Đề bài: Phân tích cái tôi Nguyễn Tuân trong Người lái đò sông Đà
Bạn đang xem bài: Phân tích cái tôi Nguyễn Tuân trong Người lái đò sông Đà
Phân tích cái tôi Nguyễn Tuân trong Người lái đò sông Đà
I. Dàn ýPhân tích cái tôi Nguyễn Tuân trong Người lái đò sông Đà (Chuẩn)
1. Mở bài:
– Giới thiệu về tác giả, tác phẩm và cái tôi Nguyễn Tuân trong “Người lái đò sông Đà”.
2. Thân bài:
a. Trình bày khái quát về tác giả, tác phẩm:
– Nguyễn Tuân là nhà văn suốt đời đi tìm cái đẹp. Phong cách sáng tác của ông nổi bật ở sự ngông ngạo, khác người, đó là sự phóng túng, tài hoa, uyên bác.
– “Người lái đò sông Đà” là kết quả của chuyến đi thực tế Nguyễn Tuân thu hoạch được khi đến với vùng Tây Bắc xa xôi.
– “Cái tôi” của Nguyễn Tuân là “cái tôi” tài hoa, uyên bác và có ý thức, trách nhiệm sẵn sàng góp một phần chiến công của mình trên mặt trận xây dựng chủ nghĩa xã hội.
b. Phân tích “cái tôi” tài hoa, uyên bác của Nguyễn Tuân trong “Người lái đò sông Đà”:
– Cái “tôi” tài hoa, uyên bác thể hiện qua niềm say mê cái đẹp của Nguyễn Tuân trước vẻ đẹp hùng vĩ của thiên nhiên, đất nước:
+ Sông Đà hung bạo, dữ dội ở cảnh thác đá và các trùng vi thạch trận.
+ Sông Đà thơ mộng trữ tình, đẹp như một người con gái khi được nhìn từ trên cao xuống.
+ Khi miêu tả sông Đà, tác giả đã vận dụng kiến thức của nhiều ngành nghề khoa học khác nhau khiến cho sông Đà có một cá tính riêng, một đời sống tâm hồn riêng.
– Cái “tôi” Nguyễn Tuân thể hiện qua việc phát hiện, ngợi ca vẻ đẹp tài hoa, nghệ sĩ của con người lao động thông qua hình ảnh ông lái đò:
+ Ông lái đò có ngoại hình và tố chất đặc biệt.
+ Ông lái đò là người tài trí và rất mực dũng cảm trong cảnh vượt thác.
+ Ông lái đò là biểu tượng cho vẻ đẹp của con người lao động.
d. Đánh giá:
– Qua tác phẩm, ta thấy được Nguyễn Tuân là một nhà văn vừa có tâm lại vừa có tài, nhà văn đã khẳng định vẻ đẹp có ở khắp mọi nơi trên mặt đất chứ không phải chỉ có ở những con người kiệt xuất như trước cách mạng Tháng Tám.
3. Kết bài:
– Khái quát lại “cái tôi” Nguyễn Tuân trong “Người lái đò sông Đà”.
II. Bài văn mẫuPhân tích cái tôi Nguyễn Tuân trong Người lái đò sông Đà (Chuẩn)
Mỗi một nhà văn đều được coi như một loài hoa quý tỏa ngát hương thơm đặc biệt trong cánh rừng đại ngàn văn học. Nhà văn Nguyễn Tuân cũng vậy, ông đã đem lại hương thơm ngào ngạt cho nền văn học Việt Nam qua tác phẩm “Người lái đò sông Đà” bằng một “cái tôi” cá nhân riêng biệt bởi tình yêu thiên nhiên.
Nguyễn Tuân là nhà văn suốt đời săn tìm cái đẹp. Phong cách sáng tác của ông nổi bật ở sự ngông ngạo, khác người đó là sự phóng túng, tài hoa, uyên bác. Tác phẩm “Người lái đò sông Đà” là kết quả của chuyến đi thực tế Nguyễn Tuân thu hoạch được khi đến với vùng Tây Bắc xa xôi. Qua tác phẩm, nhà văn đã thể hiện một “cái tôi” riêng biệt đó là “cái tôi” tài hoa, uyên bác và có ý thức, trách nhiệm sẵn sàng góp một phần chiến công của mình trên mặt trận xây dựng chủ nghĩa xã hội.
Mở đầu tác phẩm, ta bắt gặp hình ảnh con sông Đà cá tính, ngạo nghễ chảy về hướng Bắc khắc hẳn so với những con sông khác. Đây cũng chính là đối tượng chính để nhà văn Nguyễn Tuân bộc lộ nét chấm phá riêng biệt của ngòi bút tài hoa, uyên bác. Cái “tôi” tài hoa, uyên bác thể hiện qua niềm say mê cái đẹp của Nguyễn Tuân trước vẻ đẹp hùng vĩ của thiên nhiên, đất nước. Nguyễn Tuân đã miêu tả con sông Đà ở nhiều vẻ đẹp khác nhau. Hung bạo là tính cách nổi bật nhất của sông Đà, nhà văn đã sử dụng kĩ xảo ngôn từ vận dụng kiến thức của các ngành khoa học khác nhau để tạo sự cảm nhận mang tính mới mẻ về sông Đà. Tác giả miêu tả và cảm nhận hình ảnh sông Đà để người đọc thấy được sự hùng vĩ ghê rợn của dòng sông. Sông Đà hung bạo, dữ dội ở cảnh thác đá và các trùng vi thạch trận. Thông qua miêu tả sự hung hiểm của thác đá, Nguyễn Tuân đã làm nổi bật lên sự hùng vĩ, hung bạo của sông Đà. Đá bờ sông dựng “vách thành” gợi độ cao lên đến tận cùng và độ hẹp đến mức tối đa khi con nai, con hổ cũng có thể nhảy vọt từ bờ bên này qua bờ bên kia. Tác giả miêu tả dòng sông như một con thủy quái đáng sợ ở quãng mặt ghềnh Hát Loóng, quãng Tà Mường Vát tàn bạo đến ghê gớm. Với sự tài hoa và tinh anh, nhà văn Nguyễn Tuân đã phát lộ thành tiếng nói nghệ thuật ở những trận thủy chiến trên mặt trận sông Đà. Ở trùng vi thạch trận thứ nhất, nhà văn đã đặt dòng sông ở trận chiến với ông lái đò, nhà văn đã miêu tả từ sự hùng vĩ đến đáng gờm của dòng sông khi chúng huy động cả đá, nước thác hỗ trợ nhau để hạ gục ông lái đò. Sang đến trùng vi thạch trận thứ hai khi cửa tử nhiều hơn cửa sinh thì nhà văn đã miêu tả dòng sông trong thế đối lập với sự đơn độc của ông lái đò để làm nổi bật sự tài hoa của ông lái đò khi vượt qua thác đá an toàn. Sự hung bạo của dòng sông chưa dừng lại ở đó, sang đến trùng vi thạch trận thứ ba thì cả bên phải, bên trái đều là luồng chết cả. Để biến sông Đà thành con thủy quái hung tợn, Nguyễn Tuân đã tả một cách chi tiết, tỉ mỉ, gây cảm giác mạnh. Sông Đà hiện lên trong trạng thái vận động dưới trí tưởng tượng phong phú và khả năng quan sát tinh tường của nhà văn.
Dưới ngòi bút của Nguyễn Tuân thì dòng sông không chỉ nổi bật ở vẻ đẹp hung bạo mà nó còn rất đỗi thơ mộng trữ tình bởi một cái tôi yêu thiên nhiên sâu sắc. Sông Đà đã làm nên nét đẹp riêng biệt của vùng núi Tây Bắc, “con sông tuôn dài tuôn dài như một áng tóc trữ tình”. Nhà văn đã so sánh dòng sông như một người con gái để làm mềm đi văn bản và vô cùng phù hợp với tình cảm, trạng thái của con người Việt Nam. Sông Đà trở nên thơ mộng bởi màu sắc của nước sông còn thay đổi theo từng mùa. Sông Đà còn gợi cảm như là một cố nhân, nó ánh lên vẻ đẹp màu sắc Đường thi, nó giống như một người bạn cố tri để nhà văn gặp được một mảnh tâm hồn mình. Ta có thể cảm nhận được hình ảnh sông Đà được gợi ở nhiều góc độ, dưới sự quan sát tường tận, am hiểu chi tiết của nhà văn. Khi mô tả về sông Đà, nhà văn Nguyễn Tuân đã sử dụng tinh hoa trong ngòi bút của mình, vận dụng kiến thức của nhiều ngành nghệ thuật khác nhau để khắc họa về một dòng sông mạnh mẽ, dữ dội nhưng rất đỗi thơ mộng, trữ tình.
Cái “tôi” Nguyễn Tuân còn thể hiện qua việc phát hiện, ngợi ca vẻ đẹp tài hoa, nghệ sĩ của con người lao động thông qua hình ảnh ông lái đò. Ông lái đò là một trong những hình tượng nghệ thuật đẹp trong trang văn của Nguyễn Tuân sau cách mạng Tháng Tám. Ông lái đò là một nhân vật đặc biệt hiển hiện giữa núi rừng Tây Bắc, bình thường, giản dị nhưng có sức mạnh phi thường. Ông lái đò có ngoại hình và tố chất đặc biệt bởi những phác họa về cái tay “lêu nghêu”, cái chân “khuỳnh khuỳnh”, giọng nói thì “ào ào” như tiếng nước trước mặt ghềnh. Chính hoàn cảnh sóng nước hung bạo đã khiến cho ông lái đò có ngoại hình và tố chất như vậy. Trước sự hung bạo của thiên nhiên, ông lái đò là người tài trí và rất mực dũng cảm. Ông có hiểu biết tường tận về tính nết của dòng sông, về quy luật phục kích của lũ đá nơi ải nước hiểm trở. Ông đã chỉ huy các cuộc vượt thác một cách tài tình, khôn ngoan bằng cái nhìn từng trải mà không thiếu đi những nét lãng mạn. Đó cũng chính là quan niệm của nhà văn Nguyễn Tuân về người anh hùng, người anh hùng có ngay giữa cuộc sống đời thường, hiện diện trong cuộc đấu tranh với thiên nhiên. Bởi vậy, ông lái đò chính là biểu tượng cho vẻ đẹp của con người lao động. Nhà văn đã thu thập hình tượng làm nên một vẻ đẹp khái quát về người anh hùng chinh phục thiên nhiên, ông lái đò mang vẻ đẹp sử thi, đời thường và là một người nghệ sĩ trên sông nước. Ông lái đò chính là hiện diện của “cái tôi” có ý thức, trách nhiệm đối với đất nước.
Qua tác phẩm, ta thấy được Nguyễn Tuân là một nhà văn vừa có tâm lại vừa có tài, nhà văn đã khẳng định vẻ đẹp có ở khắp mọi nơi trên mặt đất chứ không phải chỉ có ở những con người kiệt xuất như trước cách mạng Tháng Tám. Bằng ngôn từ điêu luyện và sự am hiểu tường tận về thiên nhiên, nhà văn Nguyễn Tuân đã phác họa thành công vẻ đẹp của thiên nhiên và con người Tây Bắc.
“Người lái đò sông Đà” chính là một tuyệt bút của “cái tôi” Nguyễn Tuân. Nhà văn đã khám phá ra vẻ đẹp ẩn chứa bên trong dòng sông hung bạo và bên trong của con người bình thường. Khép lại trang sách, ta vẫn thấy vang vọng trong suy nghĩ một dòng sông dữ dội nhưng rất đỗi thơ mộng trữ tình và một con người tài ba giữa cảnh thác lũ của “cái tôi” Nguyễn Tuân.
—————–HẾT——————
Trên đây là bài Phân tích cái tôi Nguyễn Tuân trong Người lái đò sông Đà. Để giúp các em hiểu hơn về tác phẩm và phong cách sáng tác của nhà thơ Nguyễn Tuân thì mời các em cũng tham khảo những bài viết sau: Phân tích thứ vàng mười trong Người lái đò sông Đà, Phân tích tính hung bạo của con Sông Đà ở thượng nguồn trong Người lái đò sông Đà, Cảm nhận về hình tượng người lái đò sông Đà trong cảnh vượt thác, Cảm nhận vẻ đẹp trữ tình của sông Đà trong Người lái đò sông Đà.
Trích nguồn: Cao đẳng Tài nguyên và Môi trường miền Trung
Danh mục: Giáo dục
