cũng như sự vĩnh hằng của “nghìn năm”. Đó là khát vọng về một tình yêu vĩnh cửu của người phụ nữ trong tình yêu.
Như vậy, bài thơ “Sóng” giúp người đọc hiểu rõ hơn tâm hồn của những người người phụ nữ đang yêu. Đọc xong bài thơ “Sóng”, chúng ta càng ngưỡng mộ hơn người phụ nữ Việt Nam – những con người luôn thuỷ chung, luôn sống hết mình vì một tình yêu.
Phân tích hai khổ cuối bài Sóng – Mẫu 11
“Sóng” của Xuân Quỳnh là một trong những bài thơ hay viết về đề tài tình yêu. Khi đọc thơ Xuân Quỳnh, người đọc sẽ thấy được một hồn thơ vừa hồn nhiên lại đượm đà. Nổi trội nhất trong bài thơ là hai khổ thơ cuối trình bày khát vọng được hiến dâng, hy sinh cho tình yêu của người phụ nữ lúc yêu.
Sóng được sáng tác năm 1967, trong một chuyến đi thực tiễn ở vùng biển Diêm Điền (Thái Bình). Bài thơ được in trong tập “Hoa dọc hào chiến đấu” xuất bản năm 1968.
Người phụ nữ vốn rất nhạy cảm, đặc thù là trong tình yêu, họ luôn mang trong mình những dự cảm lo lắng:
“Cuộc đời tuy dài thế
Năm tháng vẫn đi qua
Như biển kia dẫu rộng
Mây vẫn bay về xa”
Cuộc đời của một con người tuy dài nhưng hữu hạn. Còn năm tháng thì luôn chảy trôi một cách vô hạn. Cũng giống như biển rộng lớn, nhưng vẫn nhìn thấy bờ bến. Còn áng mây trôi trên bầu trời thì lại vô cùng vô tận. Người con gái trong bài thơ ý thức được sự chảy trôi của thời kì. Chính vì vậy nhưng mang trong mình những dự cảm lo lắng. Tình yêu dù có thâm thúy tới đâu, cũng có thể thay đổi bởi thời kì.
Thời gian thì vĩnh cửu nhưng cuộc đời lại hữu hạn. Chính vì vậy nhưng “em” khát khao được hiến dâng, hy sinh cho tình yêu:
“Làm sao được tan ra
Thành trăm con sóng nhỏ
Giữa biển lớn tình yêu
Để ngàm năm còn vỗ”
Câu hỏi tu từ “Làm sao” mở đầu khổ thơ như một lời tự vấn. Làm thế nào để có thể sống trọn vẹn với tình yêu? Người phụ nữ lúc yêu cũng vô cùng mãnh liệt, họ ước mong được sống trọn vẹn với từng khoảnh khắc trong tình yêu. Ở đây, Xuân Quỳnh sử dụng từ “tan ra” trình bày nét dịu dàng của người phụ nữ, khác hẳn với cái mạnh mẽ của Xuân Diệu:
“Đã hôn rồi, hôn lại
Cho tới mãi muôn thuở
Tới tan cả đất trời
Anh mới thôi dào dạt…
Cũng có lúc ồ ạt
Như nghiến nát bờ em
Là lúc triều yêu quý
Ngập bến của ngày đêm”
(Biển)
Nhưng Xuân Diệu còn có ngày thôi “dào dạt”. Còn Xuân Quỳnh thì vẫn “nghìn năm còn vỗ”. Hai câu thơ cuối cùng là lời khẳng định của thi sĩ. Tình yêu của “em” sẽ tồn tại vĩnh cửu, cũng như con sóng kia tới “nghìn năm” vẫn còn vỗ.
Qua bài thơ Sóng, Xuân Quỳnh đã khắc họa vẻ đẹp tâm hồn của người phụ nữ Việt Nam với những nét đẹp vừa hiện đại vừa truyền thống. Sóng đã trở thành một biểu tượng đẹp tươi và tinh tế của người phụ nữ trong tình yêu.
Phân tích hai khổ cuối bài Sóng – Mẫu 12
Có những vần thơ tình đẹp như thế. Như giọng chim ríu rít đa điêu đa thanh giữa mùa xuân. Có những vần thơ nói lên niềm tin và mong ước về tình yêu hạnh phúc đẹp như thế:
“Cuộc đời tuy dài thế
…
Để nghìn năm còn vỗ”
Đây là hai khổ thơ cuối bài thơ ngũ ngôn trường một bài thơ tình tuyệt tác viết về nỗi khát vọng tình yêu của thiếu nữ.
Từ thương nhớ đợi chờ: “Cả trong mơ còn thức” tâm hồn thiếu nữ ánh lên một niềm tin mãnh liệt trong tình yêu. “Năm tháng” nhất mực sẽ “đi qua” cuộc đời “dài” . “Mây” trên bầu trời nhất mực sẽ vượt qua biển “rộng” để “bay xa”. Thời gian dài dằng dặng gian rộng mênh mông, cũng như tình yêu là vô cùng mãnh liệt:
“Cuộc đời tuy dài thế
Năm tháng vẫn đi qua
Như biển kia dẫu rộng
Mây vẫn bay về xa”.
Câu 1, 2 song hành đối xứng với câu 3, 4 làm cho giọng thơ, âm điệu thơ tha thiết, ngọt ngào. Cấu trúc chính – phụ được sử dụng đắc địa: “tuy… vẫn… “, “dẫu… vẫn”, ý thơ được khẳng định mạnh mẽ. Điệp từ “vẫn” biểu lộ một niềm tin về tình yêu: “Năm tháng vẫn đi qua”, “Mây vẫn bay về xa”. “Năm tháng” và “mây” là 2 ẩn dụ nói về tình yêu, một tình yêu đẹp hướng tới hạnh phúc.
Tình yêu như con sóng trên biển: “Dữ dội êm – Ồn ĩ và lặng”. Có lúc “em” lại cảm thấy độc thân trong xa cách:
“Lời thương nhớ nghìn lần em muốn nói
Nhưng hiện thời chỉ có sóng và em”.
(“Chỉ có sóng và em”)
Lại có lúc tràn trề nỗi nhớ khắc khoải đợi mong:
“Còn hiện nay của em là nỗi nhớ
Thời gian ơi sao ko đổi sắc màu”.
(“Thời gian trắng”)
Còn ở khổ thơ này là niềm tin, một niềm tin mãnh liệt: Con thuyền tình nhất mực cập bờ bến hạnh phúc. Nữ sĩ đã lấy độ dài của thời kì, chiều rộng của ko gian để đo niềm tin về tình yêu hạnh phúc. Các từ ngữ: “vẫn đi qua”, “vẫn bay về xa” là sự kết đọng “đinh ninh lời thề” của một tình yêu đẹp.
Khổ cuối bài thơ là lời nguyện cầu của em về một tình yêu thủy chung vững bền. Hình tượng sóng tụ hội bao xúc cảm nồng nhiệt:
“Làm sao được tan ra
Thành trăm con sóng nhỏ
Giữa biển lớn tình yêu
Để nghìn năm còn vỗ”.
Hai tiếng “làm sao” gợi lên một niềm mong ước cháy bỏng tâm hồn “em”. Sóng trên đại dương trường tồn bất tử. “Trăm con sóng nhỏ” rì rào vỗ, xôn xao reo “giữa biển lớn tình yêu” mang vẻ đẹp nhân văn cao quý của tình yêu. Đó là niềm ước mong của thiếu nữ được sống trong hạnh phúc vững bền như những con sóng vỗ mãi trên “biển lớn tình yêu” tới nghìn năm sau. Con số “nghìn năm”, “nghìn năm”, hơn một lần đã từng làm ta xúc động:
“Nghìn năm giao ước kết đôi
Non non sông nước ko nguôi lời thề”
“Thề non sông” – Tản Đà
Tình yêu ko hề làm cho em trở thành nhỏ nhỏ ích kỉ; trái lại tình yêu của em sẽ mãi mãi chan hòa trong tình thương của đồng bào, xã hội. Một ý tưởng rất đẹp, rất mới trong tình yêu. Một trái tim đa tình và nhân hậu biết bao!
Nói tới thơ là nói tới nhạc điệu, vần điệu. Đoạn thơ trên đây có điệu thơ nhẹ nhõm, đượm đà. Vần thơ phong phú, nhạc điệu dư ba. Sự phối hợp giữa vần bằng và vấn trắc, giữa vần liền và vần cách rất tinh tế, nhịp nhàng. Từ “qua” bắt vần với “xa” và “ra”; chữ “nhỡ” hiệp vẫn với “vỗ”, đọc lên nghe rất thú vị.
Đoạn thơ tụ hội bao nhiêu vẻ đẹp. Một ý tưởng đẹp: niềm tin về tình yêu hạnh phúc. Lời thơ đẹp: thanh tao, ý vị. Giọng thơ nồng nàn, ngọt ngào. Hình tượng “con sóng nhỏ” và “biển lớn tình yêu” rất thông minh. Đoạn thơ mang vẻ đẹp nhân văn sáng giá.
Phân tích hai khổ cuối bài Sóng – Mẫu 13
Bài thơ “Sóng” được Xuân Quỳnh sáng tác lúc bà ở biển Diêm Điền vào năm 1967, sau đó bài thơ được tin trong tập “Hoa dọc hào chiến đấu”. Đây là một trong những tác phẩm nhưng nhiều độc giả nhớ nhất lúc nhắc tới thơ Xuân Quỳnh. “Sóng” là một bài thơ hay trọn vẹn, nhưng phân tích 2 khổ cuối bài sóng sẽ thấy rõ trị giá nội dung và nghệ thuật tiêu biểu của tác phẩm.
Bài thơ “Sóng” của Xuân Quỳnh mang âm hưởng của tiếng sóng của biển khơi và cả tiếng sóng trong lòng của một hồn thơ đang khát khao tình yêu. Hai hình ảnh “sóng” và “em” xuất hiện song hành đã tạo nên cho bài thơ sự đáng yêu, dịu dàng.
Phần đầu của bài thơ “Sóng”, nữ sĩ Xuân Quỳnh trình bày quan niệm về tình yêu, cùng với vẻ đẹp mang tính chuẩn mực truyền thống, tình yêu gắn liền với nỗi nhớ, với lòng thủy chung và cũng ko thể thiếu niềm tin, nghị lực. Và lúc phân tích 2 khổ cuối bài sóng, ta sẽ thấy hình ảnh một nữ sĩ với ước vọng về một tình yêu tan vào sóng để tình yêu hóa bất tử vĩnh hằng.
Đọc cả bài thơ ta thấy quan niệm về tình yêu của Xuân Quỳnh, ngoài vẻ đẹp truyền thống là nỗi nhớ, lòng thủy chung son sắt và nghị lực niềm tin. Tới hai khổ cuối, ta còn thấy nữ sĩ có một ước vọng thật đẹp là tình yêu được tan vào sóng để hiến dâng và bất tử vĩnh hằng.
Xuân Quỳnh được nhiều độc giả yêu quý ko chỉ bởi sự đa tài nhưng còn bởi những vần thơ chân tình, giàu tình cảm và cũng rất đượm đà như cách nhưng nữ thi sĩ yêu. Bởi vậy, chỉ có sóng mới là hình ảnh phù thống nhất để tác giả trình bày tình yêu nồng nhiệt của những người trẻ tuổi. Hai khổ thơ cuối là tiêu biểu cho ý thức này.
Hình như mọi thứ đều trở thành hợp lý lúc người ta chìm đắm vào tình yêu. Và chẳng mấy người nào lúc đang yêu nồng thắm lại ko mộng mơ về những tháng ngày tươi đẹp, về hạnh phúc phía trước. Xuân Quỳnh có nhẽ cũng ko ngoại lệ. Thế nhưng, dù lúc yêu là ngất ngưởng, là dâng trọn trái tim, Xuân Quỳnh cũng đồng thời tin rằng, những người yêu nhau sẽ có được hạnh phúc nếu biết nhẫn nại, bởi sức mạnh của mỗi người trong đó có sức mạnh tình yêu được tạo nên bởi ý chí riêng của con người.
“Cuộc đời tuy dài thế
Năm tháng vẫn đi qua
Như biển kia dẫu rộng
Mây vẫn bay về xa”
Phân tích 2 khổ cuối bài sóng ta thấy tác giả đang muốn nhấn mạnh rằng, tình yêu lãng mạn lắm và những kẻ đang yêu cũng lắm điều mộng mơ, nhưng dù mộng mơ tới đâu cũng phải nhìn vào thực tiễn. Con người ta lúc yêu thường ko còn đủ lý trí, nhưng tình yêu chỉ đẹp, chỉ có ý nghĩa lúc nó gắn liền với những phép tắc, những quy luật của cuộc đời. Những phép tắc, quy luật đó hẳn rằng có nhiều nỗi trái ngang, nhiều trở ngại. Điều này yêu cầu sự chân tình và gắn bó giữa hai người để vượt qua khó khăn và vun vén tình yêu vững chắc, tình yêu nhưng tất cả những người nào đang yêu, được yêu và muốn đều hướng tới.
Cuộc đời con người vô thường, dài ngắn cũng ko biết đong đếm ra sao. Nhưng dù dài bao nhiêu, năm tháng vẫn trôi qua nhưng ko kì vọng người nào. Và biển rộng cũng là thử thách, khó khăn trước mắt của tình yêu. Biển rộng được sử dụng đối sánh với từ dài của cuộc đời. Nhưng dài, rộng thế, nhưng mây vẫn cứ trôi, vạn vật cũng vẫn sống sót và cứ tin đi, tình yêu đôi ta đủ chân tình, thắm thiết rồi sẽ bền mãi với thời kì.
Đứng trước biển, những cảm thấu về tình yêu trỗi dậy, và những con sóng với Xuân Quỳnh như là tình yêu “bổi hổi trong ngực trẻ”. Bởi bổi hổi nhưng bà khát khao yêu, để rồi mong ước mãnh liệt:
“Làm sao được tan ra
Thành trăm con sóng nhỏ
Giữa biển lớn tình yêu
Để nghìn năm còn vỗ”
Cái câu hỏi “làm sao” đó là lời tác giả tự hỏi cho mình, cũng là hỏi cho biết bao những kẻ đang yêu. Nhưng cũng như nhiều câu hỏi khác trong tình yêu, thật khó để có một câu trả lời cụ thể. Ước muốn được “tan ra” đó chính là biểu thị của tình yêu to lớn ko thể đong đếm được. Xuân Quỳnh ước được trở thành “trăm nghìn con sóng nhỏ” để được hòa mình vào bể đời rộng lớn, được thoát khỏi những lo đó, những băn khoăn nhưng toàn tâm toàn ý tận cùng tình yêu tuổi xanh mãnh liệt, ngọt ngào và hạnh phúc. Tình yêu chẳng người nào biết trước ngày mai, nhưng hôm nay lúc yêu hãy yêu như chưa từng được sống. Có nhẽ những người đang yêu cũng mang khát vọng như Xuân Quỳnh, là được san sẻ, được tha thiết nói về tình yêu của mình với mọi người, để hòa vào với “biển lớn tình yêu”. Như thế, tình yêu sẽ còn tồn tại tới nghìn năm sau.
Qua 2 khổ cuối bài sóng của Xuân Quỳnh, ta như được chìm vào ko gian ngập tràn tình yêu. Bài thơ kết thúc, nhưng âm hưởng của tình yêu còn vang mãi. Thể thơ năm chữ có tiết tấu nhanh góp phần trình bày được khát khao được yêu của nữ sĩ.
Hình ảnh những con sóng biển có nhẽ cũng là những cơn sóng cuộc đời, có lúc dữ dội, có lúc dịu êm. Và dù trong khó khăn hay lúc bình lặng, điều cần nhất và cũng dễ nhất là hãy cứ mến thương.
Đã nhiều năm trôi qua, quan niệm tình yêu của mỗi thế hệ đều có những thay đổi, nhưng có nhẽ bài thơ “Sóng” của Xuân Quỳnh mãi là tiếng lòng của những người đang yêu, khát khao được yêu. Bởi chẳng có người nào yêu nhưng lại ko khát khao hạnh phúc, khát khao vững chắc. Vì vậy, thơ của Xuân Quỳnh sẽ còn khiến người đời nhớ mãi như cách người ta nhớ tới chị, người phụ nữ luôn sống hết mình cho cuộc đời.
.
Trích nguồn: Cmm.Edu.Vn
Danh mục: Văn mẫu lớp 12