[Năm 2021] Suy nghĩ về cuộc đấu tranh giữa cái thiện và cái ác trong truyện Tấm Cám xem nhiều nhất
Bài văn Suy nghĩ về cuộc đấu tranh giữa cái thiện và cái ác trong truyện Tấm Cám gồm dàn ý phân tích chi tiết, sơ đồ tư duy và 10 bài văn phân tích mẫu hay nhất, ngắn gọn được tổng hợp và chọn lọc từ những bài văn hay đạt điểm cao của học sinh lớp 11. Hi vọng với
10 bài Suy nghĩ về cuộc đấu tranh giữa cái thiện và cái ác trong truyện Tấm Cám này các bạn sẽ yêu thích và viết văn hay hơn.
Đề bài: Đọc truyện Tấm Cám, anh (chị) suy nghĩ về cuộc đấu tranh giữa cái thiện và cái ác, giữa cái tốt và kẻ xấu trong xã hội xưa và nay?
Bạn đang xem bài: [Năm 2021] Suy nghĩ về cuộc đấu tranh giữa cái thiện và cái ác trong truyện Tấm Cám xem nhiều nhất
Dàn ý Suy nghĩ về cuộc đấu tranh giữa cái thiện và cái ác trong truyện Tấm Cám
Dàn ý – mẫu 1
I. Mở bài
– Giới thiệu những nét khái quát về truyện Tấm Cám: Truyện cổ tích được nhiều thế hệ thiếu nhi Việt Nam ưa thích
– Đi vào giới thiệu bài học thiện – ác mà truyện đưa đến cho độc giả: Hơn cả nhằm mục đích giải trí, truyện cổ tích Tấm Cám còn cho ta những suy ngẫm sâu sắc về cuộc đấu tranh giữa thiện và ác, giữa kẻ tốt và người xấu trong xã hội xưa và nay
II. Thân bài
1. Thế nào là cuộc đấu tranh giữa thiện và ác?
– Thiện: tốt đẹp, hợp với đạo đức
– Ác: tính hay gây tai họa, đau khổ cho người khác
⇒Cuộc đấu tranh giữa thiện và ác, giữa người tốt và kẻ xấu là cuộc đấu tranh với những điều xấu, điều ác gây tai họa cho con người để hướng tới những điều tốt đẹp, hợp đạo đức
2. Cuộc đấu tranh giữa thiện và ác trong truyện Tấm – Cám
– Cuộc đấu tranh thiện – ác diễn ra với hai mẹ con Cám đại diện cho cái xấu, cái ác:
+ Cám lười biếng nhưng muốn cướp phần thưởng là tấm lụa đào nên đã lừa Tấm lấy hết giỏ tép
+ Mẹ con Cám muốn diệt trừ người bạn duy nhất của Tấm: cá bống.
+ Mẹ con Cám không muốn cho Tấm đi xem hội, đã trộn thóc lẫn gạo, bắt Tấm nhặt riêng ra..
+ Mẹ con Cám đuổi cùng giết tận hòng chiếm đoạt vinh hoa phú quý, không cho Tấm con đường sống
– Tấm là đại diện cho “thiện”, đứng trước hành động của mẹ con Cám:
+ Ban đầu: Chỉ biết khóc
+ Bất bình trước những hành vi mẹ con Cám đã làm
+ Tấm có sự phát triển trong hành động, phản kháng, đấu tranh một cách mãnh liệt để giành và giữ lấy hạnh phúc thuộc về mình thông qua những lần hóa thân
+ Trước sự ngỡ ngàng và khát khao được xinh đẹp như chị, Tấm đã để Cám xuống hố, dội nước sôi cho trắng đẹp rồi chết
+ Dì ghẻ ăn mắm làm từ thịt con gái cũng kinh khiếp lăn ra chết.
⇒Có ý kiến đồng tình, có ý kiến phản đối kết thúc này bởi nó mâu thuẫn với sự hiền lành, thùy mị của Tấm⇒khẳng định Tấm là nhân vật chức năng, thực hiện việc tiêu diệt tận gốc cái ác
3. Cuộc đấu tranh giữa thiện và ác trong xã hội xưa và nay
– Từ truyện Tấm Cám, có thể thấy, hiện và ác là hai hiện tượng luôn song hành trong xã hội, không khó để bắt gặp các cuộc đấu tranh thiện- ác trong xã hội xưa:
+ Chu Văn An vì bất bình, luôn mong muốn đấu tranh tới cùng cho những điều chân chính, những điều “thiện” mà đang sớ mong vua chém đầu 7 tên gian thần nhưng không thành bèn từ quan về quê sống cuộc đời thanh bạch
– Ngày nay, rất nhiều những tấm gương chiến sĩ đã hy sinh thời gian, công sức và thậm chí là tính mạng để bảo vệ điều thiện đấu tranh cho điều ác:
+ Gần đây nhất là hai hiệp sĩ đường phố của Sài Gòn đã hy sinh tính mạng trên con đường đấu tranh cho điều thiện, ngăn chặn điều ác
⇒Những con người với cuộc đấu tranh không khoan nhượng vì điều thiện ấy xứng đáng được ngợi ca và trân trọng
4. Mục đích, ý nghĩa của cuộc đấu tranh giữa thiện và ác, giữa người tốt và kẻ xấu
– Tại sao lại cần có cuộc đấu tranh thiện- ác?
+ Lúc nào trong xã hội cũng luôn tồn tại hai điều này song song, thiện và ác là hai đối cực của nhau, nếu như xã hội toàn điều ác⇒con người rơi vào bi kịch, xã hội sẽ náo loạn
+ Ngược lại, nếu như xã hội ngập tràn những điều thiện⇒con người được sống, đón nhận những điều tốt đẹp, xã hội bình yên, con người phát triển
– Nhìn nhận thực tế dù một xã hội phát triển tới đâu thì đâu đó vẫn sẽ luôn tồn tại những điều xấu, điều ác, bới vậy cuộc đấu tranh thiện – ác là cuộc đấu tranh lâu dài
– Khẳng định dù cho cái xấu có mạnh đến đâu, điều ác có khủng khiếp như thế nào thì cuối cùng điều thiện vẫn sẽ luôn giành chiến thắng
III. Kết bài
– Khẳng định lại vấn đề nghị luận: Câu chuyện Tấm Cám đã để lại những bàn luận trên nhiều khía cạnh khác nhau giữa thiện và ác
– Liên hệ bản thân: Mỗi người cần nhận thức được ý nghĩa của cuộc đấu tranh thiện – ác để không ngừng vươn tới những điều thiện, như thế mới mong có thể trở thành một người tốt
Dàn ý – mẫu 2
1. Mở bài:
– Một trong rất nhiều ước mơ mà người xưa mong muốn là thiện thắng ác, tốt thắng xấu. Tấm Cám là truyện cổ tích tiêu biểu cho khát vọng ấy.
– Cuộc đấu tranh giữa thiện và ác, tốt và xấu không chỉ nóng bỏng trong cổ tích mà ngày nay vẫn còn nguyên giá trị của nó. Nghĩa là không chỉ xưa, mà ngay cả nay, con người chân chính luôn vươn tới khát vọng ấy.
2. Thân bài
a) Cuộc đấu tranh giữa thiện và ác, tốt và xấu được thể hiện trong truyện Tấm Cám.
+ Hoàn cảnh của Tấm: Mồ côi mẹ, cha mất sớm, ở mẹ con Cám, bị mẹ con Cám tìm mọi cách hãm hại.
+ Sự độc ác của mẹ con Cám:
Khi Tấm còn ở chung với mẹ con Cám: Tước đoạt mọi quyền lợi cả về vật chất lẫn tinh thần của Tấm.
Sau khi Tấm trở thành hoàng hậu: Lừa giết Tấm, giết cả những kiếp hóa thân của Tấm.
+ Nhận xét:
Mẹ con Cám là đại diện cho tuyến ác, cái ác càng lúc càng lộ liễu, tàn nhẫn, nhiều thủ đoạn.
Tấm là đại diện cho cái thiện. Cái thiện luôn bị cái ác chèn ép, hãm hại. Ban đầu, Tấm nhu nhược, bị động, chỉ biết trông chờ vào Bụt. Về sau, Tấm tự vươn lên, tự đấu tranh để giành hạnh phúc.
b) Suy nghĩ về cuộc đấu tranh giữa thiện và ác, tốt và xấu trong xã hội xưa và nay:
* Trong xã hội xưa:
– Cái ác thường có thế lực mạnh, bất chấp thủ đoạn để hãm hại cái thiện. Nạn nhân của cái xấu thường là những người có hoàn cảnh đặc biệt: cô bé mồ côi, những người có ngoại hình xấu xí nhưng có tấm lòng nhân hậu.
– Cái thiện không đơn độc mà luôn được sự giúp đỡ của mọi người.
– Cái thiện phải tự trưởng thành, tự đấu tranh để giành hạnh phúc. Trong cuộc đấu tranh đó cái thiện có thể phải trải qua nhiều thử thách, nhưng kết quả cuối cùng cái thiện luôn chiến thắng cái ác, cái ác luôn bị trừng phạt.
– Truyện Tấm Cám cũng không ngoại lệ, Tấm là một cô bé từ nhỏ đã phải chịu sự thiệt thòi vì mất mẹ từ nhỏ, người cha lấy vợ lẽ đã có một người con riêng.…
+ Nêu dẫn chứng sự bất công mà cuộc đời đã giành cho Tấm (như làm lụng vất vả…).
+ Sự xuất hiện của Bụt => chỉ có những người có tấm lòng trong sạch mới có thể làm cảm động những thế lực siêu nhiên (như ông Bụt, bà Tiên..v..v)
* Trong xã hội ngày nay:
– Cái thiện và cái ác vẫn song song tồn tại và cuộc đấu tranh giữa thiện và ác, tốt và xấu trong xã hội vẫn còn mãi như một quy luật tất yếu.
– Cái ác càng nhiều thủ đoạn, càng thâm hiểm hơn.
– Cái thiện phải xây dựng được vị trí xã hội vững chắc, lập trường vững vàng, phải đoàn kết để chống cái ác.
* Rút ra bài học:
– Quy luật: “Ở hiền gặp lành, ác giả ác báo”
– Rút ra bài học cho bản thân
3. Kết bài
– Cuộc đấu tranh giữa thiện và ác, tốt và xấu không chỉ tồn tại trong xã hội xưa và nay mà còn tồn tại trong bản thân mỗi người.
– Cần phải xây dựng nhân cách tốt đẹp để vững vàng trước những tác động xấu.
– Kiên quyết đấu tranh chống cái xấu, cái ác trong xã hội.
Suy nghĩ về cuộc đấu tranh giữa cái thiện và cái ác trong truyện Tấm Cám – mẫu 1
Truyện cổ tích là nơi người Việt xưa gửi gắm những ước mơ, khát vọng của mình trong cuộc sống. Tấm Cám là một câu chuyện hay, tiêu biểu cho cuộc đấu giữa cái thiện với các ác trong xã hội xưa. Vấn đề đặt ra trong truyện vẫn còn nguyên giá trị hiện thực cho đến ngày nay.
Cuộc đấu tranh giữa cái thiện và cái ác trong xã hội xưa được khắc họa qua truyện Tấm Cám. Trong truyện, hoàn cảnh của cô Tấm rất đáng thương, mồ côi mẹ từ nhỏ, phải ở với mẹ con Cám, bị mẹ con Cám bóc lột cả về vật chất lẫn tinh thần. Qua đó, ta phần nào hình dung được sự độc ác, nham hiểm của mẹ con Cám. Khi cô còn ở với họ thì bị tước đoạt mọi quyền lợi mà lẽ ra cô xứng đáng được nhận với một nhân cách tốt đẹp như vậy. Sau khi cô trở thành Hoàng hậu, mẹ con họ vẫn không buông tha cho cô, luôn lừa giết cô và cả những lần hóa thân. Từ đó, ta thấy mẹ con Cám là đại diện cho cái ác, cho những điều xấu xa, thấp hèn, trái với lương tâm. Cái ác đó ngày càng lộ liễu, tàn nhẫn với nhiều thủ đoạn. Còn Tấm đại diện cho cái thiện, cho những điều tượng trưng cho chính nghĩa, lẽ phải. Cái thiện luôn bị cái ác chèn ép, bắt nạt, hãm hại. Ban đầu, Tấm nhu nhược, bị động, bị hãm hại chỉ biết khóc và trông chờ vào sự giúp đỡ của Bụt. Thế nhưng con người ta khi bị áp bức quá mức, bị dồn vào thế đường cùng, đi quá giới hạn mà lòng chịu đựng cho phép thì sẽ tự vùng lên, đấu tranh kiên quyết với cái ác để giành lại hạnh phúc cho mình.
Cuộc đấu tranh giữa cái thiện và cái ác trong xã hội xưa đã rất căng go, quyết liệt. Cái ác có thế lực mạnh, bất chấp thủ đoạn để hãm hại cái thiện. Nhưng cái thiện không đơn độc mà luôn có sự giúp đỡ của mọi người xung quanh. Cái thiện phải tự trưởng thành, tự đấu tranh để giành lại hạnh phúc. Trong cuộc đấu tranh đó, cái thiện luôn phải trải qua những gian nan, thử thách nhưng kết quả cuối cùng thì phần thắng vẫn nghiêng về cái thiện và cái ác sẽ bị trừng trị thích đáng giống như quy luật ở đời: ”Ở hiền gặp lanh, ác giả ác báo”.
Trong xã hội hiện đại ngày nay, cuộc đấu tranh ấy vẫn không ngừng nghỉ, vẫn đầy cam go, quyết liệt. Cái thiện và cái ác vẫn song song tồn tại. Cái ác ngày càng nhiều thủ đoạn tinh vi hơn, nham hiểm hơn. Các quan chức nhà nước biến chất dựa vào quyền lực và địa vị để tham ô, ăn hối lộ, vùi dập những người dám đấu tranh. Tiêu biểu như ông Nguyễn Đức Kiên Phó chủ tịch hội đồng quản trị ngân hàng ACB đã có những hành vi thu lợi nhuận bất chính, gây rối loạn thị trường tiền tệ, ảnh hưởng nghiêm trọng đến việc thực hiện chính sách tài chính của chính phủ. Giới xã hội đen bất chấp luật pháp, dùng bạo lực và đồng tiền để thực hiện các hành vi phạm pháp, khống chế người khác, trà đạp nhằm mục đích buôn bán chất cấm, phụ nữ và trẻ em. Những kẻ tha hóa, biến chất, lười lao động, ăn chơi xa đọa, sẵn sàng làm bất cứ chuyện gì trái với đạo nghĩa làm người để thỏa mãn mục đích cá nhân ích kỉ, xấu xa, bỉ ổi của mình mà không thèm quan tâm đến hậu quả về sau. Cuộc đấu tranh trong bản thân mỗi người để chống lại thói hư tật xấu như tham lam, ích kỷ, gian lận, . . . mới là gay go nhất bởi vì trong mỗi con người luôn tồn tại hai mặt tốt và xấu.
Hậu quả do cái gây ra cho xã hội là làm chậm phát triển kinh tế, xã hội, tạo nên sự bất ổn định về chính trị và đời sống của người dân. Gây ra tâm lý hoang mang, lo sợ, mất niềm tin trong các tầng lớp nhân dân. Ảnh hưởng nghiêm trọng đến sự phát triển chung của con người.
Nguyên nhân do luật pháp còn nhiều kẽ hở, tạo điều kiện cho các loại tội phạm, cơ quan thi hành luật pháp không phải lúc nào cũng nghiêm minh. Lòng tham lam kết hợp với sự ích kỉ, độc ác vẫn còn tồn tại trong một số bộ phận và ngay trong bản thân mỗi người. Ngoài ra, do sự phát triển của xã hội, sống đầy đủ, dư thừa, con người dần suy thoái cũng như xuống cấp về đạo đức và lối sống nên dễ xảy ra các hành vi phạm pháp. Mỗi người cần phải biết sống thiện. Nhưng sống nhu nhược, yếu đuối cũng không phải là sống tốt, trước cái ác con người phải kiên quyết đấu tranh để đòi lại những thứ đáng thuộc về mình.
Vậy trong cuộc sống, dù có thế nào đi chăng nữa thì cái thiện vẫn luôn chiến thắng cái ác. Chừng nào cái ác còn tồn tại, lương tâm đen tối của con người vẫn còn đó, cuộc đấu tranh xung đột giữa cái thiện và cái ác vẫn còn có những người bị chìm trong đau khổ. Thế nên con người cần phải cố gắng hoàn thiện bản thân mình để đến một ngày nào đó cái ác chỉ còn là trong truyện cổ tích mà thôi.
Suy nghĩ về cuộc đấu tranh giữa cái thiện và cái ác trong truyện Tấm Cám – mẫu 2
Trong truyền thống đạo đức của dân tộc ta, cái thiện luôn được trân trọng, đề cao. Đó là “mặt trời chân lý” để mỗi hành động, việc làm của con người hướng tới. Ngược lại, cái Ác luôn được lên án, ghét bỏ kết tội. Trong cuộc chiến giữa cái Thiện và cái Ác, dân gian luôn để cái thiên chiến thắng vẻ vang, đó là ước mơ cũng là sự thật ở đời. Câu chuyện cổ tích Tấm Cám sỡ dĩ được lưu truyền rộng rãi và có sức sống bền bỉ phần lớn vì đã phản ánh được sự chiến thắng của cái Thiện đối với cái Ác đúng như quan niệm của nhân dân: Một chiến thắng đi từ những phản ứng yếu ớt đến mạnh mẽ, từ bị động chịu áp lực đến chủ động phản kháng.
Như ta đã biết, truyện cổ tích ra đời và phát triển khi xã hội đã phân chia giai cấp. Truyện cổ tích phản ánh cuộc đấu tranh giai cấp ấy. Yếu tố kì ảo được sử dụng để hỗ trợ cho cái Thiện, giúp cái Thiện chiến thắng. Trong truyện cổ tích Tấm Cám, hai tuyến nhân vật Thiện – Ác phân ra rất rõ rệt. Cái Ác tiêu biểu là dì ghẻ và Cám, đây là hai nhân vật luôn có những hành động áp bức, bóc lột đối với nhân vật khác đồng thời chúng có những âm mưu thâm độc, những hành động độc ác mất hết tính người. Nhân vật Tấm lại đại diện cho cái Thiện, cô đẹp người đẹp nết nhưng phải chịu số phận hẩm hiu bất hạnh: mẹ mất sớm, bố nhu nhược, bị dì ghẻ và cô em cùng cha khác mẹ hiếp đáp.
Khi xã hội đã phân giai cấp, trong quan niệm của dân gian, cái Thiện đồng nghĩa với cái Đẹp, chúng luôn bị chà đạp, ghen ghét. Hơn thế cái Thiện, cái Đẹp còn là những điều thuộc về nhân dân lao động – giai cấp bị áp bức trong xã hội. Ngược lại, cái Ác cũng là cái Xấu, ban đầu chúng rất mạnh, có khả năng áp bức bóc lột cái Thiện, cái Đẹp. Chúng thuộc về giai cấp trên, giai cấp bóc lột trong xã hội.
Cái Thiện bị áp bức như thế nào?
Bao giờ bánh đúc có xương
Thì bà dì ghẻ mới thương con chồng.
Nó thật đúng với trường hợp của mối quan hệ của bà dì ghẻ và Tấm. Phận con chồng, Tấm phải quần quật làm việc nhà từ sớm đến tối, không chút ngơi nghỉ, trong khi đó, Cám con đẻ của dì ghẻ nhởn nhơ rong chơi, biếng nhác. Tấm bị nhiếc móc chửi bới, Cám được cưng nhiều dung túng. Sự bất công ấy được cụ thể trong tình huống hai chị em Tấm Cám đi bắt tép. Cám ham chơi, lười biếng nhưng nhờ xảo trá quỷ quyệt lại được phần thưởng. Chưa hết, mẹ con Cám còn luôn âm mưu triệt mọi nguồn vui sống, mọi mối giao lưu của cám đối với cuộc đời, cho dù đó là con cá bống !Sau đó, chúng ngăn cản Tấm đi dự dạ hội bằng mọi trở ngại cũng chỉ vì độc ác, ích kỷ.
Tấm, trước mọi hành hạ áp bức của mẹ con Cám. cô chẳng biết làm gì ngoài việc ôm mặt khóc. Cô nhẫn nhục nơi xó bếp chính nhà mình. Bị cướp mất cá. Khóc. Bị giết cá bống. Khóc. Không được đi dạ hội. Khóc. Không có quần áo đẹp. Khóc, . . .
Rõ ràng, ban đầu cái Thiện luôn tỏ một vẻ nhẫn nhục đến nhu nhược. Tuy nhiên, nhìn ở một góc độ nào đó, ta thấy được quan niệm “dĩ hòa vi quý”của dân gian. Không ai muốn ân oán chất chồng, chịu thiệt một phần để mong bình yên một thuở. Nhưng cây muốn lặng mà gió chẳng ngừng. Vậy đến một ngưỡng nào đó, cái Thiện sẽ vùng lên chống trả.
Ấy chính là cái Ác tàn nhẫn muốn độc chiếm sự sống, âm mưu sát hại cái Thiện. Cái thiện muốn sinh tồn phải chống trả. Và rất phù hợp với bản chất hiền hòa của cái Thiện, sự phản kháng đi từ yếu đến mạnh, từ bị động đến chủ động để rồi giành chiến thắng vẻ vang.
Mụ dì ghẻ và đứa con đẻ ác nghiệt không chiếm được ngôi vị hoàng hậu thì âm mưu giết Tấm. Bốn lần chúng ra tay thì bốn lần đều thất bại: chặt cây cau, giết chim vàng anh, chặt cây xoan đào, đốt khung cửi. Sau mỗi lần bị hại, Tấm không khóc nức nở nhịn nhục. Bị bức hại nàng hóa thân trở về lần đầu nàng chỉ nhắc nhở:
Phơi áo chồng tao thì phơi bằng sào
Chớ phơi bờ rào rách áo chồng tao.
Đây chỉ là tiếng nói của một linh hồn còn vương vấn dân gian. Cụ thể là nhớ nghĩa cũ duyên xưa trở về thăm lại (chồng). Dù biết mình bị giết hại, Tấm không hề oán than, thù hận mẹ con Cám.
Đến lần bị giết hại thứ hai sự tình đã khác. Tấm không nhắc nhở Cám nữa mà lặng lẽ giành lại hạnh phúc của mình. Nàng hóa thân thành cây xoan đào, ngày ngày che mát cho vua, ở bên chồng về tình nghĩa cũ. Rõ ràng là ở đây có một sự thay đổi về thái độ. Tấm đã ý thức sâu sắc về sự mất mát của mình, nàng chủ động tìm lại nó. Tiến thêm một bước nữa, cô còn chủ động tìm đến kẻ thù răn đe:
Kẽo cà kẽo kẹt
Lấy tranh chồng chị, chị khoét mắt ra.
Tư thế của Tấm bây giờ đã khác trước. Lần trước nàng xác định quan hệ ngang bằng với Cám “tao – mày”; giờ đây nàng coi mình là người trên xưng “chị”. Không chỉ hiểu về nỗi mất mát nàng còn thấm thía căn nguyên của nỗi đau đời mình. Nàng biết mình bị “tranh chồng” và sự đe dọa của Tấm thật quyết liệt “khoét mắt ra”.
Lần hóa thân cuối cùng của Tấm đã quyết tâm vùng dậy làm chủ cuộc đời. làm chủ hạnh phúc của mình. Quả thị thơm lừng như vẻ đẹp nơi cô Tấm ngát hương. Nàng trở về con người để chủ động tận hưởng hương thơm và mật ngọt cuộc sống -thứ mà nàng đáng được hưởng và thật sự đã và đang được hưởng. Đây là một kết thúc có hậu, là khúc khải hoàn viên mãn của cái Thiện trong cuộc đời này.
Sự trở về của cô tấm trong ngôi vị hoàng hậu, sự chiến thắng trọn vẹn của cái Thiện đã chứng minh cho quy luật “Ác giả ác báo”, “Ở hiền gặp lành”. Song cái Thiện đã trải qua bao áp bức, bất công, muốn có kết quả tốt đẹp cuối cùng cái Thiện không thể mãi nhu nhược, nhún mình. Nó phải chủ động đứng dậy giành lại quyền sống quyền hạnh phúc.
Ra đời từ thuở xa xưa trong lịch sử dân tộc, cho đến ngày nay và sẽ mãi mãi mai sau, câu chuyện Tấm Cám được người Việt giữ gìn, truyền lại cho nhau như người xưa giữ lửa và truyền lửa qua mỗi nếp nhà. Ấy là ngọn lửa cho truyền thống dân tộc, truyền thống yêu cái thiện ghét cái Ác. Quan trọng hơn đó là truyền thống đấu tranh với cái Ác để chiến thắng vẻ vang.
Suy nghĩ về cuộc đấu tranh giữa cái thiện và cái ác trong truyện Tấm Cám – mẫu 3
Tấm Cám là một câu chuyện cổ tích kinh điển của dân tộc Việt Nam. Nó mang đậm tính chất giáo dục con người. Thông qua câu chuyện cuộc đời cô Tấm, câu chuyện đã đánh bật lên mâu thuẫn giữa thiện và ác trong xã hội. Tôi đã nghe bà kể từ lâu nhưng giờ đây khi có cơ hội ngồi suy nghĩ và phân tích tôi mới có thể cảm nhận được bài học đạo lý mà câu chuyện này muốn truyền đạt.
Sớm mồ côi cha mẹ, cô Tấm sống trong sự ghẻ lạnh của dì ghẻ và Cám. Hằng ngày cô phải làm mọi công việc chỉ để đổi lấy đòn roi của gì và những câu mắng chửi của em. Cuộc sống cứ như thế trôi qua để lại cho cô gái hiền lành những vết thương khó có thể lành. Không ai biết về cô, không ai làm bạn cùng cô trong những đêm buồn tủi cô Tấm chỉ biết khóc. Dù nỗi đau nối tiếp nỗi đau, vết thương in thêm nhưng vết thương nhưng cô vẫn giữ trọn chữ hiếu cùng gì và nghĩa với đứa em cay ác. Nếu tôi được nói một câu cùng cô, tôi sẽ nói rằng Cô yếu đuối quá cô Tấm à! Hạnh phúc thật sự chỉ do bản thân mình tự mang lại mà thôi, vậy tại sao cô không thử đừng dậy đấu tranh cho bản thân mình?
Từ xưa đến nay, hình ảnh cô Tấm đã trở thành một khuôn mẫu để đánh giá nét đẹp của người phụ nữ. Cô Tấm xinh đẹp, nhân hậu, chăm chỉ và cô rất hiếu thảo. Nhưng cô không được sống trong hạnh phúc thứ mà đáng lẽ cô phải được nhận để xứng đáng với nhân cách tốt đẹp của mình.
Việc hằng ngày dì ghẻ và Cám luôn ngược đãi cô Tấm đã thể hiện rõ cho chúng ta thấy được mâu thuẫn xã hội đã hình thành từ rất lâu. Từ khi con người hình thành tri thức, cái thiện và cái ác đã cùng song hành trong xã hội. Không nơi nào tồn tại toàn những người tốt, và cũng sẽ chẳng thể có một xã hội với tất cả nhưng công dân xấu cả. Cái tốt cái xấu đã và đang hiện hữu trong mỗi chúng ta, thật sai lầm khi chúng ta sống mà chỉ cố gắng làm điều tốt! Người tốt thật sự là người biết tự nhìn nhận ra những sai lầm của bản thân và tránh lặp lại chúng.
Trở lại cùng câu chuyện của cô Tấm, ở đoạn kết chúng ta thấy được một kết thúc đẹp cho nhân vật chính của chúng ta nhưng ít ai nhận ra rằng để đạt được hạnh phúc đó thì cô Tấm đã phải đứng đấu tranh vô cùng vất vả. Cô chết đi và sống lại bao nhiêu lần để có được cái hạnh phúc ấy? Giả sử câu chuyện ấy kết thúc tại thời điểm cô Tấm chết, Cám làm hoàng hậu và hạnh phúc sông cùng vua và người mẹ độc ác của mình đến cuối đời thì sao? Lúc đó bạn sẽ không thể 1 lần nhìn thấy 2 tiếng “hòa bình” trong xã hội này đâu. Khi ấy những gì mà trẻ con đến trường nhận được là lòng thù hận, sự ích kỷ và đố kỵ. Hãy tưởng tượng một buổi sáng bạn bước ra đường, vô tình bạn thấy một bà cụ vấp ngã và tất cả mọi người chung quanh bạn vẫn dửng dưng bước đi? Tưởng tượng rằng bạn phải đến viện bảo tàng để đọc được cuốn tiểu thuyết “Những người khốn khổ” của H. Way mà lúc này nó bị xem là tư tưởng phát-xít ??? Và thử tưởng tượng rằng một ngày nọ. . . Đèn đỏ, xe cộ đậu chỉnh tề ngay sau vạch trắng. Một va chạm xảy ra và hai thanh niên rồi rít xin lỗi nhau. Anh cảnh sát giao thông nhìn cả hai trìu mến rồi tặng mỗi người một cái nón bảo hiểm.
Sếp đứng ở cổng, dịu dàng bắt tay từng người và hỏi lương có đủ sống không làm chị lao công xúc động nấc lên từng chập. Bản tin trên đài truyền hình cho biết giá cả đang giảm trong khi mỗi người ai cũng được tăng hai bậc lương khiến mấy chị nhà bếp vỗ tay rần rần.
Ở các khu phố, người ta gõ cửa từng nhà để tặng sách giáo khoa cho trẻ. Chỉ cần một tiếng ho là xe cấp cứu chạy đến tức thời. Mưa, người dân mở cửa cho khách bộ hành trú nhờ. Tụi nhỏ thích nghịch nước khóc rấm rứt vì không tìm đâu ra một đoạn đường ngập nước. Ông giám đốc công ty giải trí tức thời lên tivi hứa sẽ xây thật nhiều công viên nước miễn phí cho bọn trẻ.
Cái ác có thể mạnh nhưng không thể tồn tại vĩnh viễn, cái thiện có thể yếu nhưng sẽ vẫn luôn tồn tại để đấu tranh chống lại cái ác. Và như thể là một chân lý, người ở hiền thì sẽ gặp lành và kẻ gieo gió ắt cũng có ngày gặp bão.
Suy nghĩ về cuộc đấu tranh giữa cái thiện và cái ác trong truyện Tấm Cám – mẫu 4
Tấm Cám là một truyện cổ tích thần kì có nhiều tình tiết bi thảm, éo le dữ dội phản ánh cuộc đời đấu tranh khốc liệt giữa cái thiện và cái ác, giữa người tốt và kẻ xấu trong cuộc đời.
Phần đầu của truyện rất gần gũi với cuộc sống đời thường: bi kịch đầy nước mắt và tiếng thơ dài của những đứa trẻ mồ côi ở với mụ dì ghẻ tham lam, ác độc và đứa em cùng bố khác mẹ có tính ghen ghét. Tấm phải làm quần quật, đầu tắt mặt tối, ăn đói mặc rách, còn Cám thì được ăn trắng mặc trơn, không phải mó tay động chân tới bất cứ công việc nào. Chỉ cần giành được ái yếm đỏ mà Cám đã đánh lừa chị để trút sạch tét trong giỏ chị. Mẹ con mụ dì ghẻ đã âm mưu, thủ đoạn bắt giết con bống là một hành động cực kì nhẫn tâm và độc ác nhằm tước đoạt niềm vui nhỏ nhoi, bình dị của Tấm, đẩy Tấm vào con đường đau khổ, cô đơn. Cái kế trộn đấu thóc lẫn đấu gạo bắt Tấm ngồi nhặt, không cho tấm đi hội đã cho thấy cái thói ghét ghen, lòng dạ đen tối, tâm lý sống nhỏ nhen của mụ dì ghẻ – một mụ đàn bà mất hết cả tình người. Nếu Tấm có được đi hội thì cô cũng không thể đi được khi chỉ có váy áo rách rưới mặc trên người.
“Mấy đời dì ghẻ lại thương con chồng!” cảnh mẹ con mụ dì ghẻ đối xử độc ác, tàn nhẫn với Tấm là chuyện nhan nhản trong cuộc đời xưa nay, mỗi người trong chúng ta đã từng nghe thấy và từng biết. Cái ác và bộ mặt của những kẻ như mụ dì ghẻ trong truyện “Tấm Cám”, trong xã hội làm cho bất cứ ai cũng phải ghê sợ và khinh bỉ.
Sự xuất hiện nhiều lần của nhân vật Bụt đã là cho nước mắt của Tấm ngừng chảy, vơi bớt tiếng thở dài. Bụt đã bày cho Tấm cách nuôi bống, gọi bống để có niềm vui, được sống trong “tình bạn”. Bụt đã bày cho Tấm cách gọi đàn chim sẻ bay đến nhặt thóc giúp Tấm. Bụt đã bày cho tấm cách chôn xương bống vào chân giường để sau này có áo quần lụa mớ bảy mớ ba, có dây thắt lưng lụa thiên lý, có nón quai thao, có giày thêu và ngựa tía để đi hội. Tiếng nói của Bụt mới chan chứa yêu thương, mới nhiệm mầu biết bao! Nhờ Bụt mà Tấm trở nên xinh đẹp, mới được đi hội. Nhờ Bụt mà Tấm được trở thành hoàng hậu, được sống trong cuộc đời vinh hoa, phú quý.
Bụt trong cổ tích “Tấm Cám” là hiện thân của niềm mơ ước của nhân dân lao động về sự đổi đời, về hạnh phúc. Những gì không thể xảy ra trong cuộc đời thì chỉ có thể ở trong mơ ước. Mơ ước ấy đã thể hiện triết lý về niềm tin “ở hiền gặp lành” của nhân dân ta. Cuộc đời nhiều đắng cay, đen tối, bị cái ác bủa vây, vùi dập, cuộc đời nhiều máu và nước mắt, nên nhân dân mới mơ ước được đổi đời.
Truyện cổ tích “Tấm Cám” đẹp về một giấc mơ đổi đời làm cho mỗi chúng ta xúc động:
“Ở hiền thì lại gặp hiền
Người hay thì gặp người tiên độ trì
Mang theo truyện cổ tôi đi
Nghe trong cuộc sống thầm thì tiếng xưa”.
(Truyện cổ tích nước mình – Lâm Thị Mỹ Dạ)
Phần hai của truyện cổ tích “Tấm Cám” phản ánh cuộc đấu tranh giữa cái thiện và cái ác diễn ra không ngừng, càng về sau càng trở nên dữ dội, khốc liệt. Mẹ con mụ dì ghẻ tìm đủ mọi mưu mô, thủ đoạn tàn ác, dã man để tiêu diệt Tấm đến cùng, quyết giành cho được vinh hoa, phú quý.
Hoàng hậu Tấm về quê giỗ cha. Tấm trèo cau hái quả để cúng cha. Mụ dì ghẻ đã cầm dao đẵn gốc cau, Tấm ngã lộn cổ xuống ao chết. Mụ dì ghẻ đưa Cám vào cung lấy vua thay Tấm. Tấm hóa thành chim vàng anh đem lại niềm vui cho vua. Vàng anh hay hồn Tấm cất tiếng oan: “Giặt áo chồng tao thì giặt cho sạch / Giặt mà không sạch, tao rạch mặt ra”.
Chim vàng anh bị Cám bắt giết thịt. Lông chim vàng anh hóa ra hai cây xoan đào rợp bóng rất đẹp. vua sai lính hầu mắc võng vào hai cây xoan đào nằm nghỉ hóng mát. Cám sai thợ chặt cây xoan đào đóng khung cửi. Cám vừa ngồi vào khung cửi đó thì nghe khung cửi nguyền rủa: “Cót ca cót két / Lấy tranh chồng chị / Chị khoét mắt ra!”.
Cám đốt khung cửi, đem tro đi đổ. Từ đống tro lại mọc lên cây thị xanh tốt. Thị ra hoa, kết trái. Chỉ có một quả thị trên cành, tỏa mùi thơm ngào ngạt. Thị đã rụng vào bị bà lão hàng nước… Cô Tấm tái sinh. Cô Tấm xinh đẹp từ trong quả thị bước ra, trở lại với cuộc đời. Nhà vua chỉ nhìn qua miếng trầu têm cánh phượng mà nhận ra Tấm, người vợ xinh đẹp, yêu thương của mình.
Sau khi bị giết, Tấm không ngừng tái sinh, phục sinh nhưng đã bị Cám tìm đủ mọi cách tàn sát, hủy diệt. Chim vàng anh bị Cám giết thịt. Cây xoan đào bị Cám đốn. Khung cửi bị Cám đốt. Cây thị mọc lên tươi tốt. Thị kết trái. Tấm được phục sinh rồi được gặp lại nhà vua. Đó là những kiếp luân hồi của Tấm. Đó là sức sống mạnh mẽ, bất diệt của Tấm. Tấm bị sát hại, nhưng hồn Tấm vẫn căm giận kết án kẻ độc ác đã giết chết mình.
Quá trình biến hóa của Tấm trong phần hai truyện cổ tích “Tấm Cám” đã thể hiện sức chiến đấu kiên cường bất khuất, sức sống mạnh mẽ bất diệt của nhân dân lao động, của cái thiện trước cái ác, trước mọi thế lực đen tối và tàn bạo, trước mọi âm mưu quỷ quyệt. Cho dù bị giết chết, bị xé xác, bị phanh thây, cho dù bị đốt xác thì Tấm vẫn bất diệt!
Phần cuối của truyện là kết cục đáng đời của hai mẹ con người đàn bà tham lam, độc ác và quỷ quyệt. Cám chui xuống hố sâu, bị dội nước sôi mà chết. Mụ dì ghẻ thấy Cám chết rồi cũng lăn đùng ra chết. Hành động trả thù của Tấm và cái chết của hai mẹ con Cám đã thể hiện cuộc đấu tranh đẫm máu giữa cái thiện và cái ác, giữa người tốt và kẻ xấu trong cuộc đời xưa, nay. Đó là mơ ước của những con người bị áp bức, bị vùi dập. Và đó cũng là triết lý, là niềm tin của nhân dân: “Ác giả ác báo”.
Trên con đường đi tìm chân lý, tìm ấm no hạnh phúc, những truyện cổ tích thần kỳ như truyện “Tấm Cám” mãi mãi là bài ca về những mơ ước đẹp, giàu nhân bản cho ta niềm vui, niềm tin và sức mạnh trừng phạt cái ác, chiến thắng cái ác.
Suy nghĩ về cuộc đấu tranh giữa cái thiện và cái ác trong truyện Tấm Cám – mẫu 5
Dù có bất kì ở xã hội nào chế độ nào thì vẫn luôn tồn tại hai mặt tốt và xấu, thiện và ác. Chính vì thế cuộc đấu tranh giữa cái thiện và cái ác vẫn là tâm điểm của mọi sự chú ý. Nếu bạn đã từng đọc truyện Tấm Cám bạn mới thấy được cuộc đấu tranh ấy khốc liệt thế nào. Và nó cũng góp phần thể hiện những khía cạnh khác của xã hội xưa và nay.
Câu chuyện Tấm Cám là một câu chuyện cổ tích được xây dựng trên trí tưởng tượng phong phú của tác giả dân gian và thể hiện mong muốn của họ gửi gắm vào cuộc sống. Câu chuyện xoay quanh nhân vật Tấm một đứa trẻ bất hạnh mồ côi cha mẹ từ thuở tấm bé. Tấm phải sống trong sự ghẻ lạnh ganh ghét của mẹ con dì ghẻ là mẹ con nhà Cám. Họ hết lần này đến lần khác chèn ép và áp bức Tấm. Thân phận yếu đuối Tấm chỉ biết nhẫn nhịn cam chịu mỗi lần ấm ức khóc Bụt lại hiện lên để giúp đỡ Tấm. Cho đến khi Tấm được làm hoàng hậu mẹ con nhà Cám vẫn tìm cách giết Tấm hết lần này đến lần khác. Mẹ con Cám bày mưu để Tấm trèo cau ngày giỗ cha rồi ở dưới chặt cây cau, Tấm chết hóa thành chim Vàng anh. Cám giết chim vàng anh Tấm hóa thành cây xoan đào Vua mắc cửi hóng mát, Cám chặt cây xoan đào làm khung cửi. Khung cửi chửi Cám, Cám đem đốt rồi rắc tro quanh gốc thị, kì lạ cây thị chỉ duy nhất có một quả. Rụng vào bị của bà cụ bán nước bà cụ mang về để ngửi. Ngày ngày Tấm chui từ quả thị ra nấu cơm, dọn nhà cho bà cụ. Bà cụ nhìn thấy từ đó hai người sống nương tựa vào nhau. Nhà vua đi qua tình cờ gặp lại Tấm hai vợ chồng về chung sống hạnh phúc. Thấy chị trở về lại xinh đẹp Cám lân la hỏi chị bí quyết Tấm bày cách cho Cám bằng việc đào một hố sâu rồi nhảy xuống đó. Tấm ở trên đổ nước sôi xuống giết chết Cám. Cám chết, Tấm lấy đầu lâu làm mắm gửi cho mụ dì ghẻ ăn. Mụ ăn đến cuối thấy đầu lâu thì lăn đùng ra chết.
Người xưa đã xây dựng nên hai tuyến nhân vật vô cùng điển hình đại diện cho hai thế lực trong xã hội: Tấm đại diện cho sự thiện lương còn Cám với dì ghẻ đại diện cho cái xấu. Cái thiện là những hành động suy nghĩ tích cực giúp ích cho xã hội. Còn cái ác đó chính là những điều xấu xa làm hại đến con người và cần phải loại trừ trong cuộc sống. Mỗi lần bất hạnh Tấm chỉ biết khóc lóc, đau khổ và mỗi lần như thế Bụt lại hiện lên giúp Tấm giải quyết mọi chuyện. Bụt ở đây chính là đại diện cho cái thiện là đại diện cho số đông những người yêu cái thiện. Những tình huống hư cấu trong truyện là tác giả dân gian sáng tạo nhằm xoa dịu đi sự phẫn nộ của người dân và khẳng định quy luật ở hiền gặp lành. Tấm dù không mạnh mẽ một mình đơn độc nhưng cuối cùng Tấm vẫn chiến thắng những thế lực bạo tàn.
Câu chuyện Tấm Cám phản ánh ước mơ khát vọng bình yên vào cuộc sống. Sự chiến thắng của Tấm chính là sự chiến thắng tất yếu của chân lí. Hành động cuối cùng của Tấm gây nên nhiều tranh cãi cho độc giả. Tuy nhiên nếu bạn đặt nó trong hoàn cảnh bấy giờ thì bạn mới thấy nó hợp lí. Mẹ con Cám đã cố tình bao lần giết chết TẤm một cách tàn nhẫn. Vì thế cái kết cục đó cũng là hoàn toàn dễ hiểu và hợp lí.
Nhưng trên thực tế, rất nhiều những người hiền lành tử tế thì đều không chiến thắng nổi cái ác. Nhất là ở xã hội phong kiến lúc bấy giờ nó bắt ai chết đều phải chết. Cũng chẳng có ông Bụt nào có thể xuất hiện hết lần này đến lần khác được. Câu chuyện chỉ là sự thêu dệt của người dân nhằm nói lên sự khát vọng của xã hội xưa.
Trong cuộc sống hiện tại cũng vậy, không phải lúc nào cuộc chiến giữa cái thiện và cái ác cũng dành phần thắng. Bạn có thể nhận cuộc đấu tranh ấy ở bất kì đâu trong các gia đình đến ngoài xã hội. Anh em tranh chấp đất đai tiền bạc cha mẹ để lại….Vậy làm sao để công bằng luôn hiện hữu khắp nơi? Vậy thì trước hết bản thân mỗi con người phải thiện lương phải nhận biết được cái tốt và cái xấu để mạnh mẽ lên án và loại trừ nó. Tuyệt đối đừng nên để bản thân mình dính vào những điều sai trái. Bên cạnh đó cũng không nên xa lánh những kẻ có lỗi và biết hối lỗi.
Con người sinh ra ai cũng mong những điều tốt đẹp dành cho mình nhưng thực tế cuộc sống không phải lúc nào cũng thuận buồm xuôi gió. Hãy giữ cho mình một tâm hồn lương thiện, thanh cao vì nó sẽ khiến cuộc sống của bạn trở nên ý nghĩa và xã hội tốt đẹp văn mình hơn.
Suy nghĩ về cuộc đấu tranh giữa cái thiện và cái ác trong truyện Tấm Cám – mẫu 6
Vạn vật tồn tại trên thế giới này đều luôn tồn tại những mặt hoàn toàn đối lập. Những mặt đối lập ấy là những đối cực va đập vào nhau giúp cho sự vật trở nên tốt hơn, hoàn thiện hơn. Con người ta cũng thế, luôn tồn tại cái thiện, cái ác trong tâm hồn mình. Để hoàn thiện hơn, con người ta sẽ phải luôn đấu tranh giữa cái thiện, cái ác, giữa người tốt và kẻ xấu, như trong câu chuyện cổ tích Tấm Cám đã gợi nhắc.
Tấm Cám là câu chuyện cổ tích không còn xa lạ với người dân Việt Nam từ bao đời nay. Bởi cô Tấm gắn liền với hình ảnh quả thị và sức sống mãnh liệt với những lần hóa thân thần kì. Tấm là một đứa trẻ mồ côi, sống với dì ghẻ và cô con gái của mụ trong một căn nhà. Cô Tấm là người hiền lành, chịu thương chịu khó nên luôn nhận phần thua thiệt về mình, phải chịu cảnh sống tủi nhục, bị đàn áp và bóc lột. Mỗi lần uất ức, Tấm chỉ biết khóc lóc. Khi ấy, Bụt – nhân vật thần kì trong những câu chuyện cổ tích, cũng là người giúp Tấm thực thi công lí, sẽ hiện lên giúp đỡ cô. Để được trở lại làm hoàng hậu, Tấm đã bị mẹ con Cám tìm cách giết hại hết lần này đến lần khác: từ hóa thành chim vàng anh rồi bị giết, hóa thành cây xoan đào rồi bị đẵn, hóa thành khung cửi rồi bị đốt đến hóa thành quả thị rơi vào cái bị của bà lão. Cuối cùng, Tấm cũng được trở lại làm người, xinh đẹp hơn xưa gấp bội phần, được đoàn tụ với hoàng tử và trở về trừng trị mẹ con Cám.
Câu chuyện cổ tích ấy cũng có cái kết có hậu giống như biết bao câu chuyện cổ tích khác, rằng cái thiện sẽ chiến thắng cái ác dù có trải qua biết bao biến cố thăng trầm đi chăng nữa. Tấm là hiện thân cho cái thiện trong tâm hồn của ta, hiện thân của người tốt trong xã hội, còn Cám là hiện thân của cái ác, của người xấu xa trong cuộc sống. Sự chuyển biến mạnh mẽ của Tấm trong câu chuyện từ việc thụ động, chỉ biết khóc lóc, bất lực và trông chờ sự giúp đỡ của người khác (ông Bụt) đã trở thành một người chủ động trong cuộc đấu tranh giành lại hạnh phúc của chính mình. Tấm phải chết đi sống lại không biết bao nhiêu lần, mỗi lần sống lại, mức độ cảnh cáo và trả thù mẹ con Cám lại tăng thêm một bậc. Cuối cùng là cái chết đã được định sẵn cho mẹ con Cám. Họ phải trả giá cho những điều độc ác, xấu xa mà mình đã làm. Đó cũng chính là chân lí và niềm tin bất diệt của người xưa vào công bằng xã hội, vào chân lí: ở hiền gặp lành, ác giả ác báo.
Cuộc sống ngày càng hiện đại, con người phát minh ra những công cụ khiến cho cuộc sống của mình trở nên tốt hơn rất nhiều so với thời kì sơ khai của loài người. Thế nhưng, hệ lụy kéo theo đằng sau đó là con người trở nên yếu đuối và đánh mất mình. Họ quên mất rằng, cái ác, cái xấu luôn luôn tồn tại và hiện hữu trong bản thể của mình. Họ mải mê với những cuộc vui thâu đêm suốt sáng, với những cuộc nhậu nhẹt chơi bời ngày này qua ngày khác. Chính những lúc ấy, cái ác sẽ lấn át cái thiện, sẽ lên ngôi để ngự trị và chi phối con người. Con người thường không có khả năng phòng vệ với những điều nhỏ nhặt. Nhưng chính những điều nhỏ nhặt mà họ tặc lưỡi cho qua ấy lại là mầm mống để cho cái ác lớn lên. Đôi khi, chỉ là những xích mích nhỏ trong gia đình, qua thời gian nó cũng trở thành mâu thuẫn lớn để rồi anh em trong gia đình nhẫn tâm giết nhau, trở mặt thành thù. Gia đình tan nát, người chết, kẻ tù tội. Bỗng chốc, cái gọi là sợi dây liên kết của gia đình đã bị chính những điều nhỏ nhặt ấy cắt đứt. Ngoài xã hội kia, cái ác lại càng hiện hữu một cách rõ ràng hơn nữa. Người ta phải đánh đổi nhiều thứ để có cuộc sống hiện đại, khi cái tôi của mình được đề cao. Đó chính là sự thờ ơ, vô cảm, lãnh đạm giữa con người với con người. Chúng ta đang thờ ơ trước nỗi đau của đồng loại. Chứng kiến cảnh tai nạn giao thông, cảnh bạn bè bị ức hiếp ta không mảy may nghĩ tới việc sẽ giúp đỡ họ. Ta chỉ đứng lại tò mò rồi vội vàng lướt qua như thể đó không phải là việc mà ta có thể can dự vào. Chao ôi, còn đâu quãng thời gian mà con người ta sẵn sàng chia đôi sẻ nửa bát cơm của mình trong những ngày đói cho nhau. Ngày xưa ấy, dù nghèo, nhưng vui, con người sống với nhau tình nghĩa lắm.
Trên thực tế, không hề có ông Bụt nào tồn tại. Ông Bụt trong câu chuyện chính là lý trí, sức mạnh tinh thần của mỗi người – thứ ta có thể dùng để chống lại cái ác trong cuộc đấu tranh giữa cái thiện và cái ác. Không có ai sinh ra đã là người xấu. Chỉ là trong suy nghĩ của họ, cái thiện chưa đủ mạnh hoặc trong khoảnh khắc ấy, họ đã để cái ác lấn át mất phần lương thiện trong mình. Lòng trắc ẩn và tình thương luôn tồn tại trong ta. Chỉ có điều, ta có đủ tỉnh táo và lí trí để giữ vững nó trong cuộc đấu tranh thiện ác khi mà ranh giới của chúng mong manh như sợi chỉ.
Con người ta luôn tin vào chân lí cái thiện sẽ chiến thắng cái ác. Đó trở thành sức mạnh tinh thần khiến cho người ta vượt qua hết thảy những khó khăn, bất trắc của cuộc sống. Bởi vì khi con người ta còn tin, họ vẫn có thể bước đi tiếp dù dưới chân họ là than hồng hay gai nhọn, phía trước có là biển cả hay núi cao thì họ vẫn cứ bước. Vì họ có chỗ dựa tinh thần. Chỉ cần có thế. Nhưng không phải lúc nào cái thiện cũng chiến thắng cái ác. Bởi lẽ, khi đặt nó trong mối tương quan với những vấn đề khác, cái thiện có khi phải chùn bước. Anh em trong một gia đình, có thể chỉ vì ghét nhau mà ruồng bỏ mối quan hệ ruột thịt được hay không? Cho nên, cái chúng ta có thể làm chính là sự thiện lương trong mỗi con người phải luôn lớn hơn cái tôi ích kỉ cá nhân. Mỗi chúng ta cần phải tự ý thức về việc đấu tranh không ngừng với những dục vọng tầm thường, với cái ác và suy nghĩ nhỏ nhen, ích kỉ để hoàn thiện bản thân, để cái tốt trong ta lớn dần lên. Vì, chỉ khi gieo xuống một hạt mầm hạnh phúc, chăm bón nó hằng ngày bằng suy nghĩ tích cực cùng trái tim yêu thương, nó sẽ nảy mầm, xanh tốt và chẳng bao lâu nữa, nó sẽ thành một cây đại thụ với cành lá sum suê, che mát cả tâm hồn con người ta.
Trong cuộc chiến giữa cái thiện và cái ác, chắc chắn không có sự khoan nhượng và cũng sẽ không có hồi kết. Muốn hoàn thiện hơn, ta buộc lòng phải đấu tranh với chính cái ác tồn tại trong mình và không thể làm ngơ khi cái ác đang diễn ra ngay trước mắt. Chỉ khi ấy, xã hội này mới nhân văn, người với người mới sống với nhau vì tình thương chứ không phải là sự lừa lọc, gian dối.
Suy nghĩ về cuộc đấu tranh giữa cái thiện và cái ác trong truyện Tấm Cám – mẫu 7
Nếu như tục ngữ thiên về biểu hiện trí tuệ của nhân dân trong việc nhận thức thế giới, xã hội và con người, ca dao là tiếng nói tình cảm của người lao động thì truyện cố tích lại thể hiện cuộc đấu tranh giữa cái thiện và cái ác, giữa người tốt và kẻ xấu trong xã hội xưa. Một trong những truyện cổ tích thể hiện cuộc đấu tranh gay go và quyết liệt ấy là truyện Tấm Cám. Qua câu truyện này, nhân dân ta ca ngợi cái thiện, cái tốt và phê phán cái xấu, cái ác.
Để biết được nhân vật nào đại diện cho cái thiện, cái tốt, nhân vật nào đại diện cho cái xấu, cái ác, trước hết chúng ta phải hiểu thế nào là thiện, là tốt? Thế nào là xấu là ác? Thiện, tốt là những biểu hiện đáng quý về tư cách đạo đức, hành vi, quan hệ phù hợp với đạo đức của nhân dân. Còn xấu, ác chỉ những người hoặc việc thường gây đau khổ, tai hoạ cho người khác.
Như vậy, trong truyện cổ tích Tấm Cám, hai tuyến nhân vật được phân định rất rõ ràng. Một tuyến nhân vật đại diện cho cái thiện, cái tốt là Tấm, ông Bụt, bà lão hàng nước,… mà Tấm là nhân vật chính. Một tuyến nhân vật đại diện cho cái xấu cái ác là mụ dì ghẻ, Cám. Mụ dì ghẻ và Cám đã tìm mọi cách hãm hại Tấm. Có thể nói sự hãm hại này không chỉ một lần mà xảy ra nhiều lần. Ngay từ buổi đầu Cám đã lừa dối Tấm và cướp đi thành quả lao động của Tấm. Phải lặn lội, chăm chỉ, Tấm mới bắt được nhiều tôm tép. Cám lười biếng nhưng lại lừa chị để trút giỏ tép của chị, cướp công của chị. Giả sử chỉ như thế thôi, cũng đủ cho ta lên án Cám về sự giả dối. Đằng này, hết lần này đến lần khác, mẹ con nhà Cám tìm cách hãm hại Tấm. Tấm chỉ có con cá bống làm bạn, nào có ảnh hưởng, có tổn hại gì đâu đến mẹ con nhà Cám. Ấy vậy mà mẹ con nhà Cám cũng tìm cách giết bống. Ngày giỗ bố, Tấm về nhà trèo lên hái cau, mẹ con nhà Cám đã chặt cau, Tấm hoá thành chim vàng anh. Mẹ con nhà Cám lại giết chim vàng anh, Tấm hóa thành cây xoan đào. Cây xoan đào bị chặt, đóng khung cửi. Khung cửi lại bị đốt. Cuối cùng, Tấm hoá thành quả thị. Mẹ con nhà Cám đã giết Tấm quá nhiều lần. Lần sau, hành động của mẹ con nhà Cám lại độc ác, dã man hơn lần trước.
Như vậy, trong cuộc sống xưa, cái ác, cái xấu thuộc về giai cấp thống trị. Trong cuộc đấu tranh, người bị áp bức thường bị thiệt thòi chính là người dân lao động. Vì vậy, nhân dân gửi gắm ước mơ về sự công bằng trong xã hội qua các tác phẩm văn học dân gian. Trong truyện Tấm Cám, ước mơ về công bằng được gửi gắm qua các nhân vật mang yếu tố thần linh, qua nhân vật Tấm.
“Con giun xéo lắm cũng quằn”, Tấm đã từng bước, từng bước phản kháng lại kẻ ác. Nếu như lúc đầu, Tấm chỉ biết khóc khi bị Cám trút hết giỏ tép, khi cá bống bị giết, khi phải ngồi nhặt thóc lẫn gạo, khi không có quần áo đi xem hội thì khi bị giết, Tấm đã đấu tranh không khoan nhượng. Khi hoá thành chim vàng anh, Tấm đã từng hót: “Giặt áo chồng tao thì phơi bằng sào, chớ phơi bờ rào, rách áo chồng tao”. Chỉ là một tiếng hót nhưng đó là tiếng hót của sự phản kháng. Sự đấu tranh quyết liệt hơn khi Tấm hoá thành chiếc khung cửi: “Kẽo cà kẽo kẹt, lấy tranh chồng chị, chị khoét, mắt ra”. Và đỉnh cao của sự đấu tranh giữa cái thiện, cái tốt với cái xấu, cái ác là việc Tấm trừng trị mẹ con nhà Cám. Cám hỏi Tấm làm sao đẹp như vậy, Tấm đã chỉ cách cho Cám. Cám đào một cái hố, Tấm đã dội nước sôi cho Cám chết và lấy xác Cám muối mắm gửi cho mụ dì ghẻ. Việc Tấm trả thù Cám là hoàn toàn xứng đáng. Bởi vì, mẹ con nhà Cám không chỉ giết Tấm một lần mà giết Tấm rất nhiều lần. Nếu Tấm không giết Cám, nhất định mẹ con nhà Cám sẽ lại giết Tấm thêm nhiều lần nữa. “Gieo gió gặt bão” là hậu quả tất yếu. “Ở hiền gặp lành, ở ác gặp ác”, đó là điều mà nhân dân ta muốn gửi gắm qua câu chuyện Tấm Cám.
Ngày nay, cuộc sống đã tốt đẹp, bình đẳng, nhưng không phải đã hết cái xấu, cái ác. Cái xấu, cái ác biểu hiện cụ thể ở hành động trộm cắp, tệ nạn xã hội, thói ích kỉ, lối sống vô cảm, hành hạ người khác,… được bọc bằng vỏ bề ngoài lịch sự, sang trọng, ở mức độ nguy hiểm hơn cái ác, cái xấu thể hiện ở những vấn đề có tính toàn cầu như huỷ hoại môi trường, chiến tranh hạt nhân,.. Tuy không phải là phổ biến nhưng cũng còn những trẻ em, người già, những người bất hạnh đã bị ngược đãi… Ngày nay, cuộc đấu tranh giữa cái thiện với cái ác, cái tốt với cái xấu phức tạp hơn, đa dạng hơn, cam go hơn nhưng quyết liệt và cuối cùng thắng lợi vì được sự đồng tình, ủng hộ của toàn nhân loại. Ngày nay, chúng ta đấu tranh chống cái ác, cái xấu một cách chủ động bằng cách phát hiện, ngăn chặn nên cuối cùng tội ác của những kẻ vô đạo đức cũng bị lôi ra ánh sáng và bị trừng trị xứng đáng. Để có được chiến thắng, cái thiện, cái tốt đã phải đấu tranh quyết liệt, một mất một còn với ái xấu, cái ác. Không thể có sự nửa vời, khoan nhượng trong cuộc đấu tranh này.
Để góp phần vào cuộc đấu tranh giữa cái thiện, cái tốt với cái ác, cái xấu, mỗi chúng ta cần luôn luôn trau dồi, rèn luyện phẩm chất đạo đức, không ngừng đấu tranh với những thói xấu tồn tại trong bản thân và trong cuộc sống xung quanh.
Với mỗi học sinh, chúng ta không ngừng học tập, nâng cao nhận thức, nâng cao tinh thần cảnh giác với cái ác, cái xấu. Chúng ta không đấu tranh lẻ loi mà phải cần sự đoàn kết, góp sức của cộng đồng. Câu chuyện Tấm Cám đã để lại cho chúng ta một bài học quý về tinh thần đấu tranh chống cái xấu, cái ác, bài học về sự hướng thiện, để mỗi người góp sức mình trong việc xây dựng xã hội ngày một tốt đẹp, không có chỗ cho cái xấu, cái ác.
Suy nghĩ về cuộc đấu tranh giữa cái thiện và cái ác trong truyện Tấm Cám – mẫu 8
Từ xưa đến nay, cuộc đấu tranh giữa cái thiện và cái ác, giữa người tốt với kẻ xấu vô cùng gian nan, phức tạp. Đặc biệt, cuộc đấu tranh giữa cái thiện và cái ác trong bản thân mỗi con người lại càng phức tạp, gian nan. Xong, kể cả trong xã hội xưa và nay, không phải lúc nào cái thiện cũng chiến thắng cái ác, chính vì vậy mà nhân dân xưa đã đưa những mơ ước, nguyện vọng, lý tưởng xã hội của mình thông qua chiến thắng tất yếu của cái đẹp, cái thiện vào những câu chuyện cổ tích, tiêu biểu là câu chuyện “Tấm Cám”.
Từ khi con người hình thành tri thức, cái thiện và cái ác đã luôn cùng song hành với nhau trong xã hội. Cái thiện là tất cả những gì có vai trò tích cực, có tác động thuận lợi trong đời sống của con người và toàn xã hội. Cái ác là tất cả những gì gây trở ngại và có hại cho con người và xã hội. Cái thiện và cái ác là hai mặt đối lập nhau nhưng lại là một chỉnh thể.
Bản chất mâu thuẫn và xung đột trong câu chuyện “Tấm Cám” tập trung ở hai tuyến: Tấm và mẹ con Cám. Đầu Truyện mâu thuẫn và xung đột đầu tiên được đưa ra là mâu thuẫn và xung đột trong gia đình phụ quyền. Ý nghĩa xã hội được phản ánh rõ nhất qua cuộc đấu tranh giữa cái thiện và cái ác, giữa các lực lượng đối lập trong xã hội, xuất hiện muộn hơn.
Sớm mồ côi cha mẹ, Tấm sống trong sự ghẻ lạnh của dì ghẻ và Cám. Hằng ngày, Tấm phải làm mọi công việc nhà: “phải làm việc lụng luôn canh, hết chăn trâu, gánh nước, đến thái khoai, với bèo; đêm lại còn xay lúa mà không hết việc” chỉ để nhận lấy những trận đòn roi từ bà dì ghẻ. Còn Cám thì “được ăn trắng mặc trơn, suốt ngày quanh quẩn ở nhà, không phải làm việc nặng”. Khác nhau nhưng chưa đến độ mâu thuẫn.
Sự mâu thuẫn giữa Tấm và Cám dần lộ ra khi Cám lừa chị trút hết tép vào giỏ rồi nhanh chạy về nhà để nhận cái yếm đỏ, còn Tấm thì “ngồi bưng mặt khóc” vì cảm thấy bất công. Kế đến, từ sự việc con cá bóng bị mẹ con Cám bắt ăn thịt, Tấm cũng “oà lên khóc” vì thấy bị thua thiệt, đến việc đi xem hội, Tấm không được sắm sửa quần áo đẹp đã đành, đằng này bà dì ghẻ còn cản trở Tấm bằng cách “bắt cô phải nhặt xong mớ gạo thóc đã được trộn lẫn với nhau”, cô Tấm lại một lần nữa “ngồi khóc một mình”. Rồi cả việc so sánh Cám như “chuông khánh”, còn Tấm là “mảnh chĩnh vứt ngoài bờ tre”, “bĩu môi” khi thấy Tấm xuất hiện ở đám hội, “ngạc nhiên và hằn học” nhìn Tấm lên kiệu về cung. Tấm sung sướng bao nhiêu thì mẹ con Cám càng uất hận bấy nhiêu. Tất cả đã phần nào thể hiện được sự mâu thuẫn giữa Tấm và mẹ con Cám, mâu thuẫn sau cao hơn mâu thuẫn trước, từ mâu thuẫn nhỏ đến mâu thuẫn gay gắt, không thể dung hòa. Và sự mâu thuẫn chỉ được giải quyết bằng sự đấu tranh giữa các mặt đối lập, không phải bằng con đường điều hòa mâu thuẫn.
Sự ganh ghét như loài sâu bọ đục khoét vào sâu trong tư tưởng biến thành ngọn lửa uất hận, khiến cho lương tâm và lý trí ngày cần thối rữa, cho đến khi sự tàn ác lấn át tất cả. Gặp được dịp may hiếm có, Tấm về nhà giỗ cha. Mẹ con Cám lập kế giết chết Tấm hòng cướp đi hạnh phúc mà cô đang có
Trước lúc chết, mỗi lần Tấm gặp khó khăn, dẫu cho có cảm thấy bất công, bị thua thiệt hay tủi phận, thì cô đều tỏ ra yếu đuối, chỉ biết khóc và nhờ vào sự phù trợ của ông Bụt. Bụt hiện ra, đền bù những thua thiệt, mất mát của Tấm và thường là sự đền bù to lớn, tốt đẹp hơn. Ở phương diện ý nghĩa xã hội, sự giúp đỡ của Bụt thể hiện tình cảm, thái độ của tác giả dân gian, tức đa số nhân dân lao động đối với Tấm, cũng như đối với những người hiền lành, nghèo khổ và có phẩm chất tốt đẹp như Tấm. Mặt khác, có thể nói Bụt đóng vai trò tạo thêm sức mạnh cho Tấm để đi đến thắng lợi. Nhưng ông Bụt giúp Tấm được bao nhiêu thì lại bị cướp đi hết bấy nhiêu và cuối cùng cướp luôn cả mạng sống của Tấm mà ông Bụt cũng bó tay, bất lực. Có lẽ cô quá yếu đuối, yếu đuối đến mức không giữ nổi hạnh phúc của mình, để cho người khác cướp mất. Nếu không muốn nói đó là sự nhu nhược không dám nói lên tiếng nói cho riêng mình, một hiện tượng không những phổ biến trong xã hội phong kiến xưa mà cả trong xã hội hiện nay.
Trong cuộc sống, hạnh phúc thực sự chỉ có thể do bản thân mình tự đấu tranh tranh mà có, bởi ai ai cũng muốn hưởng hạnh phúc, mà cái hạnh phúc ấy thì lại quá ít ổi để có thể chia sẻ. Vậy tại sao cô không thể đứng dậy đấu tranh cho bản thân mình. Vì thế cho nên, ở giai đoạn hậu thân, Tấm phải tự mình đảm nhiệm phần việc mà ông Bụt đã không giúp và không thể giúp. Khi còn sống, Tấm hiền dịu, ngây thơ, nhân hậu bao nhiêu thì sau khi chết cô lại đáo để và quyết liệt bấy nhiêu (tiếng chim vàng anh, tiếng kêu của khung cửi và hành động trả thù mẹ con Cám cuối cùng chứng tỏ điều này).
Phần mẹ con Cám, cái giá của việc cướp đi một sinh mạng là rất nặng nề, nặng đến mức… thậm chí có thể huỷ hoại chính mình. Một khi đã giết người vì lợi ích cá nhân mình, bọn họ đã tự đeo cho mình cái mặt nạ của quỷ dữ không bao có thể tháo bỏ, huống chi họ không những giết Tấm 1 lần, mà là nhiều lần chỉ nhằm bảo vệ cái hạnh phúc giả tạo mà họ đã cướp mất từ tay Tấm. Chính vì vậy họ phải gánh lấy cái giá nặng nề của kẻ giết người. Những kẻ thủ ác đã gặp báo ứng.
Bất kể nơi nào cái thiện tồn tại thì ở đó mầm móng cái ác luôn rình rập. Chúng luôn tác động, bài trừ, gạt bỏ nhau nhưng lại là tiền đề tồn tại cho nhau. Không nơi nào tồn tại toàn những người tốt, và cũng sẽ chẳng có một xã hội với tất cả những công dân xấu cả. Cái tốt cái xấu đã và đang hiện hữu trong mỗi chúng ta, thật sai lầm khi chúng ta sống mà chỉ cố gắng làm điều tốt! Người tốt thật sự là người biết tự nhìn nhận ra những sai lầm của bản thân và tránh lặp lại chúng. Hơn nữa, không có quan niệm thiện, ác nào là vĩnh viễn đối với mọi thời đại, đúng với mọi giai cấp, mọi hoàn cảnh cụ thể.
Thử đặt trường hợp ngược lại, nếu mẹ con Cám là đại diện cho cái ác lại được sống hạnh phúc cùng nhà vua đến cuối đời thì sao? Lúc ấy bốn chữ “công bằng” và “hoà bình” là đều không thể có được trong xã hội này. Khi ấy trẻ con đến trường, cái mà chúng học được chỉ là lòng thù hận, sự ích kỷ và đố kỵ Thử tưởng tượng một ngày nọ bạn bước ra đường, vô tình bạn thấy một bà cô vấp ngã và tất cả mọi người chung quanh bạn vẫn dửng dưng bước đi. Tưởng tượng sẽ ra sao khi bạn phải đến viện bảo tàng để đọc được cuốn tiểu thuyết “Những người khốn khổ” của H. Way mà lúc này nó bị xem là tư tưởng phát-xit. Sẽ ra sao khi mà khắp nơi điều có trộm cướp, lừa gạt và những điều đó bị mọi người lờ đi, thờ ơ không đếm xỉa. Trái Đất này sẽ trở thành nơi lạnh nhất trong vũ trụ, vì bởi lẽ “nơi lạnh lẽo nhất không phải là Bắc Cực mà là nơi sự lạnh nhạt bao trùm”.
Và hãy thử tưởng tượng xã hội sẽ ra sao khi mà ở đó chỉ toàn là người tốt? Một ngày nọ, trên đường phố, chủ các chiếc xe đều nhường nhau chạy trước. Một chủ tiệm vàng trông thấy một người lao công đang thu gom rác cực khổ, liền tặng cho ông ta mấy chỉ vàng. Ông chủ các công ty đứng ở cổng hỏi thăm từng nhân viên rồi tặng vài tháng lương cho những người có hoàn cảnh hơi túng thiếu. Ở các khu phố, người ta đến gọi cửa từng nhà tặng sách giáo khoa trong khi trên Tivi đang đưa tin sách đang lên giá.
Liệu những sự giúp đỡ ấy có thật sự cần thiết không? Người xưa có câu: “Có gian nan mới thử sức người”. Những sự giúp đỡ không đúng lúc ấy không những không giúp ích gì nhiều mà ngược lại còn tập cho họ thối ỷ lại vào người khác, không tự cố gắng. Một xã hội như vậy sẽ ngày một lạc hậu, không thể tiến bộ, phát triển được. Cái ác là cái đáng ghê tởm cần gạt ra khỏi đời sống cá nhân và xã hội. Tuy nhiên cái ác không phải là cái đối lập tuyệt đối của cái thiền. Chúng có sự thống nhất giữa các mặt đối lập.
Ranh giới thiện ác chỉ cách nhau một sợi chỉ nhỏ. Trong học tập của học sinh, cuộc đấu tranh chống những biểu hiện của cái xấu cái ác như: lười biếng, dối trá và gian lận,… cũng rất khó khăn, phức tạp. Chính vì vậy, ngay từ khi còn ngồi trên ghế nhà trường, chúng ta cần phải chăm lo rèn luyện đạo đức, có ý thức quan tâm đến những người xung quanh, đấu tranh chốn tránh cái ác. Không ngừng học tập để nâng cao trình độ văn hoá, tiếp thu khoa học và công nghệ hiện đại nâng cao về nhận thức, về chính trị xã hội. Tích cực lao động cần cù sáng tạo. Sẵn sàng tham gia vào sự nghiệp bảo vệ tổ quốc.
Qua câu chuyện “Tấm Cám”, ta thấy được cuộc đấu tranh giữa cái thiện và cái ác, giữa người tốt và kẻ xấu trong xã hội xưa và nay, cái ác có thể mạnh nhưng không thể tồn tại vĩnh viễn, cái thiện có thể yếu nhưng vẫn luôn tồn tại để đấu tranh chống lại cái ác. Và như thể là một chân lý, người ở hiền thì sẽ gặp lành và kẻ gieo gió ắt cũng có ngày gặp bão.
Suy nghĩ về cuộc đấu tranh giữa cái thiện và cái ác trong truyện Tấm Cám – mẫu 9
Khi tôi còn nhỏ, bà tôi thường ru tôi ngủ bằng những câu chuyện cổ tích, nơi có anh nông dân nghèo hô “Khắc xuất, khắc nhập” để trừng phạt lão phú hộ độc ác, có chàng Thạch Sanh hiền lành trước gã Lý Thông mưu mô, có người em nhân hậu trồng cây khế được trả vàng… Lớn lên, tôi mới hiểu chúng còn dạy cho tôi nhiều điều về cuộc sống. Đặc biệt, Tấm Cám với tôi không còn chỉ là câu chuyện về cô Tấm bị mẹ con Cám hãm hại, mà nó còn giúp tôi hiểu hơn về cuộc đấu tranh giữa cái thiện và cái ác, giữa người tốt và kẻ xấu trong xã hội xưa và nay.
Truyện kể về nhân vật chính là cô Tấm và Cám. Tấm hiền lành, tốt bụng, chăm chỉ nhưng bố mất sớm nên phải ở với dì ghẻ và con của bà ta tên là Cám. Tấm luôn bị mẹ con Cám đối xử tàn nhẫn, bất công, phải làm hết mọi công việc. Một lần Tấm và Cám đi bắt tép, ai được nhiều sẽ thưởng, Tấm chăm chỉ bắt nên được giỏ được đầy còn Cám rong chơi nên giỏ trống không, sau đấy thấy vậy Cám lừa Tấm và trút hết giỏ tôm tép vào giỏ của mình. Tấm chỉ còn mỗi con cá bống và ngồi khóc nức nở, sau đó được bụt hiện lên giúp đỡ. Nhờ sự giúp đỡ của Bụt mà Tấm có người bạn để tâm sự là cá bống, có quần áo mặc đi chơi hội, được bầy chim sẽ giúp đỡ. Ít lâu sau, nhà vua mở hội, xem ai đi vừa chiếc hài tìm thấy ở khúc sông hôm hội làng sẽ được làm hoàng hậu, và Tấm đi vừa vì đó chính là đôi hài nàng đánh rơi. Thấy vậy, mẹ con Cám ghen tị, nên nhân một lần Tấm về giỗ cha đã chặt cây cau khi Tấm đang trèo lên hái và hại chết Tấm. Sau lần ấy, Cám vào cung tiến vua thay Tấm, còn cô Tấm bị biến thành con chim vàng anh, cây xoan đào, khung cửi, và cuối cùng là trong quả thị để trở thành con gái của bà cụ. Đến cuối cùng, sau bao nhiêu khó khăn cô Tấm được trở lại làm người và quay trở về sống hạnh phúc bên vua. Mẹ con Cám chết.
Tuy rằng cái kết đến bây giờ vẫn còn nhiều tranh cãi, nhưng đó là những trang văn gửi gắm mơ ước của nhân dân ta về sự chiến thắng mãnh liệt và bất diệt của cái thiện trước cái xấu. Đồng thời thấy được niềm khát khao, mong ước của nhân dân ta về cuộc sống ấm no, hạnh phúc của người dân lao động hiền lành, chất phác và lương thiện.
Người xưa đã xây dựng cô Tấm như một hình mẫu của người con gái nết na, người lao động hiền lành. Thiện là những hành động, những suy nghĩ có tính tích cực, giúp ích cho người khác một cách chính đáng. Ngược lại, cái ác sẽ làm hại người khác, sẽ vì lợi ích của mình mà hãm hại người vô tội, mà điển hình chính là mẹ con Tấm. Rõ ràng, mâu thuẫn xã hội đã được hình thành từ lâu. Từ khi con người có trí tuệ, cái thiện và cái ác đã cùng song hành trong xã hội. Cái xấu và cái tốt hiện hữu trong mỗi chúng ta, nhưng người tốt sẽ luôn khai trừ và loại bỏ những tư tưởng độc ác, sẽ luôn cố gắng hướng thiện.
Có rất nhiều nguyên nhân khiến người ta lạc lối, ví dụ như sức hút của đồng tiền, của quyền lực… Hoặc cũng có thể là vì hoàn cảnh gia đình từ khi sinh ra, người ta không được giáo dục đầy đủ, dẫn đến sự sa ngã trong tâm hồn. Nhưng trên tất cả, đó là vì lòng người yếu đuối, dễ bị khuất phục trước những ảo vọng, những thứ quý giá không phải là của mình trong cuộc đời này. Để có được những gì mình muốn, người ta không chỉ hãm hại những người không quen biết, mà còn mưu mô với cả gia đình của mình. Đã có biết bao nhiêu người vì tài sản của cha mẹ mà giành giật nhau, đánh nhau, thậm chí là giết nhau để được thừa kế. Những vụ án đau lòng cứ thế diễn ra, bởi con người không thể ngăn cho lòng tham của mình sinh sôi, ngăn cho mầm mống độc ác cứ thế mà đâm sâu vào tính cách.
Để cái thiện có thể chiến thắng, trước hết mỗi chúng ta phải đấu tranh với phần ác của chính mình. Sau đó, ta mới có thể đấu tranh với các ác ngoài đời sống. Không phải lúc nào ta sống tốt thì cũng sẽ được yên ổn, cái ác đôi khi có thể mạnh dần lên, những lúc ấy ta phải đấu tranh, phải cho người khác biết rằng, ta sẽ không bị khuất phục. Câu chuyện Tấm đổ nước sôi giết Cám, làm lẩu gửi cho mẹ kế là một phiên bản gây nhiều bức xúc cho mọi người; nhưng nhìn nhận ở một khía cạnh nào đó, ta có thể hiểu rằng đó là tiếng nói phản kháng của những con người lương thiện bị chèn ép đến mức không thể chịu đựng được nữa. Bởi Tấm không muốn mình phải liên tục hồi sinh như vậy, Tấm muốn mình được sống, sống thật hạnh phúc.
Cuộc đấu tranh giữa cái thiện và cái ác luôn là một cuộc đấu tranh nhiều khó khăn, bởi không phải lúc nào cứ ở hiền cũng sẽ gặp lành. Những kẻ mưu mô, chà đạp lên người khác mà sống hóa ra đôi khi lại vẫn sống tốt, thậm chí họ không ý thức được rằng những thành công của họ chính là bởi giẫm đạp người khác mà đi lên. Bởi những điều như thế, dần dần người ta chẳng còn muốn sống thiện nữa, bởi người tốt chẳng hiểu sao cuối cùng lại thua thiệt, lại sống thật khó khăn. Nhưng điều quan trọng nhất không phải ở đó, tuy rằng cái tốt không phải lúc nào cũng chiến thắng, nhưng chúng ta sẽ sống thanh thản, mà sống thật thanh thản có nghĩa là cuộc sống của chúng ta đã rất ý nghĩa rồi. Cái ác là cái lạc lối, là lúc nào cũng sẽ đứng trước khả năng bị trừng phạt.
Đôi khi, ranh giới thiện ác chỉ cách nhau một khoảng cách nhỏ. Mỗi chúng ta hãy sống làm sao cho bản thân không phải hối hận, để biết rằng mình đã sống thật lương thiện, sống một cuộc đời thật đáng sống. Truyện cổ tích Tấm Cám đã dạy cho tôi bài học như thế, bài học về cuộc đấu tranh giữa cái thiện và cái ác, giữa người tốt và kẻ xấu trong xã hội xưa và nay.
Suy nghĩ về cuộc đấu tranh giữa cái thiện và cái ác trong truyện Tấm Cám – mẫu 10
Khi Truyện cổ tích Tấm Cám được đưa vào giảng dạy trong chương trình Ngữ văn lớp 10, đã có rất nhiều ý kiến cho rằng câu chuyện thiếu tính giáo dục, rằng sự “trả thù” của Tấm là “độc ác, man rợ” và đưa tác phẩm vào dạy sẽ làm hỏng nhân sinh quan của học sinh… Nhiều ý kiến cho rằng loại bỏ tác phẩm trong chương trình giảng dạy, nhiều người lại muốn sửa lại cái kết để bớt ám ảnh…
Và rất nhiều người đồng thuận với ý kiến “cô Tấm quá độc ác”! Thậm chí nhiều ý kiến gay gắt hơn cho rằng, đưa một câu chuyện như thế vào chương trình là “phản giáo dục”!
Tôi thật sự hoang mang khi nhận được những nhận định từ các thầy cô đang trực tiếp giảng dạy bộ môn Ngữ văn! Như vậy, tác phẩm đó cần hiểu ra sao? Nhân sinh quan của cha ông ta bao nhiêu đời đến nay đã sai? Tác dụng giáo dục trong những câu chuyện cổ nay bỗng nhiên “phản giáo dục”?
Tôi cho rằng, Tấm không ác và truyện cổ tích Tấm Cám đầy tính giáo dục! Hãy hiểu đúng câu chuyện, dụng ý của tác giả dân gian và hành động của Tấm ở cuối truyện!
Với kiến thức và sự hiểu biết hạn hẹp của mình, tôi xin mạo muội đưa ra cách hiểu về tác phẩm Tấm Cám và lý giải về hành động của Tấm ở cuối câu chuyện, rất mong nhận được những ý kiến đóng góp để giúp cho cá nhân tôi cũng như các em học sinh có cách hiểu đúng đắn hơn về các tác phẩm và các nhân vật văn học!
BẢN CHẤT “HIỀN” CỦA CÔ TẤM
Trong phần đầu tác phẩm, từ hoàn cảnh xuất thân đến cuộc sống thường ngày, đến khi thử giày và trở thành hoàng hậu, bản chất hiền của Tấm có lẽ là điều không phải bàn cãi. Tấm hiền, quá hiền và như nhiều nhân vật cổ tích hiền lành đại diện cho cái “thiện” khác thì dân gian thường nói “hiền quá hóa đần”.
Tấm bị mẹ Cám bắt làm tất cả mọi việc, cả ngày và cả đêm nhưng không hề có một lời kêu ca, than thở. Cám lừa trút mất giỏ tôm tép về để giành lấy phần thưởng là chiếc yếm đỏ, Tấm chỉ òa khóc. Con cá bống Tấm nuôi mà mỗi bữa phải nhường phần cơm của mình cho nó ăn bị giết mất, Tấm khóc. Mụ dì ghẻ trộn thóc lẫn gạo, bắt Tấm ngồi ở nhà nhặt xong mới cho đi xem hội, Tấm cũng chỉ khóc. Không có quần áo đẹp để đi xem hội, Tấm lại khóc. Khoan bàn đến sự giúp đỡ của Bụt và cũng không nên quy chụp cách hiểu rằng, Tấm phản ứng như vậy vì lần nào Bụt cũng hiện lên giúp. Phải hiểu rằng, Tấm thân cô thế cô, đến một người bạn cũng không có nên sự yếu thế là rõ rệt. Tấm không thể phản ứng hay có cách phản ứng nào khác với cách cư xử của mẹ con Cám chỉ có thể lí giải rằng, do bản chất hiền lành và lương thiện của cô.
Sau khi trở thành hoàng hậu rồi bị giết, trải qua các lần hóa thân… cá nhân tôi không đồng tình với ý kiến cho rằng cô Tấm bị “tha hóa bởi quyền lực”, rằng chính Tấm “đẩy mẹ con Cám vào nghiệp ác”. Tôi vẫn cho rằng, cô Tấm vẫn hiền cho đến cuối cùng.
Khi hóa thân thành chim vàng anh, Tấm bay vào cung vì lưu luyến với vua – người chồng, người duy nhất mang lại hạnh phúc cho mình. Tấm an phận và dường như không thể, không muốn tranh giành gì với Cám. Làm vua vui, quan tâm đến vua như một cách đền đáp ân tình vậy thôi! Lời nhắc nhở Cám phải chăng nên hiểu rằng đó chỉ là biểu hiện của thứ tình cảm đó, chăm lo cho vua mà thôi! Còn cách xưng “tao”, thì chỉ là một sự phản kháng, một mối bức xúc chứ chưa hẳn là căm hận gì ghê gớm. Bị giết một cách dã man, bị cướp mất cuộc sống và cả người mình yêu, nếu không phải một người hiền lành, lương thiện thì chắc mối căm hận ấy phải ngùn ngụt, phải là hóa thân thành gì đó dữ tợn, khủng khiếp để “trả thù” ngay chứ sao lại chỉ hóa thành con chim vàng anh, nhỏ bé, yếu ớt, chẳng làm hại được ai?!
Hóa thân thành cây xoan đào như một sự nhún nhường của Tấm trước Cám. Tấm lặng thầm chăm chút cho người mình yêu thương. Không thể lại quy chụp rằng Tấm dồn Cám đến tội ác phải chặt cây xoan đào khi hành động của Tấm-cây xoan đào là đang lôi kéo vua về với mình! Và kể cả cho rằng Tấm đang lôi kéo, giành giật vua về phía mình thì cũng chẳng có gì sai hay ác! Không loại bỏ Cám, không trừng trị Cám, nếu có giành lại vua và trở lại làm hoàng hậu thì cũng chỉ là những thứ vốn là của Tấm và cô đáng có, đáng được hưởng. Hơn thế, Cám vẫn đang là hoàng hậu đó thôi, vẫn có, vẫn còn tất cả mà Tấm thì đang phải chơ vơ giữa trời mưa nắng. Vậy thì Cám giết Tấm chỉ là do bản chất độc ác, tàn bạo và muốn triệt đến tận cùng mọi mầm sống của Tấm mà thôi!
Cây xoan đào bị chặt, đóng thành khung cửi. Đã quá 3 lần mẹ con Cám giết Tấm và cô phải cất tiếng cảnh báo, đe dọa. Gây ra tội ác thì phải đền tội và hết lần này đến lần khác Tấm đã tha thứ, không truy cứu, không oán hận nhưng nếu Cám tiếp tục thì rõ ràng, phải tự nhận lấy hậu quả cho việc làm của mình. Và mẹ con Cám phải chịu sự trừng phạt, sự trừng phạt ấy phải đích đáng, phải tương xứng với tội ác man rợ và chất chồng.
(Đừng bỏ lỡ các bài văn mẫu Phân tích nhân vật Tấm để hiểu rõ hơn)
BẢN CHẤT ĐỘC ÁC CỦA MẸ CON CÁM
Tôi không đồng ý với cách hiểu cho rằng, trong cuộc sống thường ngày cách cư xử của mẹ con Cám với Tấm chỉ là một sự bất công, hoặc có người còn cho rằng, đó là “thói thường”. Sự độc ác, dã man của mẹ con Cám ngay ở phần đầu câu chuyện đã có thể coi là tội ác không thể dung thứ rồi. Hãy nhìn vào bản chất của các sự việc:
Tấm bị đày đọa, phải làm việc cực nhọc tất cả mọi việc… đành rằng đó là cách đối xử bất công. Nhưng ở sự việc thi bắt tôm tép với phần thưởng chiếc yếm đỏ là sự “gian manh” của Cám và sự “xảo quyệt” của mụ dì ghẻ! Có thể hiểu rằng, hai chị em đến tuổi cập kê và cần chiếc yếm để che chắn cũng như làm duyên, làm dáng. Mụ dì ghẻ không muốn cho Tấm chiếc yếm đỏ và bày trò ra cuộc thi chỉ là cách “che mắt thiên hạ” bởi mụ thừa biết con mụ không bao giờ thắng được nhưng nó có thủ đoạn để giành lấy phần thưởng. Chiếc yếm đỏ không đơn giản là một phần thưởng vật chất mà lớn hơn, cái dã tâm của mụ là không cho Tấm có cơ hội làm đẹp, không cho cơ hội được có một cuộc sống hạnh phúc trong tương lai. (Điều đó có thể lý giải được vì sao Bụt cho Tấm con bống về nuôi và có những sự việc tiếp diễn sau này).
Tấm bị cướp mất mọi giá trị vật chất do công sức lao động mình làm ra, thậm chí con đường, cơ hội đến với hạnh phúc tương lai đã bị mẹ con Cám rào lại. Con cá bống lúc này chỉ đơn giản là một người bạn, một nguồn vui, một niềm hạnh phúc nhỏ tạm thời của cô nhưng mụ dì ghẻ lại bày mưu để cùng Cám giết mất. Nghĩa là sự đày đọa về thể xác chưa đủ, mẹ con Cám còn triệt bỏ nguồn vui tinh thần nho nhỏ, duy nhất. Điều đó gần như đồng nghĩa với việc không cho Tấm nguồn sống nào nữa!
Nhà vua mở hội, mụ dì ghẻ nghĩ ra cách để không cho Tấm đi là trộn thóc với gạo bắt ở nhà nhặt. Đi xem hội không đơn giản là một dịp vui chơi mà là dịp để nam nữ gặp nhau rồi nên duyên. Cơ hội để có thể được một chàng trai nào để mắt tới trong cuộc sống hàng ngày đã bị chặn đứng từ phần thưởng chiếc yếm, lần này là cơ hội để gặp gỡ, để nên duyên, để có hạnh phúc tương lai cũng bị tước mất. Không cho Tấm có cuộc sống đầy đủ về vật chất và tinh thần dù đó hoàn toàn là công sức lao động, năng lực, vẻ đẹp của cô đã là điều đáng căm ghét lắm rồi, hơn thế lại không cho cơ hội, chặn đứng mọi khả năng để có thể có một cuộc sống hạnh phúc tương lai thì… Thiết nghĩ, đến đây thôi, hoàn toàn có thể kết luận rằng hành động của mẹ con Cám là những tội ác không dung thứ được!
Giết Tấm và cướp ngôi hoàng hậu thì rõ ràng, lẽ ra mẹ con Cám phải bị trừng trị đích đáng rồi, nhưng không! Phải chăng cái ác của mẹ con Cám chưa bộc lộ hết đến tận cùng?
Tình yêu thương của vua rõ ràng không bao giờ dành cho Cám, và Cám vào cung cũng không phải vì tình yêu đối với vua. Vậy thì con chim vàng anh hay cây xoan đào không làm ảnh hưởng gì đến cuộc sống và mục đích mà mẹ con Cám muốn đạt được. Cũng như việc giết con cá bống của Tấm, không thể đơn giản hành động đó chỉ là sự ganh ghét, đố kỵ được mà là bởi bản chất độc ác, tàn bạo của mẹ con Cám: tước đoạt mọi thứ của Tấm.
Đến cái khung cửi bị đốt, bị đổ tro đi ra thật xa thì mẹ con Cám không chỉ chặn đường sống mà chặn cả con đường để Tấm có thể hồi sinh, có thể có mặt ở cuộc sống.
Với tội ác khủng khiếp như vậy, rõ ràng mẹ con Cám phải nhận một sự trừng phạt đích đáng chứ không đơn thuần là một cái chết nhẹ nhàng hoặc như ai đó nói còn có thể “lại oán hận và hồi sinh qua các kiếp để trả thù Tấm” được! Như thế là trái đạo lý của đất trời, của lòng người!
KHÔNG THỂ HIỂU HÀNH ĐỘNG CỦA TẤM LÀ SỰ “TRẢ THÙ”!
Tại sao không có một cái kết “đẹp” như truyện Thạch sanh? Tại sao không có một cách giải quyết nào khác như ai đó đề xuất: một phiên tòa xét xử mẹ con Cám? Hay tại sao Tấm không “cảm hóa” mẹ con Cám để trở thành người tốt?
Tôi cho rằng những cách giải quyết đó đều không thể!
Truyện Thạch Sanh không ảnh hưởng nhiều bởi tư tưởng Phật giáo và Thạch Sanh mới chỉ bị “mưu sát” chứ chưa từng bị sát hại. (Tấm bị giết đến bốn lần mà vẫn tha cho mẹ con Cám). Thạch Sanh tha cho mẹ con Lý Thông nhưng Trời không tha và ra tay trừng phạt. (Mẹ con Cám không bị nhận bất cứ một sự trừng phạt nào!).
Không thể có một phiên tòa bởi không nên mang tư duy hiện đại để vào không gian văn hóa dân gian của cổ tích. Lý giải theo cách hiểu rằng xã hội trong cổ tích có tổ chức, pháp luật… thì cũng sẽ không chấp nhận được tình tiết một bà hoàng hậu về giỗ bố lại đi một mình, lại trèo lên hái cau để bị chặt cây, dìm chết.
Mỗi lần hóa thân phải chăng là mỗi lần Tấm đang cố cảm hóa Cám? Con chim vàng anh nhắc nhở Cám rằng: “chồng tao” – nghĩa là của “tao” đấy nhưng “tao” không đòi, không lấy lại, không kể tội, không trừng phạt gì, thôi thì cố gắng mà chăm chút cho tốt! Em muốn những gì là vật chất, vậy chị chăm chút những gì là tinh thần của chàng, mang tới niềm vui cho chàng, vậy thôi! Với người Việt xưa thì chuyện một người đàn ông lấy hai chị em một nhà về làm vợ là chuyện không ít, vậy tại sao Cám không chấp nhận được cho dù mình là người đến sau, cho dù mình không phải san sẻ quyền lợi gì? Vậy nên, khi hóa thân vào khung cửi, Tấm kể tội và cảnh báo về sự trừng phạt phải chăng cũng chỉ để Cám thức tỉnh? Bởi cái khung cửi thì làm được gì, làm sao có thể hành động tranh giành hay trừng phạt ai được?
Tôi không đồng ý cho rằng hành động của Tấm là sự “trả thù” mà phải hiểu đó là sự “trừng phạt”. Tấm không hằn thù nhưng Tấm phải hành động bởi không còn cách nào khác! Trải qua bao nhiêu kiếp hóa thân rồi và hành động của mẹ con Cám với mục đích quyết liệt là không để Tấm có thể tồn tại trên cõi đời dưới bất kì hình thức nào từ một sinh vật sống, đến một cái cây hay một vật như vô tri là khung cửi! Bụt (Phật) không trừng phạt bởi vai trò của Bụt chỉ là cứu vớt và mang đến hạnh phúc cho những người hiền lành, lương thiện. Vua không trừng phạt bởi trong câu chuyện này, vua chỉ có vai trò là phần thưởng xứng đáng cho những gì Tấm đáng được hưởng.
Vậy lúc này, không thể xem xét Tấm là một cá nhân, một bà hoàng hậu hay một người con mồ côi, một người chị cùng cha khác mẹ với Cám. Hành động của Tấm không thể và không được hiểu là mang ý nghĩa tư thù cá nhân! Tấm đại diện cho cái thiện đang đối diện, đối đầu với cái ác chất chồng như núi. Tấm đại diện cho công lý, lẽ phải và hình phạt đưa ra phải tương xứng với tội ác của mẹ con Cám. Đó là lẽ đời! Đó là lẽ công bằng ở đời!
Mẹ con Cám chặt cây để Tấm chết dưới ao thì Cám phải bị chịu hình thức trừng phạt là chết dưới hố nước sôi. Dì ghẻ bảo Cám giết Tấm (con chim vàng anh) và ăn thịt, chặt cây xoan đào, đốt khung cửi… thì hình phạt của mẹ Cám phải là ăn thịt con mình (cũng như ăn thịt chính mình), ăn hết rồi chết! Đó là quy luật “ác giả ác báo”, “gieo nhân nào thì gặt quả nấy” chứ chẳng phải sự trả thù độc ác hay một số người bênh vực lại cho rằng đó là sự “man rợ” trong xã hội xưa!
Tấm đã chịu thua thiệt, chịu nhún nhường, đã nhắc nhở, đã cảnh báo… nhưng Cám không dừng những hành động tội ác của mình lại và vì vậy, phải nhận lại tất cả những gì mình đã từng gây ra. Đó là lẽ bình thường bởi ngay cả dùng cách tư duy thông thường, trong xã hội hiện đại thì chắc chắn không bao giờ và không thể nào có một ai đó có thể chịu đựng chấp nhận đến hết lần này đến lần khác để cho kẻ khác cướp hết tất cả, thậm chí giết, ăn thịt mình.. như Tấm. Vậy nên đừng vận vào cái tư duy của xã hội hiện đại để nói rằng hành động của Tấm là tội ác, là không thể chấp nhận được!
Tấm không ác bởi nếu kết luận Tấm ác cũng không khác gì kết luận tư tưởng Phật ác! Phật răn dạy con người ta sống thiện, không nên sống ác bởi kẻ sống ác sẽ bị trừng phạt, và hình phạt đó luôn tương xứng với tội ác mà người đó gây ra ở kiếp sống. Có những hình phạt là cắt xẻo các bộ phận cơ thể, nấu trong vạc dầu, bị lũ quỷ tra tấn hay đày xuống tận 18 tầng địa ngục, chịu mọi sự hành hạ, muôn kiếp không được siêu sinh… Tạo nghiệp thì trả nghiệp, làm việc ác như thế nào với người ta thì nhận lại đúng như thế cớ sao lại kêu người thi hành cái luật đó là ác?
Tôi không đồng ý với quan điểm rằng, truyện Tấm Cám sẽ làm nhân sinh quan của học sinh lệch lạc, cho rằng những hành động của Tấm là chấp nhận được! Đành rằng văn học phải gắn với cuộc sống nhưng một tác phẩm văn học cũng như một sinh thể và có môi trường sống của nó. Môi trường sống của cổ tích là một thế giới riêng chứ không phải là cuộc sống thực lại càng không phải cuộc sống hiện đại. Vậy nên, lôi tác phẩm ra khỏi môi trường ấy, ném vào môi trường cuộc sống hiện đại, dùng lối tư duy hiện đại để mổ xẻ… chính là giết chết nó. Hãy xem xét một sinh thể sống chứ đừng xem xét một tiêu bản bởi bạn sẽ không thấy được nhịp đập, hơi thở của nó mà chỉ thấy những bộ phận cứng còng, lạnh lẽo.
Sự “trừng phạt” mẹ con Cám phải nhận mang một ý nghĩa răn dạy quyết liệt bởi nếu chỉ là một cái chết nhẹ nhàng, có lẽ nó không khiến những kẻ có dã tâm tàn độc phải run sợ, chùn tay. Làm nhiều việc ác sẽ phải nhận ở ngay sự trừng phạt ở kiếp sống chứ không đợi đến kiếp sau! Đó có lẽ là tư tưởng ngăn chặn quyết liệt cái ác của cha ông ta!
Xem thêm các bài văn mẫu lớp 11 được xem nhiều nhất chọn lọc hay khác:
Trích nguồn: Cao đẳng Tài nguyên và Môi trường miền Trung
Danh mục: Văn mẫu lớp 11